Bỏ xét học bạ: Phụ huynh, thí sinh, nhà trường tranh luận sôi nổi
(CLO) Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) đang lấy ý kiến về đề xuất bỏ hình thức xét tuyển học bạ trong tuyển sinh đại học, một quyết định khiến nhiều phụ huynh, học sinh và trường đại học tranh luận sôi nổi.
Đây được xem là bước đi nhằm tăng cường công bằng trong xét tuyển, đảm bảo đánh giá đúng năng lực thực tế của thí sinh, nhưng đồng thời cũng đặt ra câu hỏi lớn: nếu bỏ học bạ, học sinh sẽ phải đối mặt với áp lực thi cử thế nào?
Theo thống kê năm 2025, gần 850.000 thí sinh đăng ký xét tuyển bằng học bạ, chiếm 42,4% tổng số thí sinh, là nhóm đông nhất. Xét tuyển bằng điểm thi tốt nghiệp THPT chiếm 39,1%, còn lại rải đều trên 15 phương thức khác.
Bộ GD&ĐT công bố, điểm học bạ trung bình cao hơn từ 1 đến 2 điểm so với điểm thi tốt nghiệp, thậm chí có trường hợp chênh lệch 3-4 điểm.
Mức chênh lớn nhất thuộc về môn Toán và Công nghệ Công nghiệp, lần lượt cao hơn 2,25 điểm so với điểm thi, trong khi môn Văn chỉ cao hơn 0,12 điểm. Môn Tiếng Anh cũng ghi nhận mức chênh 1,57 điểm.
Trước thông tin này, nhiều phụ huynh bày tỏ lo ngại việc bỏ xét học bạ sẽ khiến áp lực thi cử tăng mạnh. Chị Nguyễn Thị Thục Phương (Hà Nội) chia sẻ: “Không nên bỏ xét học bạ, đó là kết quả nỗ lực suốt 3 năm của các con. Một bài thi không thể đánh giá hết năng lực của học sinh. Nếu bỏ học bạ, các con sẽ mất động lực phấn đấu, không còn phân biệt được sự nỗ lực của bản thân với bạn bè".
Chị Dương Thương Hằng (Hải Phòng) cũng nhấn mạnh: “Khi thi tốt nghiệp, áp lực đã vô cùng căng thẳng, dù con học giỏi vẫn bị stress. Xét học bạ giúp các con có thêm cơ hội và giảm áp lực".
Em Phương Linh (Quảng Trị) thì cho rằng: “Nếu xét học bạ nhưng kết hợp các chứng chỉ quốc tế, giải học sinh giỏi thì nên giữ lại. Xét riêng học bạ không là vấn đề, nhưng kết hợp nhiều tiêu chí mới công bằng".
Nhiều giáo viên cũng nhìn nhận quyết định này sẽ buộc học sinh phải chuẩn bị chiến lược ôn luyện nghiêm túc. Cô Vũ Mai Phương, giáo viên Tiếng Anh chia sẻ: “Nếu bỏ xét học bạ, các em lớp 12 cần tập trung cho kỳ thi tốt nghiệp THPT 2026, đặc biệt những em có năng lực tốt nên tham gia các kỳ thi riêng để tăng cơ hội xét tuyển. Kết quả thi tốt nghiệp vẫn là thước đo quan trọng nhất để xét tuyển đại học, nhất là khi đề thi phân hóa tốt".
Về phía chuyên gia, PGS.TS Nguyễn Đức Sơn, Hiệu trưởng Trường Đại học Sư phạm Hà Nội phân tích: “Điểm học bạ không đồng nhất giữa các trường. Chấm điểm không chỉ đánh giá năng lực mà còn khuyến khích học sinh. Cách tính điểm mỗi trường khác nhau, dẫn tới khó đảm bảo công bằng. Việc Bộ GD&ĐT lấy ý kiến về bỏ xét học bạ nhằm tạo ra môi trường cạnh tranh công bằng hơn".
TS Lê Viết Khuyến, Phó Chủ tịch Hiệp hội các trường đại học, cao đẳng Việt Nam cũng đồng tình: “Chất lượng đào tạo chưa đồng đều, việc xét tuyển học bạ mà không có tiêu chí bổ trợ sẽ thiếu công bằng. Tôi cho rằng học bạ chỉ nên là tiêu chí phụ, bổ trợ cho điểm thi tốt nghiệp. Bỏ xét học bạ không làm thí sinh thiệt thòi hay mất cơ hội vào đại học".
Đại diện các trường đại học cũng nhìn nhận, hình thức xét tuyển bằng học bạ có nhiều ưu điểm nhưng không phản ánh sát thực lực của thí sinh. Nếu giữ nguyên cách xét này, điểm chuẩn bị đẩy lên cao, gây áp lực cho những em học khá giỏi nhưng điểm thi chưa thực sự nổi bật. Đây là lý do Bộ GD&ĐT cân nhắc đưa ra điều chỉnh, nhằm tạo ra sự công bằng và minh bạch trong tuyển sinh.
Hiện tại, Bộ GD&ĐT vẫn đang tiếp tục lấy ý kiến rộng rãi từ các trường, phụ huynh và học sinh trước khi ra quyết định chính thức. Tranh luận về việc xét tuyển học bạ hay không vẫn đang nóng, vì liên quan trực tiếp đến tương lai và quyền lợi của hàng trăm nghìn thí sinh. Trong khi một số phụ huynh mong giữ lại hình thức này để giảm áp lực cho con, các chuyên gia lại nhấn mạnh cần công bằng và chuẩn hóa trong xét tuyển.
Việc cân nhắc giữa xét học bạ và thi tốt nghiệp đang trở thành đề tài nóng, tạo ra áp lực và cũng là cơ hội để học sinh, phụ huynh và nhà trường cùng nhìn nhận lại quá trình học tập, thi cử, từ đó định hướng cho phương thức tuyển sinh phù hợp, minh bạch và công bằng hơn trong những năm tới.