Giảm phát thải khí methan - chìa khóa để Việt Nam đạt phát thải ròng “0”
(CLO) Methan có khả năng gây nóng lên toàn cầu gấp 28 lần CO₂. Nhằm kiểm soát loại khí nhà kính nguy hiểm này, Việt Nam đang triển khai đồng bộ các giải pháp trong nông nghiệp, chăn nuôi, chất thải và năng lượng, hướng tới mục tiêu giảm 30% phát thải vào năm 2030.
Ngày 25/9 tại Hà Nội, Cục Biến đổi khí hậu (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) đã tổ chức Hội thảo tuyên truyền, nâng cao nhận thức về giảm phát thải khí methan. Sự kiện không chỉ phổ biến các thông tin khoa học mà còn thúc đẩy hành động giảm phát thải khí nhà kính tại Việt Nam, đặc biệt là khí methan – loại khí có tác động làm nóng lên toàn cầu mạnh gấp 28 lần so với CO₂.
.jpg)
Theo nghiên cứu của Ban liên Chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC), mức tăng nồng độ CH₄ trong khí quyển hiện là tác nhân lớn thứ hai sau CO₂, góp phần làm tăng khoảng 0,3°C trong tổng số 1,1°C nhiệt độ toàn cầu đã tăng lên thời gian qua. Vì vậy, việc kiểm soát và giảm phát thải khí methan đóng vai trò trọng tâm trong chiến lược ứng phó biến đổi khí hậu.
Bà Mai Kim Liên, Phó Cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu, cho biết tại Hội nghị COP26, Việt Nam đã cam kết đưa mức phát thải ròng về “0” vào năm 2050 và tham gia Cam kết giảm phát thải khí methan toàn cầu, với mục tiêu giảm 30% phát thải methan toàn cầu vào năm 2030 so với mức phát thải năm 2020. Để triển khai thực hiện cam kết này, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 896/QĐ-TTg ngày 26/7/2022 phê duyệt Chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu giai đoạn đến năm 2050 và Quyết định số 942/QĐ-TTg ngày 5/8/2022 phê duyệt Kế hoạch hành động giảm phát thải khí methan đến năm 2030. “Việc hiện thực hóa các cam kết về giảm phát thải khí methan sẽ góp phần tăng cường hợp tác quốc tế và nâng cao vị thế Việt Nam trong nỗ lực ứng phó với biến đổi khí hậu toàn cầu” – bà Mai Kim Liên khẳng định.
Tại hội thảo, các chuyên gia trong và ngoài ngành đã chia sẻ nhiều giải pháp nhằm cắt giảm phát thải khí methan. Trong nông nghiệp, việc chuyển đổi diện tích lúa kém hiệu quả sang cây trồng có giá trị cao, thích ứng với biến đổi khí hậu, cùng với áp dụng kỹ thuật rút nước giữa vụ (AWD), thâm canh lúa cải tiến (SRI) hay các mô hình sản xuất lúa chất lượng cao phát thải thấp đã chứng minh hiệu quả rõ rệt. Xử lý rơm rạ sau thu hoạch bằng cách vùi ngấu, vùi khô kết hợp chế phẩm vi sinh cũng góp phần giảm đáng kể khí phát sinh.
Trong chăn nuôi, việc quản lý chất thải bằng công nghệ hầm biogas giúp thu hồi khí methan để sản xuất năng lượng sạch, đồng thời tạo ra phân bón hữu cơ chất lượng. Cải thiện khẩu phần ăn gia súc bằng phụ phẩm công nghiệp, tảo biển hoặc chất ức chế sinh methan cũng được đánh giá là giải pháp tiềm năng.
Trong lĩnh vực quản lý chất thải, TS. Lương Quang Huy, đại diện Cục Biến đổi khí hậu cho biết, định hướng quan trọng là tăng cường phân loại rác tại nguồn, bắt buộc tách riêng rác hữu cơ để giảm lượng chôn lấp. Tiếp tục hạn chế dần tỷ lệ chôn lấp rác thải, thay thế bằng các công nghệ hiện đại như đốt rác phát điện; đồng thời lắp đặt hệ thống thu hồi khí methan tại các bãi rác hiện hữu để biến nguồn phát thải thành năng lượng sạch. Nhà nước cũng đang thúc đẩy mô hình kinh tế tuần hoàn và tái chế chất thải. Việc thực hiện hiệu quả sẽ giúp giảm lượng rác phát sinh và khối lượng cần xử lý, qua đó đóng góp đáng kể vào mục tiêu giảm phát thải.
Hội thảo cũng là dịp để các nhà quản lý, chuyên gia và doanh nghiệp thảo luận, đề xuất sáng kiến nhằm huy động nguồn lực, tăng cường hợp tác kỹ thuật, xây dựng cơ chế chính sách hỗ trợ thực hiện các giải pháp giảm phát thải khí methan. Những nỗ lực này không chỉ góp phần thực hiện cam kết quốc tế mà còn mở ra cơ hội phát triển bền vững, hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng “0” của Việt Nam vào năm 2050.