Liên hợp quốc: Thế giới còn xa mới đạt được mục tiêu khí hậu
(CLO) Liên hợp quốc cho biết các cam kết cắt giảm carbon hiện tại của các quốc gia chỉ đủ để giảm khoảng 10% lượng khí thải toàn cầu vào năm 2035.
Đây là con số quá nhỏ so với mức cần thiết để hạn chế tình trạng nóng lên của Trái đất. Cơ quan này cũng cảnh báo họ không thể đưa ra bức tranh toàn cảnh chính xác do phần lớn các nước chưa nộp kế hoạch khí hậu đúng hạn.
Chỉ còn ít ngày trước thềm hội nghị khí hậu COP30 tại Brazil, Cơ quan Biến đổi khí hậu của Liên hợp quốc đã công bố bản tính toán mới về lượng khí thải toàn cầu, đồng thời đánh giá sơ bộ các cam kết đến năm 2035. Báo cáo lần này bao gồm các dữ liệu ước tính từ Trung Quốc và Liên minh châu Âu (EU) - hai nguồn phát thải lớn nhưng chưa nộp bản kế hoạch chính thức cập nhật.
Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres trước đó cảnh báo rằng việc các nước hành động quá chậm khiến nỗ lực giữ nhiệt độ Trái đất tăng không quá 1,5°C gần như chắc chắn sẽ thất bại trong ngắn hạn, dẫn đến giai đoạn “vượt ngưỡng” nguy hiểm trước khi có thể đưa nhiệt độ giảm trở lại vào cuối thế kỷ này.
Người đứng đầu cơ quan khí hậu Liên hợp quốc, ông Simon Stiell, cho biết mức cắt giảm 10% là tín hiệu đầu tiên cho thấy nhân loại đang “bắt đầu bẻ cong” đường biểu đồ phát thải, dù tiến độ vẫn quá chậm.
Trong khi đó, Ủy ban liên chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC) ước tính lượng khí thải phải giảm ít nhất 60% vào năm 2035 so với mức năm 2019 mới có thể đạt được mục tiêu giới hạn nhiệt độ 1,5°C so với thời kỳ tiền công nghiệp.
Thỏa thuận Paris năm 2015 đặt ra mục tiêu giới hạn mức tăng nhiệt độ toàn cầu dưới 2°C, lý tưởng nhất là 1,5°C so với giai đoạn 1850-1900. Nhưng với mức tăng hiện nay đã chạm 1,4°C, giới khoa học lo ngại ngưỡng 1,5°C sẽ bị phá vỡ ngay trong thập kỷ này nếu việc đốt than, dầu và khí đốt không giảm mạnh.
“Các bằng chứng khoa học đã rất rõ ràng: chúng ta hoàn toàn có thể - và phải - đưa nhiệt độ quay về ngưỡng 1,5°C càng sớm càng tốt sau bất kỳ giai đoạn vượt ngưỡng tạm thời nào, bằng cách tăng tốc mạnh mẽ trên mọi mặt trận”, ông Stiell nhấn mạnh.
Theo Thỏa thuận Paris, các quốc gia được yêu cầu nộp bản cam kết khí hậu mới cứ mỗi 5 năm. Các kế hoạch cho giai đoạn đến năm 2035 lẽ ra phải được nộp trong năm nay, nhưng đến cuối tháng 9, chỉ 64 trong số gần 200 bên tham gia đã hoàn thành đúng hạn.
Hội nghị COP30 kéo dài hai tuần và dự kiến khai mạc ngày 10/11, được xem là cơ hội quan trọng để thúc đẩy hợp tác toàn cầu trong bối cảnh Mỹ đang chia rẽ sâu sắc về chính sách khí hậu, căng thẳng chính trị gia tăng, và lo ngại kinh tế làm suy yếu tham vọng xanh.
Các nhà nghiên cứu cũng cảnh báo rằng nếu Trái đất vượt ngưỡng này, con người có thể phải trông cậy vào các công nghệ loại bỏ carbon khỏi khí quyển - thứ vẫn còn chưa khả thi ở quy mô lớn.