3 sai lầm chết người khi kéo xe bằng ô tô
(CLO) Chỉ một sai lầm khi kéo xe, từ vượt tải, móc nối sai đến lái ẩu, có thể khiến ô tô hư hỏng nặng.
Việc ô tô đột nhiên hỏng hóc giữa đường vốn đã là một tình huống khó chịu. Tuy nhiên, điều còn phiền toái hơn là khi hỗ trợ kéo xe cho người khác, nhưng chính chiếc xe của mình lại gặp sự cố.
Một sai sót nhỏ trong quá trình kéo xe, từ thiết bị kết nối, tốc độ di chuyển, cho đến cách montée trọng tải, có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng, không chỉ gây thiệt hại cho xe mà còn đe dọa sự an toàn của bản thân, người được hỗ trợ và những người xung quanh.
Những vấn đề này có thể xảy ra dù bạn đang kéo một chiếc xe cắm trại cho chuyến đi cuối tuần hay kéo một chiếc thuyền ra hồ. Để tránh những rủi ro không đáng có, cần lưu ý tránh ba sai lầm nghiêm trọng sau đây khi kéo xe bằng ô tô.
Sử dụng xe không phù hợp để kéo
Một trong những sai lầm nguy hiểm nhất là đánh giá quá cao khả năng kéo của xe. Không thể chỉ dựa vào kích thước hay vẻ ngoài của xe để đánh giá khả năng kéo.
Một số mẫu xe nhỏ có khả năng kéo đáng kinh ngạc, trong khi một số dòng SUV lại không phù hợp cho nhiệm vụ này. Khả năng kéo của xe phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm loại hộp số, hệ thống treo, phanh, khung xe và cả lốp xe.
Việc kéo xe gây áp lực lớn lên hệ thống truyền động. Nếu vượt quá khả năng, động cơ có thể quá nóng, dẫn đến hư hỏng nghiêm trọng như biến dạng đầu xi-lanh, hỏng piston hoặc thậm chí kẹt động cơ.
Những dấu hiệu cảnh báo như hộp số có vấn đề cũng có thể xuất hiện. Hệ thống phanh của xe phải hoạt động nhiều hơn mức thiết kế, đặc biệt khi di chuyển ở tốc độ cao, có thể gây hiện tượng phanh mất hiệu quả do dầu phanh quá nóng.
Ngoài ra, lốp xe phải chịu tải trọng lớn hơn bình thường, dễ dẫn đến nổ lốp khi chạy trên đường cao tốc, khiến xe mất kiểm soát. Việc xe bị xệ đuôi do tải trọng lớn cũng gây áp lực lên hệ thống giảm xóc, lò xo và khung xe.
Để đảm bảo an toàn, cần xác định chính xác tải trọng và khả năng kéo của xe, bao gồm cả tải trọng định mức và trọng lượng lưỡi kéo. Dù việc tính toán này có thể phức tạp, nhưng đây là bước quan trọng để đảm bảo an toàn. Ngoài ra, đối với xe mới, không nên thực hiện kéo xe trong giai đoạn chạy rốt-đa.
Không cố định thiết bị kéo đúng cách
Việc kéo xe đòi hỏi các thiết bị chuyên dụng như móc kéo phù hợp, dây an toàn, bộ cố định móc kéo, cùng với camera lùi hoặc gương kéo.
Không nên sử dụng dây kéo hoặc dây đai kéo trong những tình huống không khẩn cấp, vì chúng chỉ phù hợp để kéo xe ra khỏi hố hoặc di chuyển quãng ngắn đến gara sửa chữa. Sử dụng dây kéo cho quãng đường dài tiềm ẩn nhiều rủi ro.
Móc kéo được chia thành năm cấp độ, mỗi loại phù hợp với một mức tải trọng cụ thể. Móc kéo cấp I có thể kéo tối đa 2.000 pound với trọng lượng lưỡi kéo 200 pound, trong khi móc kéo cấp V dành cho xe tải lớn, có khả năng kéo tới 20.000 pound với trọng lượng lưỡi kéo 2.000 pound.
