Gia Lai: Giảm nghèo thực chất – Xây dựng chính quyền phục vụ từ cơ sở
(CLO) Gia Lai bước vào giai đoạn phát triển mới khi mô hình chính quyền địa phương hai cấp sẽ chính thức vận hành từ 1/7/2025. Cùng với việc tinh gọn bộ máy và nâng cao hiệu quả phục vụ Nhân dân, tỉnh xác định thực hiện hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững năm 2025 là nhiệm vụ trọng tâm, mở đường cho giảm nghèo đa chiều, bao trùm và nhân văn.
Tăng hiệu quả phục vụ Nhân dân
Ngày 3/8/2025, UBND tỉnh Gia Lai ban hành Kế hoạch số 22/KH-UBND về thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững năm 2025, hướng đến giảm nghèo đa chiều, bao trùm và bền vững, hạn chế tái nghèo, đồng thời bảo đảm người dân được tiếp cận đầy đủ dịch vụ xã hội cơ bản.
Mục tiêu đến cuối năm 2025, tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh còn 2,24%, phấn đấu giảm xuống dưới 2%; riêng hộ nghèo trong đồng bào dân tộc thiểu số giảm trên 3%; 100% hộ nghèo có nhu cầu được tiếp cận các dịch vụ thiết yếu như y tế, giáo dục, nhà ở, nước sạch và việc làm.
Gia Lai coi tái cơ cấu hệ thống quản lý giảm nghèo là phép thử đầu tiên cho năng lực vận hành của chính quyền hai cấp. Bộ máy tinh gọn giúp chính sách đến nhanh hơn, sát dân hơn và đúng đối tượng hơn. Tỉnh triển khai đồng bộ ba hướng trọng tâm: Phát triển sinh kế bền vững gắn với đặc thù vùng miền; Đổi mới quản trị, số hóa dữ liệu hộ nghèo; Nâng cao năng lực cán bộ cơ sở, tăng hiệu quả phối hợp giữa các cấp, các ngành.
Trao “cần câu” thay vì “con cá”
Gia Lai xác định phát triển sinh kế bền vững là giải pháp căn cốt để giảm nghèo thực chất. Nhiều địa phương như Ia Grai, Đức Cơ, Kbang, Krông Pa, Chư Prông… đã triển khai mô hình “mỗi xã một sản phẩm” (OCOP), gắn với hỗ trợ kỹ thuật, giống cây - con chủ lực như cà phê tái canh, bò sinh sản, ong mật, cây dược liệu.
Cấp xã – nay là cấp trực tiếp quản lý – được trao quyền lựa chọn mô hình phù hợp, rút ngắn quy trình, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn và phát huy tính tự chủ trong cộng đồng.
Song song đó, tỉnh đẩy mạnh chuyển đổi số trong quản lý giảm nghèo. Cơ sở dữ liệu số được kết nối từ cấp xã đến cấp tỉnh, giúp cập nhật, theo dõi biến động hộ nghèo thường xuyên, minh bạch; tích hợp thông tin hỗ trợ về y tế, giáo dục, việc làm, nhà ở và vốn vay. Nhờ đó, công tác giảm nghèo được chuyển từ quản lý hành chính sang quản trị dữ liệu hiện đại, chính xác và hiệu quả hơn.
Tỉnh coi nâng cao năng lực cán bộ cơ sở là yếu tố quyết định. Đội ngũ công chức cấp xã trở thành lực lượng nòng cốt trực tiếp triển khai chương trình giảm nghèo. Gia Lai tập trung bồi dưỡng kỹ năng quản lý, dân vận, công nghệ số và truyền thông cộng đồng; các sở, ngành tăng cường hướng dẫn, kiểm tra, hỗ trợ kỹ thuật, bảo đảm hệ thống vận hành thống nhất và thông suốt.
Theo Ban Dân tộc HĐND tỉnh Gia Lai, đây là cách tiếp cận toàn diện, không chỉ dừng ở hỗ trợ mà hướng tới trao quyền và khơi dậy nội lực của người dân, đúng tinh thần giảm nghèo đa chiều, bao trùm mà Chính phủ đề ra.
Không để ai bị bỏ lại phía sau
Gia Lai chú trọng đảm bảo tính liên tục của chính sách sau sắp xếp hành chính. Tỉnh đã chuyển giao thống nhất dữ liệu hộ nghèo, hộ cận nghèo và các dự án giảm nghèo về cấp xã quản lý; nguồn vốn từ các chương trình mục tiêu quốc gia và dự án lồng ghép được duy trì ổn định, không gián đoạn.
Theo đó, cấp tỉnh chịu trách nhiệm điều phối, còn cấp xã chủ động lập kế hoạch, tổ chức thực hiện và chịu trách nhiệm kết quả, qua đó tăng tính tự chủ và phát huy vai trò giám sát của cộng đồng, bảo đảm công khai, minh bạch từng đồng vốn hỗ trợ.
Song hành với phát triển sinh kế, tỉnh triển khai chính sách an sinh xã hội toàn diện: 100% hộ nghèo được cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí; học sinh nghèo, cận nghèo được hỗ trợ học phí, chi phí học tập; người dân vùng sâu, vùng xa được đầu tư nước sạch, nhà ở, công trình dân sinh thiết yếu. Nhiều lao động nghèo được học nghề, giới thiệu việc làm, tham gia xuất khẩu lao động có thời hạn, góp phần tạo sinh kế ổn định, nâng cao thu nhập.
Đặc biệt, Gia Lai đang kết hợp giảm nghèo với phát triển xanh và kinh tế tuần hoàn, khuyến khích các mô hình trồng rừng kết hợp du lịch sinh thái, nông nghiệp hữu cơ, năng lượng tái tạo (điện gió, điện mặt trời), vừa bảo vệ môi trường, vừa tạo sinh kế lâu dài cho người dân.
Những nỗ lực đồng bộ thể hiện quyết tâm cao của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân tỉnh Gia Lai trong thực hiện mục tiêu “Giảm nghèo thực chất – Phát triển bao trùm – Không ai bị bỏ lại phía sau”.
Mô hình chính quyền hai cấp mở ra cơ hội để chính sách đến gần dân hơn, nhanh hơn và hiệu quả hơn. Khi quyền lực đi đôi với trách nhiệm, khi chính quyền cơ sở thực sự trở thành “chính quyền phục vụ”, công cuộc giảm nghèo bền vững ở Gia Lai chắc chắn sẽ bước sang giai đoạn phát triển mới – toàn diện, bao trùm và nhân văn hơn.