Đề xuất cho người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập được tự chủ tuyển dụng viên chức
(CLO) Dự thảo Luật Viên chức (sửa đổi) do Bộ Nội vụ chủ trì xây dựng có điểm đáng chú ý là người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập được tự chủ quyết định việc tuyển dụng, quản lý, sử dụng viên chức, người lao động thuộc thẩm quyền quản lý theo mức độ tự chủ.
Theo đánh giá của Bộ Nội vụ, tại Dự thảo Tờ trình trong hồ sơ thẩm định Dự thảo Luật Viên chức (sửa đổi), Luật Viên chức năm 2010 được sửa đổi, bổ sung năm 2019 đã bộc lộ một số hạn chế, cần được nghiên cứu sửa đổi cho phù hợp với giai đoạn mới. Chẳng hạn như, còn thiếu quy định viên chức được xem xét loại trừ, miễn hoặc giảm nhẹ trách nhiệm nếu có sai sót, thiệt hại khi thực hiện đề xuất đổi mới, sáng tạo.
Thực tiễn cũng cho thấy, các quy định về tuyển dụng viên chức hiện nay chưa phù hợp với yêu cầu đổi mới mạnh mẽ về tổ chức bộ máy và về quản lý nguồn nhân lực để đáp ứng yêu cầu tạo sự liên thông, linh hoạt giữa khu vực công và khu vực tư, đặc biệt là thu hút, trọng dụng người có kinh nghiệm, có tài năng tham gia vào khu vực công lập.
Cơ chế thi tuyển, xét tuyển còn chưa linh hoạt; kết quả chưa phản ánh sát yêu cầu về năng lực chuyên môn của người dự tuyển theo đúng nhu cầu tuyển dụng, chưa có sự phân biệt để bảo đảm tính chủ động, năng động đối với các loại hình đơn vị sự nghiệp tự chủ khác nhau, đặc biệt là đối với đơn vị tự chủ nhóm 1 và đơn vị tự chủ nhóm 2.
Dự thảo Luật Viên chức (sửa đổi) đánh dấu bước chuyển quan trọng khi chuyển nền tảng quản lý viên chức từ "chức danh nghề nghiệp" sang "vị trí việc làm".
Dự thảo Luật Viên chức (sửa đổi) cũng tiếp tục đẩy mạnh phân cấp, phân quyền; thu hút, sử dụng, trọng dụng nguồn nhân lực chất lượng cao trong đơn vị sự nghiệp công lập.
Theo dự thảo, vị trí việc làm được định nghĩa là công việc gắn với chức vụ, chức danh viên chức dựa trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ cụ thể của đơn vị sự nghiệp công lập.
Đây là căn cứ để tính số lượng người làm việc, cơ cấu viên chức và tổ chức tuyển dụng, sử dụng, quản lý. Chính phủ quy định nguyên tắc, phương pháp xác định vị trí việc làm, thẩm quyền, trình tự, thủ tục quyết định số lượng vị trí việc làm trong đơn vị sự nghiệp công lập.
Các tiêu chuẩn, điều kiện về trình độ, năng lực, sản phẩm công việc sẽ không quy định chung cho từng hạng như trước mà được tích hợp vào từng vị trí việc làm, giúp các đơn vị có cơ sở bố trí, sử dụng nhân sự phù hợp với nhu cầu thực tế.
Dự thảo cũng nhấn mạnh nguyên tắc trao quyền chủ động cho người đứng đầu, song song với thiết lập cơ chế giải trình, giám sát và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số trong quản lý viên chức, bảo đảm công khai, minh bạch và kiểm soát được hiệu quả làm việc.
Theo đó, Điều 15 “Căn cứ tuyển dụng viên chức” đề xuất: Việc tuyển dụng viên chức phải căn cứ vào nhu cầu thực tế của đơn vị sự nghiệp công lập, nguồn nhân lực hiện có, danh mục vị trí việc làm và quỹ tiền lương của đơn vị sự nghiệp công lập.
“Thẩm quyền tuyển dụng viên chức” được đề xuất tại Điều 18 như sau: Đơn vị sự nghiệp công lập tự chủ quyết định việc tuyển dụng; cơ quan quản lý viên chức thực hiện tuyển dụng hoặc phân cấp, ủy quyền thẩm quyền tuyển dụng.