Bác sĩ cảnh báo: Bế ngược trẻ đuối nước - Sai một ly, mất cả mạng sống
(CLO) Chỉ trong một tuần, Khoa Điều trị tích cực nội khoa (Bệnh viện Nhi Trung ương) đã tiếp nhận 3 ca đuối nước, trong đó 2 ca đã không thể qua khỏi do sơ cứu sai cách.
Theo các bác sĩ, một trong những sai lầm phổ biến nhưng nguy hiểm khi cấp cứu trẻ đuối nước là bế dốc ngược và chạy thay vì hồi sức tim phổi ngay lập tức.
“Ngưng ngay hành động dốc ngược trẻ khi cấp cứu đuối nước! Hãy bắt đầu ép tim, thổi ngạt, đó mới là cơ hội sống của trẻ”, PGS.TS.BS Tạ Anh Tuấn, Trưởng khoa Điều trị tích cực Nội khoa, Bệnh viện Nhi Trung ương nhấn mạnh.
Một trong những trường hợp gần đây khiến các bác sĩ không khỏi xót xa là bé trai 3 tuổi ở Thái Nguyên, đuối nước khi tắm tại bể bơi người lớn.
Dù được thổi ngạt và ép tim kịp thời, da bé đã hồng trở lại, nhưng sau đó người lớn lại bế dốc ngược và vác chạy trong 5 phút, hành động tưởng như “giúp bé nôn ra nước”, nhưng thực chất đã làm mất thời gian vàng để cứu sống trẻ.
Khi tới bệnh viện, bé rơi vào hôn mê, suy hô hấp, tuần hoàn và đa cơ quan. Dù được các bác sĩ hồi sức tích cực trong nhiều ngày, bé vẫn nguy kịch do tổn thương não nặng vì thiếu oxy kéo dài.
“Hành động bế dốc ngược trẻ khiến việc ép tim bị trì hoãn, trẻ ngừng tuần hoàn lâu hơn và giảm cơ hội máu, oxy lên não – điều đó cực kỳ nguy hiểm”, BS Tạ Anh Tuấn lý giải.
Theo các chuyên gia, nguyên nhân tử vong hàng đầu ở trẻ đuối nước là tổn thương não do thiếu oxy. Bộ não chỉ có thể chịu đựng tình trạng thiếu oxy trong khoảng 4–5 phút. Nếu vượt quá thời gian này, trẻ dễ rơi vào hôn mê sâu, tổn thương thần kinh vĩnh viễn, thậm chí tử vong.
Quy trình cấp cứu trẻ đuối nước chuẩn được khuyến cáo như sau:
- Gọi trợ giúp ngay: Gọi người xung quanh hoặc gọi cấp cứu 115.
- Đưa trẻ khỏi nước nhanh nhất có thể, sử dụng phao, dây, gậy nếu không biết bơi.
- Kiểm tra hô hấp – phản ứng: Gọi tên, lay nhẹ, quan sát ngực và hơi thở.
- Không thở – tiến hành CPR ngay:
- Thổi ngạt 5 nhịp đầu tiên (áp miệng vào cả mũi và miệng trẻ nhỏ).
- 30 lần ép tim xen kẽ 2 lần thổi ngạt, lặp lại liên tục với tốc độ 100–120 nhịp/phút.
- Sau khi trẻ tỉnh: Đặt trẻ nằm nghiêng an toàn, giữ ấm, đưa tới bệnh viện càng sớm càng tốt.
5 điều tuyệt đối tránh khi sơ cứu trẻ đuối nước
- Không bế dốc ngược trẻ lên vai rồi chạy – khiến nước trào ngược vào phổi, chậm trễ CPR.
- Không ngừng ép tim, thổi ngạt nếu trẻ chưa có dấu hiệu thở lại.
- Không ép ngực quá mạnh – có thể gây gãy xương, tổn thương nội tạng.
- Không bỏ qua kiểm tra tại cơ sở y tế, kể cả khi trẻ tỉnh lại.
- Không liều mình cứu trẻ nếu không biết bơi – rất nhiều trường hợp người lớn tử vong vì cố cứu trẻ khi không có kỹ năng.
Đuối nước là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở trẻ em tại Việt Nam. Hàng năm, hàng nghìn gia đình mất đi đứa con thơ chỉ vì những giây phút bất cẩn và đáng tiếc hơn, là do thiếu kỹ năng sơ cứu đúng cách.
“Đừng để sự thiếu hiểu biết biến một vụ tai nạn có thể cứu thành bi kịch. Mỗi người lớn cần biết cách hồi sức tim phổi, bởi bạn có thể là cơ hội sống duy nhất của trẻ”, BS Tuấn cảnh báo.
Bệnh viện Nhi Trung ương kêu gọi tất cả phụ huynh, giáo viên, người chăm sóc trẻ em hãy trang bị kỹ năng sơ cấp cứu đuối nước cơ bản, đặc biệt là hồi sức tim phổi (CPR).