Iran và IAEA đạt thỏa thuận nối lại hoạt động thanh sát hạt nhân
(CLO) Iran và Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) ngày 9/9 thông báo đã đạt được thỏa thuận về việc nối lại các cuộc thanh sát tại các cơ sở hạt nhân của Iran, bao gồm những nơi bị Mỹ và Israel đánh bom hồi tháng 6.
Tuy nhiên, các chi tiết cụ thể của thỏa thuận không được công bố, và Tehran cảnh báo rằng thỏa thuận sẽ vô hiệu nếu các lệnh trừng phạt được tái áp đặt.
"Tôi nhấn mạnh: trong trường hợp có bất kỳ hành động thù địch nào đối với Iran - bao gồm việc tái áp đặt các nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, Iran sẽ coi các bước thực tế này là vô hiệu", ông Araqchi nói trong một tuyên bố, đề cập đến các nghị quyết trừng phạt.
Thỏa thuận này được ký kết giữa Tổng Giám đốc IAEA Rafael Grossi và Bộ trưởng Ngoại giao Iran Abbas Araqchi trong một cuộc họp tại Cairo, Ai Cập. Thỏa thuận về nguyên tắc, sẽ mở đường cho việc nối lại hoàn toàn các hoạt động thanh sát bị gián đoạn do các cuộc tấn công quân sự vào các cơ sở hạt nhân của Iran hồi tháng 6.
"Trong cuộc họp tại Cairo hôm nay, tôi đã đồng ý với Bộ trưởng Ngoại giao Iran về các phương thức thực tế để nối lại hoạt động thanh sát tại Iran", ông Grossi đăng trên mạng xã hội X trong cùng thời điểm diễn ra họp báo. "Đây là một bước tiến quan trọng theo hướng đúng đắn".
Thỏa thuận được đưa ra trong bối cảnh các cường quốc châu Âu – Pháp, Anh và Đức (nhóm E3) – đe dọa tái áp đặt các lệnh trừng phạt đối với Iran, vốn đã được dỡ bỏ theo thỏa thuận hạt nhân năm 2015. E3 đã khởi động quá trình "snapback" (tái áp đặt lệnh trừng phạt), dự kiến kéo dài đến cuối tháng 9/2025.
Họ tuyên bố sẽ chỉ tạm dừng quá trình này nếu Iran cho phép nối lại thanh sát, giải trình về kho dự trữ uranium, và tiến hành đàm phán hạt nhân với Mỹ.
Ngay sau các cuộc tấn công của Mỹ và Israel, Quốc hội Iran đã thông qua một đạo luật tạm dừng hợp tác với IAEA và quy định rằng mọi cuộc thanh sát phải được Hội đồng An ninh Quốc gia Tối cao Iran phê duyệt.