Giá xăng Nga chạm đỉnh lịch sử, nguy cơ thiếu hụt sau vụ tấn công bằng drone
(CLO) Giá xăng bán buôn Nga lập kỷ lục 80.430 ruble/tấn, tăng gần 49% từ đầu 2025, sau loạt tấn công drone vào nhà máy lọc dầu.
Các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Ukraine nhắm vào các nhà máy lọc dầu lớn của Nga đã khiến giá xăng bán buôn trong nước tăng vọt lên mức cao kỷ lục, làm dấy lên lo ngại về nguy cơ thiếu hụt nguồn cung, bất chấp lệnh cấm xuất khẩu xăng của Nga.
Những sự cố này đang tạo thêm áp lực lên nền kinh tế phụ thuộc nhiều vào năng lượng của nước này, trong bối cảnh Mỹ chuẩn bị áp thuế thứ cấp 25% lên Ấn Độ, một trong những khách hàng lớn nhất của dầu thô Nga.
Trong suốt cuộc xung đột Nga-Ukraine, dầu mỏ và năng lượng đóng vai trò quan trọng. Mỹ và Liên minh châu Âu đã nhiều lần áp đặt các biện pháp trừng phạt lên ngành năng lượng Nga.
Gần đây, Tổng thống Donald Trump đã áp thuế thứ cấp đối với các đối tác mua dầu của Nga. Tuần này, một loạt các cuộc tấn công bằng drone của Ukraine nhằm vào các nhà máy lọc dầu Nga càng làm gián đoạn nguồn cung năng lượng.
Theo tờ The Moscow Times, giá xăng bán buôn tại Nga đã đạt mức cao nhất trong lịch sử sau các vụ tấn công. Cụ thể, giá xăng AI-92 trên Sàn Giao dịch Hàng hóa Quốc tế St. Petersburg tăng lên 71.500 rubles (tương đương 890 USD, theo dữ liệu thị trường ngoại hối của Reuters) mỗi tấn vào thứ Hai.
Trong khi đó, giá xăng AI-95 đạt 80.430 rubles (khoảng 1.000 USD) mỗi tấn. Chỉ trong một ngày, giá hai loại xăng này lần lượt tăng 1,3% và 2,2%. Kể từ đầu năm 2025, giá xăng AI-92 đã tăng 38%, còn AI-95 tăng gần 49%.
Nguyên nhân chính là do các cuộc tấn công trong tháng Tám đã làm gián đoạn hoạt động của ba nhà máy lọc dầu lớn: nhà máy Novokuybyshevsk của Rosneft vào ngày 2/8, nhà máy Saratov cũng của Rosneft vào ngày 11/8, và nhà máy Volgograd của Lukoil - nhà máy lớn nhất ở miền Nam nước Nga và thuộc top 10 nhà sản xuất lớn nhất cả nước – vào ngày 14/8.
Để đối phó, Nga đã ban hành lệnh cấm xuất khẩu xăng, ban đầu dự kiến kéo dài đến cuối tháng Tám, nhưng sau đó được gia hạn sang tháng Chín.
Tuy nhiên, theo Reuters, Nga vẫn có nguy cơ thiếu hụt xăng trong tháng này do tồn kho nội địa thấp, nhu cầu theo mùa cao điểm và các hoạt động bảo trì tại các nhà máy lọc dầu.
Các nhà giao dịch cho rằng lệnh cấm xuất khẩu không đủ để cân bằng thị trường, bởi lượng xăng xuất khẩu nhỏ hơn nhiều so với tiêu thụ nội địa và khó đáp ứng nhu cầu trong nước ngay cả khi chuyển hướng sang thị trường nội địa.
Vai trò của Nga trên thị trường dầu mỏ toàn cầu
Theo số liệu từ Cơ quan Quản lý Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA), tính đến năm 2023, Nga là quốc gia sản xuất dầu lớn thứ ba thế giới, với sản lượng 10,75 triệu thùng mỗi ngày, chiếm 11% tổng sản lượng toàn cầu.
Mỹ dẫn đầu với 22%, tiếp theo là Ả Rập Xê Út và Nga, mỗi nước chiếm 11%. Các quốc gia khác như Canada, Trung Quốc, Iraq, Brazil, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất và Iran đứng sau. Về tiêu thụ, Mỹ là quốc gia tiêu thụ dầu lớn nhất, tiếp theo là Trung Quốc, Ấn Độ, Nga và Ả Rập Xê Út.
Tuần trước, thời hạn để Nga tuyên bố ngừng bắn nhằm tránh các biện pháp thuế thứ cấp đã bị lu mờ bởi cuộc gặp giữa Tổng thống Donald Trump và Tổng thống Vladimir Putin tại Alaska, cũng như cuộc gặp tiếp theo vào thứ Hai với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Tuy nhiên, các biện pháp thuế đối với Ấn Độ vẫn được triển khai, với mức thuế 25% áp lên tất cả hàng hóa từ ngày 27/8.
Cố vấn thương mại Nhà Trắng Peter Navarro, trong bài viết trên Financial Times, nhận định rằng Ấn Độ đang đóng vai trò trung gian toàn cầu cho dầu Nga.
Ông cho rằng người tiêu dùng Mỹ mua hàng hóa Ấn Độ, giúp Ấn Độ có nguồn ngoại tệ để mua dầu thô Nga giá rẻ. Dầu này sau đó được tinh chế và bán lại trên thị trường toàn cầu, mang lại nguồn ngoại tệ mạnh cho Nga để hỗ trợ các hoạt động tại Ukraine.
Theo phân tích của The New York Times vào thứ Hai, một phần lớn nền kinh tế Ấn Độ đang đối mặt với những khó khăn nghiêm trọng do các biện pháp thuế này.
Không chỉ ngành dầu mỏ, các lĩnh vực như sản xuất thảm, dệt may, nuôi trồng thủy sản (chủ yếu là tôm nuôi) và nội thất cũng có nguy cơ chịu thiệt hại nặng nề.
Dù không phải là những ngành nổi bật nhất, các lĩnh vực này sử dụng hàng triệu lao động và đóng góp hàng tỷ USD, giúp Ấn Độ duy trì sức mạnh tài chính trong những giai đoạn khủng hoảng.
Những diễn biến này cho thấy thị trường năng lượng toàn cầu đang chịu tác động mạnh từ các yếu tố địa chính trị và xung đột. Giá xăng tăng cao và nguy cơ thiếu hụt tại Nga không chỉ ảnh hưởng đến nền kinh tế nước này mà còn tạo ra những thách thức mới cho các quốc gia liên quan, đặc biệt là Ấn Độ, trong bối cảnh áp lực quốc tế ngày càng gia tăng.