Thủ tướng chủ trì Hội nghị tổng kết Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi

Hội nghị được tổ chức trực tiếp tại trụ sở Chính phủ, trực tuyến với 34 tỉnh, thành phố trong cả nước. Đồng chủ trì hội nghị có các đồng chí: Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Đỗ Văn Chiến; Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hoà Bình, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương các chương trình mục tiêu quốc gia; Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính; Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh. Dự hội nghị có lãnh đạo các ban, bộ, ngành, cơ quan Trung ương; lãnh đạo các tỉnh, thành phố; các đại sứ, đại diện các tổ chức quốc tế tại Việt Nam.

Đề xuất giải pháp để việc thực hiện Chương trình hiệu quả hơn

Phát biểu khai mạc, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia còn manh mún, chia cắt, thiếu đồng bộ, gắn kết, trọng tâm, trọng điểm. Do đó, Thủ tướng yêu cầu hội nghị tập trung thảo luận đánh giá khách quan những kết quả đạt được, những hạn chế, khó khăn; đặc biệt nêu ra bài học kinh nghiệm, đề xuất giải pháp để việc thực hiện Chương trình thời gian tới hiệu quả hơn.

Cho rằng việc phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi phải có cách tiếp cận toàn dân, toàn diện, cả hệ thống chính trị phải vào cuộc, Thủ tướng gợi mở cần đổi mới tư duy, cách nghĩ, cách làm; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền đi đôi với phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi và thiết kế công cụ, tăng cường giám sát, kiểm tra; hoàn thiện thể chế để phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; ưu tiên nguồn lực, tài chính có trọng tâm, trọng điểm; đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực; quy hoạch phát triển, sản xuất, các sản phẩm đặc trưng… nhằm mang lại lợi ích cho cộng đồng, nâng mức hưởng thụ cho người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi…

Đối với địa phương có các sản phẩm tiêu biểu (OCOP), cần phải xây dựng thương hiệu, quy hoạch vùng trồng nguyên liệu bài bản; ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; liên kết với doanh nghiệp để cung ứng hàng hoá, vật tư phục vụ sản xuất, tiêu thụ sản phẩm; huy động ngân hàng hỗ trợ vốn; đẩy mạnh liên kết giữa các hộ gia đình, hợp tác xã; phát triển hộ kinh doanh thành doanh nghiệp, doanh nghiệp nhỏ thành doanh nghiệp lớn, doanh nghiệp lớn thành doanh nghiệp đa quốc gia, tham gia chuỗi giá trị toàn cầu.

Đầu tư 137.000 tỷ đồng cho chương trình

Theo Ban Chỉ đạo Trung ương các chương trình mục tiêu quốc gia, nước ta có 53 dân tộc thiểu số với dân số trên 14,4 triệu người, cư trú trên địa bàn chiếm khoảng 3/4 diện tích tự nhiên của cả nước. Sau sắp xếp địa giới hành chính và tổ chức bộ máy chính quyền địa phương 02 cấp, cả nước có khoảng 1.516 xã thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trên địa bàn 32 tỉnh, thành phố.

Theo các nghị quyết của Quốc hội và Chính phủ, tổng mức vốn để thực hiện Chương trình giai đoạn 2021-2025 là trên 137.000 tỷ đồng.

Sau 5 năm thực hiện chương trình, có 6 nhóm nhiệm vụ cơ bản đạt hoặc vượt kế hoạch đề ra. Trong đó, mục tiêu về tỉ lệ giảm nghèo vùng đồng bào dân tộc thiểu số đạt bình quân 3,4%, vượt dự kiến chương trình là 3,2%; thu nhập bình quân của người đạt bình quân 43,4 triệu đồng, tăng 3,1 lần so với năm 2020; nhóm mục tiêu về giáo dục, lao động trong độ tuổi được đào tạo nghề phù hợp với nhu cầu, điều kiện đạt bình quân 54,8, vượt mục tiêu chương trình là 50%; bảo tồn và phát triển các giá trị, bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc; tăng cường công tác y tế để đồng bào được tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe hiện đại, tiếp tục khống chế, tiến tới loại bỏ dịch bệnh…

Tuy nhiên có 3 nhóm mục tiêu chưa đạt về cải thiện cơ sở hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội ở các xã, thôn đặc biệt khó khăn, trong đó tỉ lệ trường, lớp học được xây dựng kiên cố mới đạt 94,6%, tỉ lệ đồng bào được xem truyền hình đạt 97%, tỉ lệ đồng bào được nghe đài phát thanh đạt 98,3%; nhóm mục tiêu số xã, thôn ra khỏi địa bàn đặc biệt khó khăn; và nhóm mục tiêu về công tác định canh, định cư, giải quyết cơ bản tình trạng thiếu đất ở, đất sản xuất cho đồng bào…

Trên cơ sở đánh giá kết quả thực hiện Chương trình giai đoạn I (2021-2025), hội nghị cho rằng trong giai đoạn II (2026-2030), cần tập trung thực hiện 3 nhóm mục tiêu chưa đạt, tiếp tục duy trì, giữ vững và phát triển vượt kế hoạch đối với các mục tiêu, nhóm mục tiêu đã hoàn thành ở giai đoạn I; phấn đấu hoàn thành toàn bộ mục tiêu của Chương trình cho cả giai đoạn 2021-2030 đã được xác định tại Nghị quyết số 120/2020/QH14 ngày 19/6/2020 của Quốc hội.

Trong đó, tập trung xây dựng, hoàn thiện cơ sở hạ tầng thiết yếu; phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập, thu hẹp dần khoảng cách về mức sống so với bình quân chung của cả nước; tăng cường chất lượng và số lượng nguồn nhân lực phát triển kinh tế - xã hội và tham gia hệ thống chính trị; giải quyết hiệu quả, kịp thời những vấn đề cấp thiết; hỗ trợ hiệu quả đối với nhóm đồng bào dân tộc còn gặp nhiều khó khăn, có khó khăn đặc thù; thực hiện tốt công tác truyền thông, tuyên truyền, ứng dụng công nghệ thông tin; tăng cường kiểm tra, giám sát, tháo gỡ khó khăn; phát huy vai trò giám sát và phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc, góp phần quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc…

Quốc Trần