Tăng lương, thêm phụ cấp: 'Cơn mưa rào giữa mùa hạ' của nghề gieo chữ

Với họ, đó không chỉ là vài con số trên bảng lương, mà là sự trân trọng của xã hội, là lời nhắn gửi ấm áp giúp thầy cô thêm động lực bám trường, bám bản, nuôi dưỡng tri thức và ước mơ cho thế hệ mai sau.

Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) đang hoàn thiện dự thảo nghị định quy định chính sách tiền lương, phụ cấp, chế độ hỗ trợ, thu hút đối với nhà giáo. Nghị định này nhằm hướng dẫn các nội dung tại Luật Nhà giáo sẽ có hiệu lực từ 1/1/2026.

Đáng chú ý, dự thảo này đã quy định cụ thể về chính sách tiền lương với nhà giáo, các loại phụ cấp bao gồm cả phần phụ cấp thâm niên và tăng phụ cấp ưu đãi nghề với nhà giáo.

Đây được kỳ vọng là chính sách đột phá về tiền lương cho giáo viên, trong bối cảnh nhiều người than "lương giáo viên không đủ sống".

Cô Đỗ Thu Hà, giáo viên Ngữ văn Trường THCS&THPT Púng Luông (xã Púng Luông, tỉnh Lào Cai – trước đây thuộc huyện Mù Cang Chải, Yên Bái), cho biết khi nghe thông tin dự thảo cải cách tiền lương với 4 khoản phụ cấp mới và hệ số lương đặc thù tăng, cảm xúc đầu tiên của cô là “vui mừng và kỳ vọng”.

“

Công sức, thời gian và áp lực của giáo viên được nhìn nhận rõ hơn. Thu nhập ổn định sẽ giúp chúng tôi bớt phải làm thêm giờ. Tuy nhiên, cũng cần chờ xem con số cụ thể, bởi không phải lúc nào chính sách công bố cũng giống thực tế áp dụng"

Cô Đỗ Thu Hà, giáo viên Ngữ văn Trường THCS&THPT Púng Luông

Theo cô, việc tăng thu nhập sẽ tạo động lực phấn đấu, nhưng đồng thời cũng đặt ra yêu cầu cao hơn về chất lượng giảng dạy, đổi mới phương pháp. “Tăng lương thì mình cũng cần tăng năng lực”, nhiều đồng nghiệp của cô tự nhủ.

Dạy học ở vùng cao, nơi phần lớn học sinh là người H’Mông, cô Hà và các thầy cô khác luôn đối mặt với không ít thách thức: học sinh chưa thật sự quan tâm đến việc học, phụ huynh ít chú trọng giáo dục, việc vận động các em đến lớp rất khó khăn. Không ít giáo viên bỏ về xuôi, song vẫn có nhiều người kiên trì “bám trường, bám bản”.

Vì thế, chính sách tăng phụ cấp – theo cô Hà – không chỉ giúp giáo viên trẻ ấm lòng, mà còn là sự ghi nhận những hy sinh, vất vả nơi núi rừng.

“

Nhiều người ban đầu chỉ định dạy vài năm rồi về xuôi, nay có thể sẽ nghĩ lại và gắn bó lâu hơn với học trò"

Cô Đỗ Thu Hà, giáo viên Ngữ văn Trường THCS&THPT Púng Luông

Tuy nhiên, nữ giáo viên cũng bày tỏ lo ngại: “Đường sá xa xôi, cơ sở vật chất thiếu thốn, chi phí sinh hoạt ở vùng cao cao hơn nhiều so với miền xuôi. Lương tăng chưa chắc đã bù đắp hết khó khăn. Vì vậy, cần song song cải thiện điều kiện làm việc, chứ không chỉ quan tâm đến thu nhập”.

Năm thứ hai đứng trên bục giảng với vị trí biên chế tại Trường Tiểu học Mai Trung số 2 (xã Hợp Thịnh, tỉnh Bắc Ninh), cô Lê Phương Thanh đã quen với guồng quay hối hả của nghề giáo. Một ngày của cô không dừng lại khi tiếng trống tan trường vang lên. Sau những tiết học là hàng chồng giáo án cần soạn, bài tập cần chấm, hoạt động trải nghiệm phải tổ chức, điện thoại trao đổi với phụ huynh… và cả những khoảnh khắc lặng lẽ lắng nghe, động viên học sinh vượt qua khủng hoảng tâm lý.

Khi nghe tin về đề xuất bổ sung các khoản phụ cấp mới, cô Thanh nở nụ cười nhẹ nhưng ánh mắt ánh lên niềm hy vọng.

“

Đó không chỉ là những con số. Đó là sự thừa nhận cho những nỗ lực thầm lặng của giáo viên. Khi gánh nặng cơm áo được san sẻ, trái tim chúng tôi sẽ được toàn tâm toàn ý dành cho học trò

Cô Lê Phương Thanh, Trường Tiểu học Mai Trung số 2 (xã Hợp Thịnh, tỉnh Bắc Ninh)

Với cô, mỗi đồng phụ cấp không đơn thuần là phần thu nhập tăng thêm, mà là một lời nhắn gửi ấm áp từ xã hội: nghề giáo vẫn được trân trọng, những vất vả nơi bục giảng vẫn được thấu hiểu.

