Cao tốc Bắc - Nam đưa kinh tế nhiều tỉnh miền Trung bứt phá

Xóa điểm nghẽn giao thông, mở ra không gian phát triển

Nhiều năm qua, hai tỉnh miền Trung là Hà Tĩnh, Quảng Trị (Quảng Bình và Quảng Trị sau hợp nhất) phụ thuộc chủ yếu vào Quốc lộ 1A và tuyến đường sắt Bắc - Nam cho vận tải hàng hóa, hành khách.

Tuy nhiên Quốc lộ 1A thường xuyên quá tải, xuống cấp và tiềm ẩn nguy cơ tai nạn; còn đường sắt chưa đáp ứng được yêu cầu vận chuyển nhanh, linh hoạt. Điều này làm gia tăng chi phí logistics, hạn chế khả năng thu hút đầu tư của khu vực.

Sự hiện diện của tuyến cao tốc Bắc - Nam sẽ rút ngắn thời gian di chuyển từ Hà Tĩnh, Quảng Trị đến các trung tâm kinh tế lớn như Thanh Hóa, Nghệ An, TP.Huế và xa hơn là Đà Nẵng, Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh.

Năm dự án thành phần đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông trên địa bàn các tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Trị có chiều dài 259,16km với tổng mức đầu tư 49.206 tỷ đồng gồm các đoạn Bãi Vọt - Hàm Nghi, Hàm Nghi - Vũng Áng, Vũng Áng - Bùng, Bùng - Vạn Ninh và Vạn Ninh - Cam Lộ.

Hệ thống hạ tầng hiện đại không chỉ tạo thuận lợi cho lưu thông hàng hóa, dịch vụ mà còn giảm áp lực cho Quốc lộ 1A, nâng cao an toàn giao thông và chất lượng vận tải.

Hà Tĩnh hiện có Khu kinh tế Vũng Áng với cảng nước sâu Sơn Dương, được đánh giá là một trong những cảng biển lớn nhất Đông Nam Á.

Còn Quảng Trị sở hữu cảng Hòn La và lợi thế cửa khẩu quốc tế Cha Lo nối sang Lào và Thái Lan. Nhưng việc kết nối từ cảng, cửa khẩu ra tuyến vận tải quốc gia còn hạn chế, khiến tiềm năng chưa được khai thác xứng tầm.

Mới đây liên doanh nhà đầu tư Tập đoàn Capital A của Malaysia và Tập đoàn T&T đã làm việc với lãnh đạo UBND tỉnh Quảng Trị với mong muốn khảo sát, đề xuất đầu tư tổ hợp công nghiệp hàng không và đô thị sân bay gần cảng hàng không Quảng Trị đang được xây dựng ở các xã Gio Linh và Cửa Việt.

Cao tốc Bắc - Nam đi qua hai tỉnh này sẽ trở thành “xương sống” gắn kết cảng biển, cửa khẩu, sân bay và khu công nghiệp. Nhờ vậy, các trung tâm logistics có điều kiện hình thành giúp giảm chi phí vận tải, tăng sức cạnh tranh cho hàng hóa.

Đồng thời tuyến đường hiện đại còn tạo thuận lợi để Hà Tĩnh, Quảng Trị trở thành điểm trung chuyển quan trọng trong hành lang kinh tế Đông - Tây; kết nối Lào, Thái Lan với các tỉnh ven biển miền Trung và quốc tế.

Thu hút vốn đầu tư, tạo thêm công ăn việc làm

Một trong những yếu tố nhà đầu tư quan tâm hàng đầu khi lựa chọn địa điểm là hạ tầng giao thông. Với sự xuất hiện của đường bộ cao tốc, Hà Tĩnh và Quảng Trị có thêm lợi thế để mời gọi vốn đầu tư vào công nghiệp chế biến, năng lượng, vật liệu xây dựng, du lịch và dịch vụ hậu cần.

Tại Hà Tĩnh, Khu kinh tế Vũng Áng vốn đã quy tụ nhiều dự án tầm cỡ như Formosa, Nhiệt điện Vũng Áng… Khi cao tốc hoàn thành, khu vực này càng có khả năng thu hút thêm doanh nghiệp phụ trợ, mở rộng chuỗi sản xuất.

Trong khi đó, Quảng Trị có thế mạnh về du lịch với Di sản thiên nhiên thế giới Phong Nha - Kẻ Bàng. Hạ tầng giao thông thuận lợi sẽ kéo dài thời gian lưu trú, tăng lượng khách từ các tỉnh, từ đó thúc đẩy hệ sinh thái dịch vụ, lưu trú, ẩm thực.

Không chỉ mang lại lợi ích lâu dài, tuyến đường còn trực tiếp tạo công ăn việc làm trong quá trình xây dựng. Hàng chục nghìn lao động địa phương được tham gia thi công, dịch vụ hậu cần, qua đó có thêm thu nhập.

Sau khi tuyến đường đưa vào sử dụng, các ngành vận tải, thương mại, dịch vụ cũng có thêm cơ hội mở rộng quy mô, giúp người dân tiếp cận thị trường mới, nâng cao chất lượng cuộc sống.

Có thể nói, tuyến cao tốc Bắc – Nam không chỉ là công trình giao thông đơn thuần mà còn là “động mạch kinh tế” của cả nước.

Việc hoàn thành đoạn qua Hà Tĩnh, Quảng Trị sẽ góp phần đưa hai tỉnh này trở thành điểm sáng trong vùng Bắc Trung Bộ, thúc đẩy liên kết vùng, rút ngắn khoảng cách phát triển so với các trung tâm kinh tế lớn.

Vừa qua Văn phòng Chính phủ đã có truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng về 5 dự án thành phần đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông có kế hoạch hoàn thành trong năm 2025 trên địa bàn các tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Trị.

Hiện tất cả 5 dự án thành phần đoạn Bãi Vọt - Hàm Nghi, Hàm Nghi - Vũng Áng, Vũng Áng - Bùng, Bùng - Vạn Ninh, Vạn Ninh - Cam Lộ đã cơ bản hoàn thành tuyến chính, thông xe và đưa vào khai thác.

Để hoàn thành các hạng mục còn lại của các dự án thành phần, Phó Thủ tướng Chính phủ yêu cầu UBND Quảng Trị huy động cả hệ thống chính trị quyết liệt chỉ đạo hoàn thành dứt điểm công tác giải phóng mặt bằng các phạm vi còn lại (đường gom, trạm dừng nghỉ...) của 3 dự án thành phần Vũng Áng - Bùng, Bùng - Vạn Ninh, Vạn Ninh - Cam Lộ trước ngày 15/9/2025.

Ngọc Hải