Đưa KHCN, ĐMST&CĐS trở thành động lực trung tâm cho phát triển nhanh và bền vững của Việt Nam trong giai đoạn mới

Đây là một trong những sự kiện nổi bật hướng tới Kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 - 2/9/2025) tại Triển lãm thành tựu Khoa học Công nghệ, Đổi mới sáng tạo và Chuyển đổi số Quốc gia.

Diễn đàn do Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng chủ trì và phát biểu chỉ đạo. Dự sự kiện có đại diện lãnh đạo các Bộ, Ban, ngành trung ương và đại diện lãnh đạo một số địa phương; các đại sứ quán, tổ chức quốc tế tại Việt Nam; các nhà khoa học, chuyên gia hàng đầu; cùng lãnh đạo nhiều tập đoàn công nghệ trong nước và quốc tế.

Trong suốt chặng đường dựng nước và giữ nước, ngành KH&CN và Bưu chính Viễn thông đã có những đóng góp âm thầm nhưng quan trọng. Từ những nghiên cứu, sáng tạo trong kháng chiến chống thực dân, đế quốc để cung cấp vũ khí, thuốc men; đảm bảo thông tin liên lạc thông suốt, đến việc xây dựng hạ tầng viễn thông hiện đại giúp Việt Nam rút ngắn khoảng cách phát triển, những đóng góp này đã trở thành “mạch ngầm” bền bỉ, gắn liền với từng bước trưởng thành của dân tộc. Đây cũng là nền tảng để đất nước ta tự tin bước vào thời kỳ hội nhập và cạnh tranh toàn cầu.

Ngày nay, khi Việt Nam đã chuyển mình từ một quốc gia nghèo trở thành nước có thu nhập trung bình cao, với GDP bình quân đầu người tăng 50 lần, từ dưới 100 USD năm 1986 lên 5000 USD năm 2024. Yêu cầu đặt ra là phải đổi mới mô hình tăng trưởng, trong đó KHCN,ĐMST&CĐS được xác định là ba trụ cột trung tâm để Việt Nam bứt phá.

KH&CN cung cấp nền tảng tri thức, ĐMST tạo ra những giá trị mới, còn CĐS mang sức mạnh lan tỏa đến mọi người dân, doanh nghiệp, tổ chức và cộng đồng. Sự kết hợp ba yếu tố này sẽ quyết định năng lực cạnh tranh của quốc gia, là động lực để hiện thực hóa khát vọng đưa Việt Nam trở thành nước phát triển có thu nhập cao và khẳng định vị thế và bản lĩnh dân tộc trong kỷ nguyên số.

Với chủ đề “Tương lai Khoa học Công nghệ, Đổi mới sáng tạo và Chuyển đổi số Quốc gia”, Diễn đàn khẳng định vai trò của bộ ba trụ cột KHCN,ĐMST&CĐS trong kiến tạo động lực phát triển nhanh, bền vững, nâng cao năng lực cạnh tranh, hướng tới khát vọng đưa Việt Nam trở thành nước phát triển có thu nhập cao.

Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng đã từng nhấn mạnh, CĐS là môi trường, là mảnh đất mới để phát triển nhanh KHCN&ĐMST. Ông cho rằng, phát triển KH&CN cần được đặt trong ngữ cảnh của thời đại số. Trong Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, công nghệ số là trung tâm, với 50% công nghệ 4.0 là công nghệ số, 50% còn lại dựa trên công nghệ số để phát triển. ĐMST ngày nay, với hơn 80% kỳ lân là doanh nghiệp công nghệ số, đòi hỏi sự vận dụng sáng tạo công nghệ vào thực tiễn, điều vốn rất phù hợp với người Việt Nam và tiềm năng Việt Nam.

Chúng ta có thể đi nhanh hơn người khác về công nghệ số. Phải đẩy nhanh CĐS, đưa mọi hoạt động lên môi trường số nhanh nhất có thể, để tạo môi trường phát triển KHCN và ngược lại, KHCN, ĐMST lúc này cũng tập trung để đẩy nhanh CĐS, tạo ra sự phát triển cho đất nước. Như vậy, CĐS vừa là môi trường phát triển, vừa là mục tiêu của KHCN,ĐMST.

ĐMST để phát huy hết năng lực của KH&CN, để sáng tạo trong quá trình ứng dụng KH&CN, tạo ra các giá trị thực tế cho phát triển kinh tế - xã hội. KH&CN thời 4.0 đi với ĐMST thành một cặp. ĐMST để đưa KH&CN vào cuộc sống, là sự ứng dụng KH&CN một cách sáng tạo. ĐMST có thể tạo ra giá trị có khi còn lớn hơn bản thân KH&CN. ĐMST có khi làm kinh ngạc chính người phát triển ra KH&CN. ĐMST cũng rất phù hợp với người Việt Nam, đó là năng lực vận dụng. Vận dụng là năng lực cốt lõi của ĐMST. KH&CN Việt Nam sẽ phát triển mạnh mẽ và đột phá, đóng góp cao vào tăng trưởng GDP nếu nó đi cùng với CĐS và ĐMST.

Diễn đàn được tổ chức với bốn phiên làm việc chuyên sâu:

Phiên 1: Tập trung bàn về tương lai KH&CN, với trọng tâm là các công nghệ nền tảng, công nghệ chiến lược.

Phiên 2: Đi sâu vào các giải pháp thúc đẩy ĐMST, xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo quốc gia.

Phiên 3: Thảo luận về CĐS, đặc biệt là hạ tầng số và xã hội số. Với các nội dung trình bày về: Tương lai hạ tầng số quốc gia; ứng dụng CĐS trong quản trị nhà nước, y tế, giáo dục, tài chính, nông nghiệp; kết nối CĐS với ĐMST để thúc đẩy tăng trưởng GDP hai con số,

Phiên 4: Tọa đàm chuyên sâu xoay quanh bốn chủ đề: Phát triển nguồn nhân lực cho tương lai KHCN,ĐMST&CĐS; hoàn thiện cơ chế, chính sách, pháp luật về KHCN,ĐMST&CĐS; tăng cường hợp tác quốc tế; và phát huy vai trò dẫn dắt của doanh nghiệp công nghệ.

Các tham luận, thảo luận tại Diễn đàn sẽ tập trung vào các nội dung lớn: Việt Nam cần làm gì để nắm bắt, phát triển các công nghệ chiến lược? Làm thế nào để xây dựng hệ sinh thái ĐMST hội nhập quốc tế? Làm sao để phát triển hạ tầng số, bảo đảm chủ quyền số quốc gia? Và đâu là giải pháp để doanh nghiệp Việt Nam tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu?

Diễn đàn không chỉ là dịp để cộng đồng KHCN,ĐMST và doanh nghiệp công nghệ trong và ngoài nước cùng chia sẻ tầm nhìn, kết nối nguồn lực, mà còn là sự kiện khẳng định quyết tâm đưa KHCN,ĐMST&CĐS trở thành động lực trung tâm cho phát triển nhanh và bền vững của Việt Nam trong giai đoạn mới.

Thành Vinh