Hà Nội và TP HCM phát sinh hơn 21.000 tấn rác thải sinh hoạt mỗi ngày
(CLO) Mỗi ngày, Hà Nội và TP HCM phát sinh hơn 21.000 tấn rác thải sinh hoạt, chiếm tới 23% tổng lượng rác cả nước, gây áp lực lớn lên hệ thống xử lý.
Theo số liệu thống kê từ Cục Môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), tính đến ngày 30/6/2025, cả nước phát sinh khoảng 69.400 tấn chất thải rắn sinh hoạt (CTRSH) mỗi ngày, tỷ lệ xử lý đạt 91%.
Trong đó, khu vực đô thị phát sinh khoảng 37.250 tấn/ngày, xử lý đạt 97,28%; khu vực nông thôn phát sinh khoảng 32.150 tấn/ngày, xử lý đạt 80,5%, trong đó tỉ lệ chôn lấp chiếm 59,32% (giảm 30% so với năm 2012).
Riêng lượng chất thải tại Hà Nội phát sinh khoảng 7.300 tấn/ngày và chất thải tại TP HCM phát sinh khoảng 14.000 tấn/ngày, tổng lượng chất thải của 2 thành phố chiếm khoảng 23% lượng rác thải của cả nước.
Về công tác phân loại CTRSH, hiện nay mới dừng ở quy mô nhỏ, chủ yếu thí điểm. Ở một số địa phương nông thôn, rác thải hữu cơ được các hộ gia đình tận dụng làm thức ăn chăn nuôi, chất độn chuồng hoặc tự chôn lấp, đốt thủ công. Một số đô thị đã triển khai thu phí thu gom, vận chuyển, xử lý CTRSH dựa trên khối lượng hoặc thể tích rác đã phân loại; đồng thời ban hành đơn giá tạm thời cho hoạt động này.
Tuy nhiên, theo ông Hồ Kiên Trung - Phó Cục trưởng Cục Môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) vẫn còn nhiều khó khăn trong phân loại, thu gom và xử lý rác thải tại các đô thị lớn. Nguyên nhân chính là do hạ tầng kỹ thuật chưa đồng bộ, đặc biệt thiếu cơ sở tái chế, xử lý chất thải thực phẩm, chất thải hữu cơ chiếm tỷ lệ khoảng 50-60% tổng khối lượng chất thải để biến thành năng lượng sinh khối (mùn, phân compost, điện sinh khối…) hoặc chế biến thành thức ăn gia súc, gia cầm.
Bên cạnh đó, cơ chế huy động nguồn lực xã hội còn hạn chế; nguyên tắc “người gây ô nhiễm phải trả tiền” chưa được áp dụng triệt để; việc thu phí dịch vụ xử lý CTRSH chưa đầy đủ nên chưa khuyến khích khu vực tư nhân đầu tư. Ngoài ra, nhận thức của một bộ phận người dân và chính quyền địa phương vẫn chưa cao, công tác tuyên truyền chưa tạo được thói quen phân loại rác tại nguồn.
Với khối lượng rác thải khổng lồ mỗi ngày, đặc biệt tại hai đô thị lớn là Hà Nội và TP HCM, áp lực đối với hệ thống xử lý CTRSH ngày càng gia tăng. Các chuyên gia cho rằng, để giải quyết căn cơ, cần đồng bộ từ cơ sở hạ tầng, chính sách huy động nguồn lực đến nâng cao ý thức cộng đồng, biến rác thải thành nguồn tài nguyên thay vì gánh nặng cho môi trường và xã hội.