80 năm, ngành Thuế vững vàng trong vai trò trụ cột ngân sách quốc gia

80 năm, ngành Thuế vững vàng trong vai trò trụ cột ngân sách quốc gia

Tại Lễ kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống ngành Thuế Việt Nam diễn ra vào ngày 9/9, ông Mai Xuân Thành, Cục trưởng Cục Thuế, Bộ Tài chính đã điểm lại 80 năm xây dựng và trưởng thành. Cục trưởng Mai Xuân Thành cho biết, ngành Thuế đã đi qua 4 giai đoạn lịch sử quan trọng.

Giai đoạn 1945-1975, từ Sắc lệnh số 27 ngày 10/9/1945, ngành Thuế ra đời với sứ mệnh cao cả là tạo nguồn lực nuôi quân, góp sức kháng chiến, khơi dậy tinh thần yêu nước, góp phần vào Đại thắng mùa Xuân năm 1975, thống nhất đất nước.

Bước sang giai đoạn 1975-1990, sau ngày thống nhất, ngành Thuế đã trải qua quá trình hoàn thiện hệ thống chính sách để khắc phục các hạn chế, bất cập còn tồn tại của nền kinh tế kế hoạch hoá tập trung.

Tại Đại hội 6 của Đảng năm 1986 đã mở ra công cuộc Đổi mới toàn diện, chuyển sang cơ chế quản lý mới, khẳng định rõ vai trò của thuế là công cụ điều tiết vĩ mô nền kinh tế;

Giai đoạn 1990-2011, đã đánh dấu bước chuyển mình mạnh mẽ của ngành với việc tổ chức hệ thống cơ quan thuế theo ngành dọc từ Trung ương đến địa phương; ban hành chính sách thuế thống nhất với 9 sắc thuế; và đặc biệt là Luật Quản lý thuế năm 2007 mở ra cơ chế tự khai, tự nộp, tiến gần chuẩn mực quốc tế, tạo nền tảng cho quản lý thuế hiện đại.

Từ năm 2011 đến nay, ngành Thuế đã đạt nhiều thành tựu đột phá trong cải cách, hiện đại hóa toàn diện, nổi bật là việc xây dựng cơ sở dữ liệu điện tử về người nộp thuế, triển khai hóa đơn điện tử toàn quốc, số hóa hệ thống quản lý thuế, hướng đến xây dựng hệ thống quản lý thuế trên nền tảng dữ liệu lớn và tích hợp trí tuệ nhân tạo, khẳng định vị thế tiên phong của ngành Tài chính trong kỷ nguyên số, tích cực tham gia xây dựng chính phủ điện tử, chính phủ AI.

Theo Cục trưởng Mai Xuân Thành, trong 80 năm qua, ngành Thuế vững vàng trong vai trò trụ cột ngân sách quốc gia: Dù trong thời kỳ chiến tranh bảo vệ Tổ quốc trước kia hay khi đất nước đã được hòa bình ngày nay, ngành Thuế vẫn luôn hoàn thành nhiệm vụ chính trị mà Đảng, Nhà nước và Nhân dân giao phó, đó là bảo đảm thu ngân sách bền vững, giữ vững cân đối về tài chính - ngân sách, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, đảm bảo an sinh xã hội.

Tổng thu ngân sách nhà nước do ngành Thuế quản lý liên tục tăng trưởng ấn tượng, từ 5,2 nghìn tỷ đồng năm 1990, đến nay đã vượt 1,7 triệu tỷ đồng và dự kiến sẽ vượt mốc trên 2 triệu tỷ đồng vào năm 2025 (tăng gấp 380 lần so với năm 1990).

Cơ cấu thu chuyển biến tích cực, tỷ trọng thu nội địa tăng dần qua các năm, cho thấy sự phát triển bền vững từ nội lực nền kinh tế.

Đặc biệt, trong những giai đoạn kinh tế khó khăn, ngành Thuế đã chủ động tham mưu, ban hành và triển khai có hiệu quả các chính sách miễn, giảm, giãn thuế kịp thời, giúp người dân, doanh nghiệp phục hồi và phát triển sản xuất kinh doanh, hoàn thành nhiệm vụ “kép” mà Chính phủ, Bộ Tài chính đặt ra.