Cô Thanh tin rằng, nếu chính sách này được áp dụng từ năm 2026, không chỉ giáo viên vùng sâu vùng xa mà cả những người đang dạy học giữa phố thị cũng sẽ cảm nhận sự quan tâm, tiếp thêm sức mạnh để kiên trì giữ vững chất lượng giảng dạy và chăm sóc thế hệ tương lai bằng cả trái tim.

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga, Ủy viên Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội, đánh giá dự thảo nghị định mới là bước tiến đáng ghi nhận trong cụ thể hóa chủ trương “nhà giáo được hưởng lương cao nhất trong hệ thống thang, bảng lương hành chính sự nghiệp” theo Luật Nhà giáo.

Theo dự thảo, giáo sư sẽ có hệ số lương 6,2 (A3.1) cộng thêm hệ số đặc thù 1,3, tương đương 8,06 – vượt phần lớn vị trí hành chính sự nghiệp công lập. Tuy nhiên, bà Nga cho rằng giáo viên mầm non, tiểu học – lực lượng đông đảo nhất – dù được hưởng phụ cấp và hệ số đặc thù vẫn có thu nhập thấp hơn một số ngành khác. Vì vậy, cần tiếp tục nâng lương cơ sở hoặc tăng hệ số đặc thù cho nhóm này, nơi áp lực nghề nghiệp lớn nhất.

Bà cũng nhấn mạnh nguyên tắc trả lương mới phải phản ánh đúng đặc thù nghề, gắn chức danh, trình độ với kết quả công việc và điều kiện vùng miền, đồng thời quy định rõ trách nhiệm nguồn chi để đảm bảo minh bạch.

Tại Điều 9 của dự thảo, Bộ GD&ĐT đưa ra phương án áp dụng các khoản phụ cấp khác nhằm cải thiện thu nhập và tạo động lực cho đội ngũ giáo viên.

Thứ nhất, chế độ phụ cấp thâm niên vượt khung, phụ cấp trách nhiệm công việc, phụ cấp khu vực, phụ cấp lưu động, phụ cấp công tác ở vùng đặc biệt khó khăn, phụ cấp độc hại, nguy hiểm thực hiện theo quy định hiện hành của pháp luật.

Thứ hai, nhà giáo được hưởng chế độ phụ cấp thâm niên nhà giáo theo quy định của Chính phủ cho đến khi thực hiện chính sách tiền lương mới.

Thứ ba, phụ cấp trách nhiệm công việc:

Ngoài các đối tượng được hưởng theo quy định hiện hành của pháp luật, những trường hợp sau được hưởng phụ cấp trách nhiệm công việc:

- Nhà giáo được cử làm các nhiệm vụ của nhà giáo cốt cán từ 15 ngày/tháng được hưởng phụ cấp trách nhiệm cho tháng đó; nhà giáo được cử làm tổ trưởng chuyên môn hoặc tổ trưởng bộ môn hoặc tổ trưởng tổ quản lý học sinh hoặc tổ trưởng tổ tư vấn học sinh tại các cơ sở giáo dục hưởng mức phụ cấp trách nhiệm công việc là 0,3 so với mức lương cơ sở;

- Nhà giáo dạy tiếng dân tộc thiểu số trong các cơ sở giáo dục phổ thông và trung tâm giáo dục thường xuyên nếu đảm bảo số giờ dạy theo định mức, trong đó có số tiết dạy tiếng dân tộc thiểu số từ 04 tiết/tuần trở lên đối với giáo viên; từ 02 tiết/tuần dạy tiếng dân tộc thiểu số trở lên đối với hiệu trưởng, phó hiệu trưởng và tương đương được hưởng phụ cấp trách nhiệm công việc bằng 0,3 so với mức lương cơ sở;

- Nhà giáo được giao thực hiện công tác tư vấn học sinh tại các cơ sở giáo dục; nhà giáo làm tổ phó chuyên môn hoặc tổ phó bộ môn tại các cơ sở giáo dục hưởng mức phụ cấp trách nhiệm công việc là 0,2 so với mức lương cơ sở;

Trường hợp nhà giáo được cử làm tổ trưởng chuyên môn hoặc tổ trưởng bộ môn tại trường chuyên biệt thì vừa được hưởng phụ cấp trách nhiệm công tác tại trường chuyên biệt vừa được hưởng phụ cấp trách nhiệm của tổ trưởng chuyên môn hoặc tổ trưởng bộ môn theo quy định tại điểm b khoản 3 Điều 9 dự thảo Nghị định.

Thứ tư, phụ cấp lưu động: Ngoài các đối tượng được hưởng theo quy định hiện hành của pháp luật, những trường hợp sau được hưởng phụ cấp lưu động: Nhà giáo được cử biệt phái, dạy tăng cường, dạy liên trường; nhà giáo phải di chuyển để dạy ở các điểm trường tại các thôn, bản, phum, sóc.

Văn Hiền