Việc lựa chọn móc kéo không phù hợp hoặc vượt quá tải trọng định mức có thể làm gãy móc, hỏng giảm xóc, bushing, hoặc thậm chí gây tổn hại cấu trúc khung xe. Một sai lầm phổ biến khác là không kiểm tra kỹ cách phân bổ trọng lượng.
Nếu trọng lượng dồn quá nhiều về một bên hoặc quá xa phía sau, xe kéo dễ bị lắc lư, khó kiểm soát, đặc biệt trong điều kiện giao thông đông đúc. Để tránh mất kiểm soát, cần phân bổ trọng lượng đều, khóa chặt chốt móc kéo, sử dụng dây an toàn và kiểm tra kỹ lưỡng trước khi khởi hành.
Khi kéo xe, việc lái xe cần được thực hiện một cách cẩn trọng và chính xác. Trước tiên, cần đảm bảo xe ở tình trạng tốt, với phanh hoạt động nhạy, lốp xe được bơm đúng áp suất và bình nhiên liệu đầy, bởi kéo xe tiêu tốn nhiều nhiên liệu hơn bình thường.
Gương chiếu hậu thông thường có thể không đủ để quan sát, do đó cần trang bị gương kéo hoặc camera lùi. Gương kéo có nhiều loại, từ loại gắn thêm vào gương hiện có đến loại thay thế hoàn toàn, có thể điều chỉnh linh hoạt.
Khi kéo xe, động cơ và hộp số phải làm việc nặng nhọc hơn, đặc biệt khi tăng tốc. Việc tăng tốc nhanh như bình thường sẽ khiến xe mất nhiều thời gian hơn để đạt tốc độ mong muốn. Do đó, cần dành nhiều thời gian và không gian hơn, đồng thời tránh vội vàng.
Khi lùi xe vào không gian hẹp, nên có người hỗ trợ quan sát hoặc sử dụng camera lùi. Cần hiểu rõ sự khác biệt giữa kéo có phanh và không phanh. Kéo có phanh cho phép xe được kéo hỗ trợ phanh, trong khi kéo không phanh phụ thuộc hoàn toàn vào xe kéo để giảm tốc độ.
Ngoài ra, cần thay đổi làn đường một cách cẩn thận, tăng tốc từ từ, phanh sớm hơn bình thường và giữ tốc độ dưới giới hạn. Khi kéo xe hỏng, nên gắn biển “Đang kéo” ở phía sau để cảnh báo các phương tiện khác giữ khoảng cách an toàn.
Cách xếp tải trọng lượng đúng cách
Nguyên tắc chung là khoảng 60% trọng lượng của xe kéo nên nằm phía trước trục xe được kéo để giảm nguy cơ lắc lư. Tuy nhiên, trọng lượng lưỡi kéo, tức phần tải trọng đè trực tiếp lên móc kéo, cần được giữ trong khoảng 10-15% tổng trọng lượng.
Nếu trọng lượng lưỡi kéo quá lớn, trục sau và lốp xe kéo sẽ bị quá tải. Ngược lại, nếu trọng lượng lưỡi kéo quá nhỏ do tải trọng dồn về phía sau, xe dễ bị lắc lư. Sử dụng cân trọng lượng lưỡi kéo là cách hiệu quả để đảm bảo tỷ lệ này.
Bên cạnh đó, cần phân bổ trọng lượng đều từ bên này sang bên kia để tránh tình trạng xe kéo bị nghiêng khi di chuyển. Việc không đảm bảo cân bằng có thể làm tăng nguy cơ lật xe.
Do tính chất phức tạp và tiềm ẩn rủi ro, nhiều quốc gia có quy định nghiêm ngặt về việc kéo xe để đảm bảo an toàn giao thông. Vì vậy, nếu không chắc chắn về thiết bị hoặc kỹ năng lái xe, nên nhờ đến sự hỗ trợ của các chuyên gia có thiết bị và kinh nghiệm phù hợp.