Thay đổi thuế từ ngày 1/10: Cơ hội và rủi ro cho doanh nghiệp

Áp dụng thuế suất mới theo doanh thu

Một trong những điểm nổi bật của Luật là việc phân chia mức thuế suất thu nhập doanh nghiệp theo quy mô doanh thu. Cụ thể: Thuế suất 15% áp dụng cho doanh nghiệp có tổng doanh thu trong năm không quá 3 tỉ đồng; Thuế suất 17% áp dụng với doanh nghiệp có tổng doanh thu trên 3 tỉ đồng đến không quá 50 tỉ đồng.

Quy định doanh thu làm căn cứ xác định doanh nghiệp thuộc đối tượng được áp dụng thuế suất 15% và 17% là tổng doanh thu của kỳ tính thuế thu nhập doanh nghiệp trước liền kề. Tuy nhiên, quy định thuế suất 15% và 17% không áp dụng đối với doanh nghiệp là công ty con hoặc công ty có quan hệ liên kết mà doanh nghiệp trong quan hệ liên kết không phải là doanh nghiệp đáp ứng điều kiện áp dụng thuế suất ưu đãi.

Chính sách này nhằm giảm gánh nặng thuế cho doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ – nhóm chiếm hơn 90% số doanh nghiệp đang hoạt động tại Việt Nam, nhưng thường gặp khó khăn trong tiếp cận nguồn lực, công nghệ và thị trường.

Ngoài ra, Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp số 67/2025/QH15 đã bổ sung nhiều ngành nghề vào diện được hưởng ưu đãi về thuế thu nhập doanh nghiệp gồm: Dự án đầu tư thuộc đối tượng ưu đãi, hỗ trợ đầu tư đặc biệt (theo Luật Đầu tư); Đầu tư kinh doanh vào cơ sở kỹ thuật hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, cơ sở ươm tạo doanh nghiệp nhỏ và vừa; Đầu tư kinh doanh khu làm việc chung hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo (theo Luật Hỗ trợ DNNVV).

Luật quy định mức ưu đãi theo thời gian, cụ thể:

- Thuế suất 10% trong 15 năm cho các dự án đầu tư mới tại khu công nghệ cao, khu nông nghiệp công nghệ cao, dự án đầu tư mới tại khu kinh tế nằm trên địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn hoặc đặc biệt khó khăn.

- Thuế suất ưu đãi 17% trong thời gian 10 năm đối với dự án đầu tư kinh doanh cơ sở kỹ thuật hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, cơ sở ươm tạo doanh nghiệp nhỏ và vừa; đầu tư kinh doanh khu làm việc chung hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo theo quy định của luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa; dự án đầu tư mới tại khu kinh tế nhưng không nằm trên địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn hoặc đặc biệt khó khăn.

Điều chỉnh các khoản chi được trừ và miễn giảm thuế

Luật 67/2025/QH15 cũng bổ sung nhiều khoản chi được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế, gồm: Khoản chi thực tế cho người biệt phái tham gia điều hành tại tổ chức tín dụng bị kiểm soát đặc biệt; Chi phí phục vụ sản xuất – kinh doanh chưa tương ứng với doanh thu trong kỳ (theo quy định chi tiết của Chính phủ); Chi phí xây dựng công trình công cộng phục vụ đồng thời cho hoạt động kinh doanh; Chi phí liên quan đến giảm phát thải khí nhà kính, trung hòa carbon, net zero; Các khoản đóng góp vào quỹ theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ.

Đặc biệt, luật cho phép một số trường hợp không bắt buộc thanh toán không dùng tiền mặt, tạo thuận lợi trong thực tế triển khai.

Song song đó, luật Thuế thu nhập doanh nghiệp số 67/2025/QH15 cũng sửa đổi, bổ sung các quy định về những khoản chi không được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế.

Cụ thể, phần chi trả lãi vay phục vụ sản xuất, kinh doanh cho các đối tượng không phải là tổ chức tín dụng, nếu vượt mức quy định của Bộ luật Dân sự, sẽ không được tính vào chi phí được trừ.

Đối với thuế giá trị gia tăng (GTGT), luật quy định phần thuế GTGT đầu vào đã nộp theo phương pháp khấu trừ sẽ không được tính vào chi phí được trừ, trừ trường hợp: Là thuế GTGT của hàng hóa, dịch vụ đầu vào liên quan trực tiếp đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, Chưa được khấu trừ hết, và không thuộc diện hoàn thuế.

Ngoài ra, nếu phần thuế GTGT đầu vào đã được tính vào chi phí được trừ, thì doanh nghiệp không được tiếp tục khấu trừ khoản thuế đó với thuế GTGT đầu ra.

Luật chính thức có hiệu lực từ ngày 1/10/2025, áp dụng cho kỳ tính thuế năm 2025. Vì vậy, doanh nghiệp cần chủ động rà soát doanh thu, mối quan hệ liên kết, lĩnh vực đầu tư và hồ sơ kế toán thuế để kịp thời điều chỉnh kế hoạch tài chính, đảm bảo tuân thủ đúng quy định và tận dụng tối đa chính sách ưu đãi.

Kim Tuyến