Trường Cán bộ thanh tra khai giảng lớp chuyên sâu về tiếp công dân tại Lâm Đồng
Sáng ngày 11/9, tại tỉnh Lâm Đồng, Trường Cán bộ thanh tra khai giảng Lớp bồi dưỡng công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư, giải quyết khiếu nại, tố cáo. Đây là nỗ lực của đơn vị đào tạo duy nhất của Thanh tra Chính phủ trong việc bồi dưỡng nghiệp vụ chuyên sâu về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo góp phần đáp ứng yêu cầu thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp.
Nâng kiến thức, rèn bản lĩnh tại lớp chuyên sâu tiếp công dân
Là một trong những tỉnh diện tích lớn hàng đầu cả nước sau sáp nhập, Lâm Đồng có địa bàn rộng, dân cư phân tán, nhiều đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống. Với đặc thù miền núi, nhiều vấn đề liên quan đến đất đai, giải phóng mặt bằng, môi trường, quy hoạch, chính sách thường xuyên phát sinh, công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo luôn được xác định là nhiệm vụ trọng tâm, vừa mang tính chính trị, pháp lý, vừa là “cầu nối” củng cố niềm tin của Nhân dân.
Theo Thanh tra tỉnh Lâm Đồng, với hàng chục nghìn đơn thư đủ điều kiện xử lý từ đầu năm 2025 đến nay, thì công tác đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ làm công tác tiếp công dân là vấn đề mang tính “thời sự” hết sức cần thiết.
Xuất phát từ yêu cầu thực tiễn, Thanh tra tỉnh Lâm Đồng phối hợp với Trường Cán bộ Thanh tra, Thanh tra Chính phủ tổ chức lớp bồi dưỡng nghiệp vụ cho hơn 200 cán bộ, công chức làm công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư, giải quyết khiếu nại, tố cáo. Đây được xem là hoạt động hết sức cần thiết trong bối cảnh quy định pháp luật có nhiều sửa đổi, bổ sung và thực tiễn luôn đặt ra những tình huống mới, phức tạp.
Chánh Thanh tra tỉnh Lâm Đồng Ngô Kiểm nhìn nhận: “Công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư, giải quyết khiếu nại, tố cáo vừa là trách nhiệm pháp lý, vừa là nhiệm vụ chính trị quan trọng, gắn với củng cố niềm tin của Nhân dân đối với Đảng và Nhà nước. Lớp bồi dưỡng lần này do Trường Cán bộ thanh tra, Thanh tra Chính phủ tổ chức là cơ hội để cán bộ, công chức tại Lâm Đồng không chỉ nâng cao kiến thức, kỹ năng mà còn rèn luyện bản lĩnh nghề nghiệp, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thực tiễn. Chúng tôi rằng, với sự chuẩn bị nghiêm túc và sự đồng hành của các giảng viên giàu kinh nghiệm, nghiệp vụ của đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư của tỉnh sẽ ngày càng chuyên nghiệp, vững vàng hơn trong thực hiện nhiệm vụ.”
Theo TS. Nguyễn Huy Hoàng, Phó Hiệu trưởng Trường Cán bộ thanh tra, lớp bồi dưỡng tập trung vào ba nội dung chính: cập nhật các văn bản pháp luật mới về tiếp công dân, khiếu nại, tố cáo, đặc biệt là quy định về thẩm quyền và trách nhiệm của chính quyền địa phương; trang bị kỹ năng thực hành trong tiếp công dân, phân loại – xử lý đơn thư, giải quyết các vụ việc phức tạp, đông người, kéo dài; và ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, giám sát, theo dõi tiến độ xử lý đơn trên nền tảng số, nhằm tăng cường công khai, minh bạch, hạn chế thiếu sót.
“Với sự chia sẻ, trao đổi, hướng dẫn của các chuyên gia giàu kinh nghiệm, lớp học sẽ tạo cơ hội cho cán bộ, công chức trao đổi tình huống thực tiễn, đặc biệt sau khi triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Qua đó, góp phần nâng cao kiến thức, kỹ năng, bản lĩnh và tính chuyên nghiệp cho đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo tại địa phương”, Phó Hiệu trưởng Trường Cán bộ thanh tra Nguyễn Huy Hoàng khẳng định.
Từ đầu năm 2025 đến nay, toàn tỉnh Lâm Đồng đã tiếp trên 5.000 lượt công dân, tiếp nhận hơn 11.000 đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh. Trong số đó có khoảng 10.000 đơn đủ điều kiện xử lý, tập trung chủ yếu vào lĩnh vực đất đai, môi trường, quy hoạch xây dựng và chính sách. Đáng chú ý, số đơn vượt cấp đã giảm so với cùng kỳ năm trước, tỷ lệ giải quyết đơn thư đạt trên 80%. Một số vụ việc phức tạp, tồn đọng, kéo dài đã được chỉ đạo giải quyết kịp thời, khách quan, đúng pháp luật, thấu tình đạt lý, góp phần hạn chế phát sinh điểm nóng, giữ vững ổn định an ninh trật tự.
