Đồng Nai: Kiến nghị “gỡ nút thắt” để dự án Khu dân cư xã Tân An “hồi sinh”
(NB&CL) Dự án Khu dân cư theo quy hoạch tại xã Tân An do Công ty Cổ phần Nông sản Đông Việt làm chủ đầu tư hiện chưa thể tiếp tục triển khai thực hiện do có hạn chế về việc chỉ định chủ đầu tư dự án, giao đất không qua đấu giá quyền sử dụng đất…
Dự án chậm triển khai nguy cơ gây lãng phí tài nguyên đất đai
Theo tìm hiểu của phóng viên được biết, dự án Khu dân cư theo quy hoạch tại xã Tân An, huyện Vĩnh Cửu thuộc tỉnh Đồng Nai cũ (nay là xã Tân An, tỉnh Đồng Nai) do Công ty Cổ phần Nông sản Đông Việt làm chủ đầu tư (sau đây gọi chung là Công ty Đông Việt) với mục tiêu đầu tư xây dựng khu dân cư (theo đề xuất dự án đầu tư thì bán sản phẩm là nhà ở, trừ trường hợp được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cho phép chuyển nhượng dưới hình thức phân lô bán nền).
Tổng diện tích đất thực hiện dự án: 9,8 ha; vốn đầu tư là 117,6 tỷ đồng. Nguồn gốc đất do các hộ gia đình, cá nhân, tổ chức sử dụng; thời điểm quyết định chủ trương đầu tư chưa thực hiện công tác thu hồi, bồi thường, giải phóng mặt bằng. Tiến độ thực hiện dự án đến tháng 12/2026.
Hiện dự án đã được UBND tỉnh Đồng Nai quyết định chủ trương đầu tư; chủ đầu tư đã nộp tiền ký quỹ, chuyển tiền cho cơ quan Nhà nước để thực hiện chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất; cơ quan có thẩm quyền đã thực hiện việc thu hồi, bồi thường, hỗ trợ, giải phóng mặt bằng, giao đất; chủ đầu tư đã triển khai thực hiện dự án. Dự án phù hợp với quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch phát triển nông thôn mới đã được phê duyệt; việc triển khai thực hiện dự án nhằm đáp ứng nhu cầu về nhà ở của người dân tại khu vực giáp ranh khu công nghiệp Sông Mây (địa bàn huyện Vĩnh Cửu cũ); góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương và của tỉnh...
Tuy nhiên, việc chậm triển khai dự án, kéo dài và có thể dẫn đến làm giảm hiệu quả sử dụng đất, gây lãng phí tài nguyên đất đai.
Cũng theo tìm hiểu của phóng viên, những vi phạm chính trong triển khai dự án là việc cơ quan tham mưu căn cứ các quy định chưa chính xác để tham mưu thực hiện chỉ định chủ đầu tư. Vi phạm có nguyên nhân chủ yếu do chủ quan của cơ quan tham mưu trong nghiên cứu, áp dụng pháp luật; một phần có nguyên nhân khách quan là tại thời điểm này, các quy định pháp luật về lựa chọn chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại theo quy định của Luật Đầu tư năm 2014 và Luật Nhà ở năm 2014 (hai luật ban hành và có hiệu lực cùng một thời điểm) chưa đầy đủ, chưa cụ thể trình tự thủ tục lựa chọn nhà đầu tư nhà ở thương mại nên còn có cách hiểu, áp dụng pháp luật chưa phù hợp, thống nhất.
Đồng Nai kiến nghị Thanh tra Chính phủ gỡ “nút thắt” cho dự án
Theo Thanh tra tỉnh Đồng Nai, các sai phạm chủ yếu trong dự án như về lĩnh vực đầu tư, lỗi thuộc về Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư (nay là Sở Tài chính), Phó Giám đốc phụ trách, các phòng ban và cá nhân có liên quan (tại thời điểm ngày 12/01/2018); Trách nhiệm của cơ quan phối hợp thuộc Giám đốc Sở Xây dựng, Phó Giám đốc phụ trách; Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường - nay là Sở Nông nghiệp và Môi trường, Phó Giám đốc phụ trách… đã tham mưu quyết định chủ trương đầu tư, đồng thời chỉ định chủ đầu tư dự án (Công ty Đông Việt) là không đúng quy định pháp luật.
Trong xác định nguồn gốc đất, dù biết dự án có diện tích đất công nhưng UBND huyện Vĩnh Cửu không báo cáo, dẫn đến Sở Kế hoạch và Đầu tư tham mưu UBND tỉnh phê duyệt Quyết định chủ trương đầu tư không thông qua đấu giá. Thêm vào đó, việc tham mưu Quyết định chủ trương đầu tư dự án nhà ở thương mại khi dự án chưa có trong Chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở là không đúng quy định.
Về lĩnh vực đất đai, UBND huyện Vĩnh Cửu đã có Quyết định thu hồi đất, quyết định phê duyệt phương án bồi thường. Tuy nhiên, đến nay chưa thực hiện cưỡng chế thu hồi đất đối với diện tích 650m, dẫn đến việc Chủ đầu tư chưa xây dựng công trình xử lý nước thải. Ngoài ra, UBND huyện Vĩnh Cửu chưa thống nhất được với Công ty Cổ phần Nông sản Đông Việt về việc đầu tư đồng bộ hạ tầng kỹ thuật, đường giao thông trong phạm vi 32.995,4m2 đất bố trí tái định cư theo chỉ đạo của UBND tỉnh tại Quyết định số 3448/QĐ-UBND ngày 23/9/2020 nhưng không báo cáo đề xuất gửi Sở Tài nguyên và Môi trường tham mưu, đề xuất UBND tỉnh xử lý….
Đặc biệt, Công ty Đông Việt thi công xây dựng 7 căn nhà trên đất căn cứ theo quyết định phê duyệt quy hoạch chi tiết được duyệt; không cung cấp được thiết kế bản vẽ thi công của hạng mục công trình, công trình khởi công đã được phê duyệt là không đảm bảo điều kiện khởi công xây dựng công trình. Nhưng UBND xã Tân An chưa tiến hành kiểm tra, phát hiện, xử lý vi phạm (nếu có) đối với Công ty Đông Việt theo trách nhiệm được giao…
Từ những tồn tại trên, Thanh tra tỉnh Đồng Nai kiến nghị Thanh tra Chính phủ tổng hợp khó khăn vướng mắc chung theo Kế hoạch số 1505/KH-TTCP ngày 22/7/2025 của Thanh tra Chính phủ, xem xét, báo cáo, đề xuất, kiến nghị cơ quan có thẩm quyền cho áp dụng biện pháp tháo gỡ khó khăn vướng mắc để xử lý đối với dự án Khu dân cư theo quy hoạch tại xã Tân An nhằm sớm đưa dự án vào khai thác phù hợp quy hoạch và nhu cầu phát triển của tỉnh, tránh lãng phí.