Nghị quyết 71-NQ/TW: Lời khẳng định 'giáo dục quyết định vận mệnh dân tộc'
(CLO) Nghị quyết 71-NQ/TW vừa ban hành đã đặt giáo dục ở tầm “quyết định vận mệnh dân tộc”, cho thấy một tư duy đột phá, mở ra kỷ nguyên mới cho nền giáo dục Việt Nam.
Theo PGS.TS Nguyễn Phong Điền, Phó Giám đốc Đại học Bách khoa Hà Nội, quan điểm “giáo dục quyết định vận mệnh quốc gia” chính là nền móng để hình thành những cơ chế và chính sách vượt trội. Nó thể hiện rõ quyết tâm chính trị của Đảng, Nhà nước trong việc chấn hưng giáo dục, gắn sự phát triển giáo dục với sự phát triển bền vững của quốc gia trong kỷ nguyên số.
Đáng chú ý, Nghị quyết 71 -NQ/TW (gọi tắt là Nghị quyết 71) yêu cầu trao quyền tự chủ toàn diện cho các cơ sở giáo dục đại học và giáo dục nghề nghiệp. Đây là cú hích thể chế quan trọng, bởi chỉ khi được tự chủ thực sự, các trường đại học mới có thể phát huy hết nội lực, huy động nguồn lực xã hội, cạnh tranh sòng phẳng và phát triển nhanh chóng.
Nghị quyết 71 đặt ra những cột mốc đầy tham vọng: đến năm 2035, ít nhất 5 cơ sở giáo dục đại học Việt Nam có lĩnh vực lọt top 100 thế giới; đến 2045, Việt Nam nằm trong nhóm 20 quốc gia có nền giáo dục công bằng, hiện đại nhất toàn cầu.
Theo PGS Điền, những mục tiêu này đòi hỏi nỗ lực phi thường từ mỗi cơ sở đào tạo. Đó không chỉ là việc nâng cao uy tín học thuật, tăng cường nghiên cứu và công bố quốc tế, mà còn là hiện đại hóa không gian dạy – học, thúc đẩy công bằng giáo dục, và mở rộng hợp tác quốc tế để tận dụng nguồn lực tri thức toàn cầu.
Thực tế cho thấy, nhiều đại học Việt Nam đã có mặt trong bảng xếp hạng thế giới ở một số lĩnh vực, đặc biệt là kỹ thuật – công nghệ. Đại học Bách khoa Hà Nội hiện có 5 nhóm ngành lọt top 401–600 thế giới, đồng thời được Chính phủ giao nhiệm vụ trở thành một trong những đại học hàng đầu châu Á. Đây là tiền đề quan trọng để hiện thực hóa các mục tiêu mà Nghị quyết 71 đặt ra.
Song cơ hội luôn đi kèm trách nhiệm. Các trường đại học Việt Nam không thể chỉ dựa vào chính sách hỗ trợ mà phải tự mình bứt phá, chủ động hội nhập, xây dựng môi trường học thuật minh bạch, sáng tạo và giàu tính cạnh tranh.
Điều có ý nghĩa nhất, theo PGS Nguyễn Phong Điền, là Nghị quyết 71 không chỉ tạo hành lang pháp lý, mà còn khơi dậy niềm tin và khát vọng cho toàn ngành giáo dục. Nó giúp hệ thống giáo dục Việt Nam định hình một lộ trình rõ ràng: kiến tạo thể chế nâng cao chất lượng hội nhập toàn cầu, phát triển bền vững.
Với Nghị quyết 71, giáo dục Việt Nam đứng trước cơ hội lịch sử để bứt phá. Nếu được triển khai quyết liệt, đồng bộ, văn kiện này sẽ không chỉ thay đổi diện mạo giáo dục, mà còn góp phần quyết định đến tương lai phát triển quốc gia trong thế kỷ XXI.