Nhiệm vụ trọng tâm của ngành Thuế

Phát biểu tại Lễ kỷ niệm, ông Nguyễn Văn Thắng, Bộ trưởng Bộ Tài chính ghi nhận những đóng góp của ngành Thuế trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc, xây dựng và phát triển đất nước.

Bối cảnh mới đặt ra những đòi hỏi cao, cấp thiết đối với ngành Thuế, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng đề nghị ngành Thuế tập trung vào một số nhiệm vụ trọng tâm.

Thứ nhất, hoàn thiện thể chế và chính sách thuế: Ngành Thuế cần chủ động rà soát, đề xuất sửa đổi các văn bản pháp luật về quản lý thuế để đảm bảo tính đồng bộ, minh bạch, công bằng, dễ hiểu, dễ thực hiện.

Thứ hai, tăng cường quản lý thu và chống thất thu: Ngành Thuế phải quản lý chặt chẽ, khai thác hiệu quả các nguồn thu tiềm năng, đặc biệt là trong các lĩnh vực như thương mại điện tử, kinh tế số và hoạt động xuyên biên giới.

Đồng thời, cần kiên quyết xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, chống gian lận hóa đơn, hoàn thuế. Điều này nhằm đảm bảo công bằng, bình đẳng trong thực hiện nghĩa vụ thuế và củng cố tính bền vững của ngân sách.

Thứ ba, đẩy mạnh cải cách hành chính và nâng cao chất lượng phục vụ người nộp thuế. Theo đó, ngành Thuế cần kiên quyết thực hiện cắt giảm, đơn giản hóa quy trình, thủ tục hành chính thuế, đảm bảo mọi thủ tục được đơn giản, rõ ràng, dễ tiếp cận, dễ thực hiện. Phấn đấu 100% thủ tục hành chính thuế được thực hiện trực tuyến, liên thông, toàn trình trên môi trường số.

Thứ tư, tiếp tục thực hiện chuyển đổi số toàn diện công tác quản lý thuế, xây dựng cơ sở dữ liệu tập trung: Đây là nhiệm vụ xuyên suốt, trọng tâm của toàn ngành. Ngành Thuế cần khẩn trương xây dựng, triển khai Dự án Tái thiết kế hệ thống công nghệ thông tin toàn ngành, đảm bảo hiện đại hóa đồng bộ hệ thống, dữ liệu đầu vào “đúng, đủ, sạch, sống”.

Bên cạnh đó, cần tiếp tục xây dựng hệ thống quản lý thuế tập trung, tích hợp, thông minh, ứng dụng mạnh mẽ trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data), điện toán đám mây, phân tích dữ liệu theo thời gian thực để nâng cao hiệu quả quản lý thuế và kịp thời kiểm soát chặt chẽ các rủi ro.

Đồng thời, mở rộng, đa dạng hóa các dịch vụ thuế số, tạo môi trường giao dịch nhanh chóng, minh bạch, an toàn, thuận tiện cho mọi người nộp thuế. Chuyển đổi số phải trở thành động lực then chốt để nâng cao năng lực quản lý, đồng thời hỗ trợ tốt nhất cho doanh nghiệp, người dân.

Thứ năm, tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, gắn với siết chặt kỷ luật, kỷ cương: Ngành Thuế cần quan tâm phát triển đội ngũ cán bộ, công chức thuế có bản lĩnh chính trị vững vàng, chuyên môn giỏi, đạo đức trong sáng, tác phong chuyên nghiệp.

Đẩy mạnh đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng quản lý hiện đại, năng lực công nghệ thông tin, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của công tác thuế trong kỷ nguyên số.

Cùng với đó, phải tăng cường kiểm tra, giám sát nội bộ, thực hiện kỷ luật, kỷ cương nghiêm minh, kiên quyết đấu tranh, xử lý các hành vi tiêu cực, vi phạm. Đây là yếu tố then chốt để xây dựng một nền hành chính thuế trong sạch, minh bạch, liêm chính, phục vụ Nhân dân.

“Đây là những nhiệm vụ có tính xuyên suốt, chiến lược và quyết định, là tiền đề để ngành Thuế tiếp tục khẳng định vai trò nòng cốt, tiên phong trong việc bảo đảm nguồn thu cho ngân sách, đóng góp vào xây dựng nền tài chính quốc gia ổn định, minh bạch, hiện đại, góp phần quan trọng vào sự phát triển bền vững, thịnh vượng của đất nước”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nhấn mạnh.

Định Trần