Trung Quốc đẩy mạnh 'ngoại giao sầu riêng' với Campuchia qua lô hàng bay trực tiếp đầu tiên
(CLO) Lô sầu riêng Campuchia nặng 2 tấn lần đầu bay thẳng Hà Nam chỉ 4 giờ, mở hành lang trái cây tươi thứ năm sang Trung Quốc.
Lô sầu riêng đầu tiên từ Campuchia đã được vận chuyển bằng đường hàng không đến tỉnh Hà Nam ở miền trung Trung Quốc vào cuối tuần qua. Sự kiện này đánh dấu việc chính thức khai trương hành lang hàng không trực tiếp dành cho trái cây tươi giữa hai quốc gia.
Theo thông cáo được đăng tải hôm thứ Hai trên tài khoản WeChat chính thức của Đại sứ quán Trung Quốc tại Campuchia, lô hàng nặng hai tấn này đã được vận chuyển bằng chuỗi logistics lạnh chỉ trong vòng bốn giờ. Nhờ đó, người tiêu dùng Trung Quốc có thể thưởng thức trái cây như vừa mới hái từ vườn.
Thông cáo cho biết thêm rằng sầu riêng hiện là loại trái cây tươi thứ năm được phép cung cấp trực tiếp từ Campuchia sang thị trường Trung Quốc, sau chuối, xoài, nhãn và dừa. Điều này phản ánh sự gia tăng trong thương mại nông sản cũng như hiệu quả cải thiện trong thủ tục hải quan giữa hai nước.
Dựa trên số liệu từ Bộ Nông nghiệp Campuchia, diện tích trồng sầu riêng tại quốc gia này đã vượt hơn 11.000 hecta, với sản lượng hàng năm đạt trên 120.000 tấn.
Sầu riêng vốn nổi tiếng với mùi hương đặc trưng và lớp vỏ gai nhọn, có nguồn gốc từ khu vực Đông Nam Á. Hiện nay, Trung Quốc đang nổi lên là thị trường tiêu thụ lớn nhất thế giới đối với loại quả này. Tại các siêu thị đô thị, một quả sầu riêng cao cấp nặng khoảng ba kilogram có giá khoảng 150 nhân dân tệ, tương đương 21 đô la Mỹ.
Kể từ năm 2002, Trung Quốc đã mở cửa thị trường cho nhiều quốc gia xuất khẩu sầu riêng hơn. Động thái này thường được gọi là "ngoại giao sầu riêng".
Sự gia tăng nhu cầu từ người tiêu dùng Trung Quốc đã thúc đẩy xu hướng này, đồng thời hỗ trợ cho nỗ lực của Bắc Kinh nhằm củng cố quan hệ với Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) trong bối cảnh căng thẳng thương mại với Mỹ.
Tuy vậy, một số chuyên gia trong ngành vẫn giữ thái độ thận trọng về khả năng cạnh tranh thương mại của sầu riêng Campuchia. Ông Huang Dapeng, một nhà nhập khẩu trái cây từ tỉnh Chiết Giang, nhận định rằng sản lượng của Campuchia còn khá khiêm tốn, nên khó có thể cạnh tranh với Thái Lan hoặc Việt Nam.
Ông cho rằng đây chủ yếu là một cử chỉ ngoại giao thân thiện. Ông Huang cũng bổ sung thêm rằng giá cả và nguồn cung chưa mang lại lợi thế thực sự, vì vậy ông chưa có kế hoạch nhập khẩu trong thời gian tới.
Thái Lan và Việt Nam hiện đang thống lĩnh nguồn cung sầu riêng cho Trung Quốc, trong đó thị phần của Việt Nam đã tăng lên kể từ năm 2022. Ngoài ra, Trung Quốc còn nhập khẩu loại quả này từ Malaysia, Campuchia và Philippines.
Dù vậy, sau giai đoạn bùng nổ trong hai năm qua, lượng nhập khẩu sầu riêng của Trung Quốc đã giảm sút trong năm 2025. Theo dữ liệu hải quan chính thức, trong sáu tháng đầu năm, lượng nhập khẩu giảm gần 15% so với cùng kỳ năm trước, chỉ đạt 708.190 tấn, trong đó Việt Nam ghi nhận mức giảm mạnh nhất.
Các chuyên gia trong ngành cho rằng sự sụt giảm này liên quan đến việc hải quan Trung Quốc tăng cường kiểm tra nghiêm ngặt hơn, sau khi phát hiện kim loại nặng như cadmium và alkaline yellow trong sầu riêng từ Thái Lan và Việt Nam.
Ông Wang Zhengbo, một thương nhân buôn sầu riêng từ tỉnh Quảng Tây ở đông nam Trung Quốc, bày tỏ hy vọng rằng lượng nhập khẩu sẽ phục hồi trong ba tháng tới, khi mùa cao điểm của sầu riêng Việt Nam sắp đến.
Tuy nhiên, ông Wang cũng lưu ý rằng giá cả khó có thể quay lại mức cao như giai đoạn 2023-2024, do nguồn cung đang dồi dào.
Bên cạnh đó, tầng lớp trung lưu tại Trung Quốc cũng đang trở nên thận trọng hơn trong việc mua sắm trái cây nhập khẩu. Chị Su Yu, một phiên dịch viên tiếng Nhật sống tại Quảng Châu, chia sẻ rằng chị rất thích thử các loại trái cây nhập khẩu khác nhau, nhưng gần đây, do thu nhập giảm sút, chị đã cắt giảm tần suất mua hàng.