Đồng nhân dân tệ lập đỉnh với USD nhưng lại mất giá trước euro và yen

Đồng nhân dân tệ vừa đạt mức cao nhất so với đồng USD trong vòng chín năm, giao dịch ở mức 7,118 nhân dân tệ đổi một USD vào thứ Hai, theo dữ liệu từ CNBC.

Tuy nhiên, đồng tiền này lại đang mất giá so với hầu hết các đồng tiền chủ chốt khác, gây lo ngại từ Ấn Độ đến Mexico. Tình trạng này không phải ngẫu nhiên mà phản ánh chiến lược có chủ ý của Bắc Kinh, dù điều đó đang tạo ra căng thẳng với các đối tác thương mại lớn của Trung Quốc.

Trong năm nay, đồng nhân dân tệ tại thị trường hải ngoại tăng giá 3% so với USD, nhưng lại giảm hơn 10% so với euro, 5% so với bảng Anh và 3% so với yen Nhật.

Sự chênh lệch này khiến hàng hóa xuất khẩu của Trung Quốc trở nên rẻ hơn đáng kể tại các thị trường ngoài Mỹ, trong bối cảnh xuất khẩu sang Mỹ liên tục sụt giảm.

Theo số liệu hải quan Trung Quốc, Mỹ chỉ chiếm chưa đến 10% tổng kim ngạch xuất khẩu của nước này trong tháng Tám, giảm từ mức 15% của năm ngoái. Ngược lại, xuất khẩu sang châu Âu, châu Phi, Mỹ Latinh và Đông Nam Á lại tăng trưởng mạnh mẽ.

Trung Quốc giữ nguyên lãi suất trong khi Fed chuẩn bị cắt giảm

Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) đã quyết định không theo chân Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), vốn được dự báo sẽ giảm lãi suất trong tuần này với xác suất 94,2%, theo công cụ FedWatch của CME Group.

Fed được kỳ vọng sẽ hạ lãi suất chuẩn xuống 25 điểm cơ bản. Động thái này sẽ thu hẹp chênh lệch lợi suất giữa trái phiếu Mỹ và Trung Quốc, từ đó thúc đẩy nhu cầu đối với các tài sản Trung Quốc khi các nhà đầu tư toàn cầu chuyển hướng sang các thị trường mới nổi.

Tuy nhiên, Bắc Kinh đang đối mặt với bài toán khó. Chỉ số CSI 300 đã tăng 43% kể từ tháng Chín năm 2024, nhờ sự hỗ trợ từ mua vào do nhà nước dẫn dắt và các nhà đầu tư cá nhân chuyển từ gửi tiết kiệm lãi suất thấp.

Theo ông Ting Lu, chuyên gia kinh tế trưởng về Trung Quốc tại Nomura, PBOC đang bị kẹt giữa hai lựa chọn: tiếp tục kích thích có thể làm bùng nổ bong bóng chứng khoán, hoặc không hành động sẽ làm trầm trọng thêm tình trạng tăng trưởng chậm lại.

Ông dự đoán PBOC có thể giảm lãi suất nhẹ, khoảng 10 điểm cơ bản, trong vài tuần tới nếu thị trường ổn định.

Thay vì tung ra gói kích thích mới, PBOC đang định hướng đồng nhân dân tệ tăng giá bằng cách ấn định tỷ giá tham chiếu hàng ngày ở mức cao hơn. Vào thứ Hai, tỷ giá trung tâm được đặt ở mức 7,1056, mạnh nhất kể từ tháng Mười Một năm ngoái.

Ông Tommy Xie, trưởng bộ phận nghiên cứu kinh tế vĩ mô châu Á tại Ngân hàng OCBC, nhận định rằng đồng nhân dân tệ đang chuyển từ trạng thái ổn định kéo dài sang giai đoạn tăng giá có kiểm soát. Ông dự báo đồng nhân dân tệ tại thị trường hải ngoại sẽ đạt mức 7,08 so với USD vào cuối năm.

Điều này hoàn toàn trái ngược với dự đoán của nhiều nhà kinh tế hồi đầu năm, khi họ cho rằng Trung Quốc sẽ phá giá đồng nhân dân tệ để đối phó với các mức thuế của Mỹ.

Ngay cả Goldman Sachs cũng thừa nhận rằng việc ấn định tỷ giá mạnh hơn có thể là một động thái thể hiện thiện chí của Bắc Kinh với chính quyền Tổng thống Donald Trump trong bối cảnh các cuộc đàm phán thương mại đang diễn ra. Ngân hàng này dự báo đồng nhân dân tệ nội địa sẽ đạt mức 7,0 vào cuối năm.

Mất giá gây phản ứng từ các đối tác thương mại

Dù tỷ giá nhân dân tệ so với USD tăng, sự mất giá so với các đồng tiền khác đang gây ra phản ứng từ các đối tác thương mại.

Ông Tianchen Xu, chuyên gia kinh tế cấp cao tại Economist Intelligence, giải thích rằng sự chênh lệch này phần lớn xuất phát từ việc đồng USD yếu đi, điều hiếm thấy trong nhiều năm qua. Ông cho rằng xu hướng này hỗ trợ các nhà xuất khẩu Trung Quốc khi chuyển hướng sang các thị trường không dùng USD, nhưng điều đó không được tất cả các nước hoan nghênh.

Ông Larry Hu, chuyên gia kinh tế trưởng tại Macquarie, chỉ ra rằng tỷ giá hiệu dụng thực của đồng nhân dân tệ, một chỉ số điều chỉnh theo lạm phát, hiện ở mức thấp nhất kể từ tháng Mười Hai năm 2011. Điều này khiến hàng hóa Trung Quốc trở nên rẻ hơn ở hầu hết các thị trường ngoài Mỹ, làm gia tăng thặng dư thương mại của Trung Quốc với các quốc gia này.

Ấn Độ đã bày tỏ sự bất bình. Thâm hụt thương mại của nước này với Trung Quốc trong tám tháng đầu năm đạt 77,7 tỷ USD, tăng 16% so với cùng kỳ năm ngoái. New Delhi hiện kêu gọi khối BRICS có hành động để giải quyết vấn đề này.

Trong khi đó, Mexico đang thúc đẩy nâng thuế nhập khẩu đối với xe hơi châu Á từ 20% lên 50%, một động thái rõ ràng nhắm vào Trung Quốc.

Ông Stephen Jen, người đứng đầu Eurizon SLJ Capital, gọi đây là “phá giá cơ hội”, cho rằng Bắc Kinh đã tận dụng sự suy yếu của đồng USD để âm thầm giảm giá đồng nhân dân tệ so với các đồng tiền khác.

Ông Jen nhận định rằng một chính sách tỷ giá hợp lý hơn có thể giúp Trung Quốc xây dựng thiện chí với cộng đồng quốc tế. Tuy nhiên, phản ứng từ các đối tác thương mại cho thấy áp lực đang gia tăng, và Bắc Kinh dường như nhận thức được thách thức này trong việc cân bằng giữa lợi ích kinh tế và quan hệ quốc tế.

Theo Cryptopolitan

Việt Hà