Vương quốc Anh: Cảnh báo hàng trăm tỷ bảng nợ công do nhà đầu tư nước ngoài nắm giữ
(CLO) Khi nợ công Anh vượt 3 nghìn tỷ bảng và 30% vốn vay từ nước ngoài, giới chuyên gia cảnh báo London đang sa vào bẫy nợ Trung Quốc.
Thủ tướng Anh Sir Keir Starmer đang nhận những cảnh báo nghiêm trọng rằng Vương quốc Anh có nguy cơ sa lầy vào tình thế phụ thuộc nợ nần vào Bắc Kinh, do sự lệ thuộc ngày càng lớn vào các khoản vay từ Trung Quốc.
Các nhà kinh tế và chính trị gia hàng đầu đã gióng lên hồi chuông báo động về hàng trăm tỷ bảng Anh nợ công do nhà đầu tư nước ngoài nắm giữ.
Họ lo ngại sự phụ thuộc này có thể mở đường cho Bắc Kinh can thiệp sâu vào nội bộ Anh và tạo áp lực mạnh mẽ lên chính phủ, trong bối cảnh chi tiêu công khó kiểm soát cùng gánh nặng lãi suất ngày càng đè nặng.
Những lo ngại trên bùng nổ sau khi các công tố viên tiết lộ họ đã hủy bỏ cáo buộc đối với hai nghi phạm gián điệp Trung Quốc, vì chính quyền không chính thức coi Bắc Kinh là mối đe dọa an ninh quốc gia.
Áp lực lên chính phủ Anh sẽ tăng cao vào thứ Hai, khi Đảng Bảo thủ đe dọa buộc Hạ viện tổ chức tranh luận khẩn cấp để các bộ trưởng phải trả lời chất vấn về lập trường với Trung Quốc.
Anh ngày càng lệ thuộc nhà đầu tư nước ngoài để tài trợ khoản nợ quốc gia khổng lồ 3 nghìn tỷ bảng, với khoảng 30% nguồn vay từ nước ngoài bao gồm cả các nhà cho vay chủ quyền, cao hơn mức dưới 20% đầu thế kỷ.
Dù vậy, mức độ tham gia cụ thể của Trung Quốc vẫn là bí mật, vì Bộ Tài chính Anh không công bố dữ liệu chi tiết. Cách làm này khác hẳn Mỹ, nơi danh sách toàn diện cho thấy Bắc Kinh giảm nắm giữ nợ Mỹ giữa lúc căng thẳng thương mại leo thang dưới thời Tổng thống Donald Trump.
Ông Edward Yardeni, nhà phân tích trái phiếu kỳ cựu người sáng tạo khái niệm "các tay súng cảnh giác trái phiếu" để mô tả cách thị trường nợ ảnh hưởng chính sách quốc gia, cảnh báo Trung Quốc có thể lợi dụng quyền sở hữu nợ để thao túng Anh. Ông cho rằng Bắc Kinh có thể dùng trái phiếu Anh để thể hiện sự bất mãn với chính sách của London.
Sứ mệnh thúc đẩy tăng trưởng của chính quyền Anh khiến các bộ trưởng cấp cao như bà Rachel Reeves Bộ trưởng Tài chính chủ động tiếp cận vốn từ Bắc Kinh.
Sau giai đoạn căng thẳng và đầu tư sụt giảm dưới thời Đảng Bảo thủ, dòng vốn trực tiếp từ Trung Quốc vào doanh nghiệp Anh đạt 3,7 tỷ bảng cuối năm 2023, nay đang có dấu hiệu phục hồi.
Cảnh báo càng cấp bách sau thông báo thứ Năm của Bắc Kinh, yêu cầu mọi công ty toàn cầu phải được phê duyệt để xuất khẩu sản phẩm dùng khoáng sản hoặc công nghệ pin Trung Quốc.
Ông Luke de Pulford, lãnh đạo Liên minh Liên nghị viện về Trung Quốc, coi đây là dấu hiệu muốn biến sự phụ thuộc của các nước thành vũ khí.
Ông Pulford trách chính phủ Anh đã không nghe cảnh báo mà rơi vào bẫy. Bà Alicia Kearns cảnh báo nếu không hành động quyết liệt, Anh sẽ hoàn toàn lệ thuộc và bị chi phối bởi bộ máy thương mại Trung Quốc.
Chi phí vay mượn của Anh vừa chạm đỉnh 27 năm, tăng thêm gánh nặng cho bà Rachel Reeves khi chuẩn bị ngân sách tháng tới. Giới tài chính London e dè chỉ trích công khai Bắc Kinh, nhớ lại vụ nhà kinh tế UBS Paul Donovan bị đình chỉ năm 2019 vì bình luận về dịch tả heo châu Phi, dẫn đến một doanh nghiệp Trung Quốc cắt đứt quan hệ với UBS.
Một chuyên gia kinh tế Anh hàng đầu nhận định vị thế tài chính công mong manh khiến chính phủ ngại làm xáo trộn dòng vốn, dù phải nhượng bộ các yếu tố nước ngoài tiềm ẩn rủi ro.
The Telegraph tiết lộ đầu năm nay đầu tư Trung Quốc vào các ông lớn niêm yết Anh vọt lên gần 90 tỷ bảng. Ngân hàng trung ương và quỹ tài sản quốc gia Trung Quốc nắm cổ phần hàng trăm triệu bảng tại BAE Systems trụ cột hệ thống hạt nhân Trident cùng Rolls-Royce và Babcock, đơn vị bảo dưỡng xe tăng quân sự.
Chính quyền Anh ca ngợi vai trò Trung Quốc trong cải thiện tài chính, với thỏa thuận 600 triệu bảng đầu năm được bà Rachel Reeves coi là minh chứng hợp tác thực dụng thúc đẩy tăng trưởng.