Liên hợp quốc sẽ 'nóng lên' vào tuần tới bởi sự trở lại của ông Trump
(CLO) Kỳ họp thứ 80 Đại hội đồng Liên hợp quốc (LHQ) sắp diễn ra vào tuần tới tại New York, với trọng tâm là sự trở lại của Tổng thống Mỹ Donald Trump, chiến tranh ở Gaza và Ukraine, làn sóng công nhận Nhà nước Palestine của phương Tây và căng thẳng hạt nhân với Iran.
"Chúng ta đang tập hợp trong những vùng nước đầy biến động - thậm chí là chưa được khám phá", Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres phát biểu một tuần trước sự kiện.
Ông nhấn mạnh các vấn đề nghiêm trọng như “chia rẽ địa chính trị ngày càng mở rộng, xung đột bùng nổ, hành tinh nóng lên, và hợp tác quốc tế chịu áp lực chưa từng thấy trong đời”. Cuộc họp Đại hội đồng kéo dài sáu ngày sẽ có bài phát biểu của gần 150 nguyên thủ quốc gia hoặc chính phủ, cùng hàng chục bộ trưởng từ 193 quốc gia thành viên.
Người sẽ gây chú ý nhất tại Đại hội đồng lần thứ 80 này là Tổng thống Mỹ Donald Trump, người kêu gọi cắt giảm mạnh ngân sách Mỹ tài trợ cho LHQ, đã dừng hợp tác với Hội đồng Nhân quyền LHQ, gia hạn lệnh ngừng tài trợ cho cơ quan cứu trợ Palestine UNRWA và rút khỏi tổ chức văn hóa UNESCO của LHQ. Ông cũng đã công bố kế hoạch rút khỏi thỏa thuận khí hậu Paris và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).
Ông Trump sẽ phát biểu vào thứ Ba, sau 8 tháng trong nhiệm kỳ thứ hai với những đợt cắt giảm viện trợ nước ngoài nghiêm trọng của Mỹ, điều đã gây ra tình trạng hỗn loạn nhân đạo toàn cầu và đặt ra câu hỏi về tương lai của LHQ, buộc ông Guterres phải cố gắng cắt giảm chi phí và nâng cao hiệu quả của tổ chức này.
Tổng thống Trump mô tả LHQ có “tiềm năng lớn” nhưng cần “sửa đổi cách làm việc”. Ông giữ quan điểm thận trọng với chủ nghĩa đa phương, như đã thể hiện trong nhiệm kỳ đầu từ 2017-2021, và cáo buộc LHQ không hỗ trợ ông trong nỗ lực hòa giải các cuộc xung đột.
Ông Guterres thừa nhận: “LHQ có những nỗ lực mạnh mẽ trong hòa giải hòa bình… nhưng chúng tôi không có cả ‘cây gậy’ lẫn ‘củ cà rốt’”. Hội đồng Bảo an LHQ, cơ quan duy nhất có thể áp đặt lệnh trừng phạt, đang bế tắc trong các vấn đề Gaza và Ukraine do Mỹ và Nga, hai thành viên có quyền phủ quyết, bất đồng.
Ông Guterres nói thêm: “Mỹ có cả ‘củ cà rốt’ và ‘cây gậy’. Vì vậy, trong một số tình huống, nếu kết hợp được cả hai, tôi nghĩ chúng ta có thể đạt được kết quả hòa bình thành công”.
Ông Guterres và ông Trump dự kiến sẽ gặp chính thức lần đầu tiên kể từ khi Tổng thống Trump nhậm chức trở lại vào tháng 01/2025, trong khuôn khổ hơn 150 cuộc gặp song phương mà ông Guterres gọi là “World Cup ngoại giao”.