Cơ sở quan trọng để giải quyết dứt điểm, đúng pháp luật các vụ việc
Một Thanh tra viên Thanh tra tỉnh Lâm Đồng chia sẻ, trong bối cảnh tỉnh mới sáp nhập, khối lượng và tính chất đơn thư ngày càng phức tạp, nhất là các vụ việc liên quan đất đai, bồi thường, hỗ trợ tái định cư, chế độ chính sách… thì cán bộ thanh tra làm công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư cần phải được chuẩn hóa về kinh nghiệm lẫn kiến thức pháp luật.
Do đó, lớp bồi dưỡng là hết sức cần thiết để giúp chúng tôi hệ thống hóa các quy định pháp luật hiện hành như Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo, Luật Tiếp công dân, Luật Đất đai (sửa đổi)… Đồng thời, qua lớp học, cán bộ có cơ hội cập nhật hướng dẫn nghiệp vụ mới nhất của Thanh tra Chính phủ, nâng cao năng lực xử lý hồ sơ, tránh sai sót về trình tự, thủ tục, qua đó góp phần giải quyết dứt điểm, đúng pháp luật các vụ việc.”
Ông Nguyễn Đình Cường, lãnh đạo phòng Tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo – Thanh tra tỉnh Lâm Đồng, bày tỏ: “Chúng tôi mong lớp bồi dưỡng đi sâu vào các kỹ năng nghiệp vụ cốt lõi như: kỹ năng phân loại, xử lý đơn thư; kỹ năng tiếp công dân và tổ chức đối thoại; kỹ năng xác minh nội dung khiếu nại, tố cáo; kỹ năng lập biên bản, báo cáo và dự thảo kết luận giải quyết. Thực tế khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, mặc dù đã có quy định (Nghị định số 141/2025/NĐ-CP) đã cụ thể hóa một số quy định để triển khai thực hiện nhưng vẫn còn những khó khăn, bất cập mà pháp luật chưa bao quát được hết nên rất cần sự hướng dẫn, định hướng của Thanh tra Chính phủ.
Bên cạnh đó, những chuyên đề thực tiễn về phòng ngừa và xử lý khiếu nại đông người, phức tạp, kéo dài sẽ rất hữu ích. Chúng tôi kỳ vọng được trao đổi nhiều tình huống cụ thể để rèn kỹ năng ứng xử, đảm bảo vừa đúng pháp luật vừa đảm bảo tính thuyết phục đối với công dân.
Nhìn nhận từ góc độ chuyên môn tiếp công dân cấp xã, một cán bộ công chức thẳng thắn: “Việc Trường Cán bộ thanh tra, Thanh tra Chính phủ tổ chức lớp học là hết sức cần thiết và hữu ích. Chúng tôi mong muốn rằng thông qua chương trình học, sẽ có những câu hỏi cụ thể và được giải đáp, hướng dẫn các khó khăn, vướng mắc về áp dụng các quy định hiện nay hiện nay tại địa phương khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, như: việc xác địnnh thẩm quyền giải quyết tố cáo của công chức cấp xã, huyện trước đây đã nghỉ hưu; tố cáo các chức danh trước khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp công tác tại các cơ quan hành chính (trưởng phòng cấp huyện, Chủ tịch, phó Chủ tịch UBND cấp huyện) nhưng nay đang công tác và giữ các chức danh của cơ quan Đảng (Bí thư, Phó Bí thư)…
Cùng với đó, việc hướng dẫn chuyên sâu về hoạt động của việc tiếp công dân cấp xã (ban hành văn bản, nội quy, cách thức triển khai tiếp công dân định kỳ khi không còn cấp huyện (trước đây do Ban Tiếp công dân cấp huyện thực hiện) cũng là vấn đề cán bộ, công chức cấp xã rất cần “rèn” nghiệp vụ. Tiếp đó, một số cán bộ công chức cấp xã cũng trao đổi, thường xuyên tiếp nhận đơn thư, phản ánh, kiến nghị hằng ngày. Đây là cấp gần dân, nếu xử lý không khéo sẽ dễ phát sinh khiếu kiện vượt cấp, kéo dài. Do vậy, Lớp bồi dưỡng rất cần thiết để giúp cán bộ cơ sở nắm chắc quy định pháp luật, đặc biệt là quy trình tiếp công dân, phân loại và xử lý đơn theo thẩm quyền, cũng như kỹ năng hòa giải, đối thoại ngay từ cơ sở. Đây là những kiến thức, kỹ năng hết sức cần thiết trong hoạt động đào tạo, bồi dưỡng hỗ trợ công chức cấp xã tự tin hơn trong việc tham mưu, giải quyết, góp phần hạn chế đơn thư vượt cấp.”