Núi rác khổng lồ trở thành 'bom hẹn giờ' ở Ấn Độ
(CLO) Những núi rác khổng lồ tại Delhi (Ấn Độ) không chỉ là biểu tượng của khủng hoảng môi trường, mà còn đe dọa trực tiếp đến sức khỏe của hàng chục nghìn người dân sống và làm việc gần đó.
Với nhiệt độ tăng cao, những "quả bom hẹn giờ" này trở nên nguy hiểm hơn bao giờ hết, đe dọa sinh kế và sức khỏe của những người nhặt rác, lực lượng lao động thầm lặng kiếm sống từ rác thải.
Sofia Begum, 38 tuổi, đã gắn bó với bãi rác Ghazipur hơn 25 năm, cùng chồng bới rác để tìm vật liệu tái chế. Năm 2022, cô bị nhiễm trùng mắt sau khi tiếp xúc với rác thải y tế. Căn bệnh khiến mắt cô sưng tấy mỗi khi làm việc dưới trời nắng gắt, buộc cô phải nghỉ làm vào mùa hè.
"Giờ tôi không thể làm việc nhiều như trước nữa", cô chia sẻ. "Trước đây, tôi có thể mang 40-50 kg rác mỗi ngày, giờ chỉ còn một nửa". Chi phí phẫu thuật 30.000 rupee (khoảng 9 triệu đồng) là gánh nặng quá lớn với gia đình cô.
Tương tự, Tanzila, 32 tuổi, một bà mẹ 3 con, đã làm công việc này 12 năm. Sức nóng gay gắt khiến cô ngất xỉu vì mất nước vào năm ngoái. Giờ đây, cô chỉ có thể làm việc vào ban đêm để tránh cái nắng như thiêu đốt. Tuy nhiên, làm việc vào ban đêm cũng tiềm ẩn nhiều nguy hiểm, từ các phương tiện cơ giới hoạt động trên bãi rác đến việc khó nhận thấy rò rỉ khí gas độc hại.
Những người nhặt rác như Begum và Tanzila là lao động tự do, không có thu nhập ổn định hay bảo hiểm y tế. Họ kiếm sống bằng cách bán nhựa, giấy, kim loại cho các đại lý phế liệu. Công việc độc hại này khiến họ thường xuyên tiếp xúc với nhiệt độ khắc nghiệt, khí độc hại và rác thải y tế.
Theo một nghiên cứu trên tạp chí Nature, nhiệt độ tại các bãi rác cao hơn 50 mét có thể lên tới 60 - 70°C vào mùa hè. Nhà nghiên cứu y tế công cộng Anant Bhan gọi những bãi rác này là "những phòng hơi ngạt đang hình thành". Ông nhấn mạnh, những người nhặt rác phải làm việc trong điều kiện nhiệt độ cao, tiếp xúc với khí mê-tan gây kích ứng hô hấp và rác thải thối rữa gây ra các bệnh về da.
Trong cam kết gần đây nhất vào tháng 5, Bộ trưởng Môi trường Delhi Manjinder Singh Sirsa tuyên bố sẽ dọn sạch "những ngọn núi rác" vào năm 2028. Chính quyền đề xuất xây dựng 4 nhà máy đốt rác. Các chuyên gia môi trường cảnh báo rằng giải pháp này có thể gây hại nhiều hơn lợi. Nhà máy đốt rác thải ra các chất ô nhiễm nguy hiểm như dioxin và furan, gây ra rủi ro nghiêm trọng về sức khỏe.
Trong khi đó, đối với những người như Begum và Tanzila, rác thải không chỉ là mối đe dọa mà còn là nguồn sống duy nhất. "Rác là vàng đối với chúng tôi", Tanzila nói. "Nó nuôi sống gia đình, vậy tại sao chúng tôi phải rời đi?".
Dù biết công việc tiềm ẩn nhiều rủi ro, họ không còn lựa chọn nào khác ngoài việc tiếp tục cuộc chiến hàng ngày chống lại cái nóng, mùi hôi thối và bệnh tật để mưu sinh.