Từ 'dữ liệu' đến 'hạnh phúc': Phương châm 28 chữ định hướng phát triển dữ liệu và kinh tế số Việt Nam

Chiều 1/11, tại trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì cuộc làm việc với Bộ Công an và các bộ, ngành liên quan về xây dựng hành lang pháp lý, chính sách và thể chế để thúc đẩy hình thành và phát triển sàn dữ liệu Việt Nam.

Phát biểu tại cuộc làm việc, Thủ tướng khẳng định dữ liệu là tài nguyên chiến lược, là tư liệu sản xuất mới sau đất đai, lao động, vốn và công nghệ, có cơ sở dữ liệu Việt Nam thì mới có trí tuệ nhân tạo Việt Nam.

Theo Thủ tướng, hiện Việt Nam đang có một khối lượng dữ liệu khổng lồ nhưng đang bị phân tán, phân mảnh, "đang ngủ yên chứ chưa được đánh thức", chưa được khai thác; đặt ra yêu cầu kích hoạt được nguồn tài nguyên dữ liệu. Do đó, việc xây dựng và phát triển sàn dữ liệu trong giai đoạn hiện nay là một nhiệm vụ tất yếu, khách quan, nhằm đánh thức và bổ sung nguồn lực của đất nước cho phát triển kinh tế-xã hội.

Yêu cầu phấn đấu trong tháng 11 này là phải hình thành, vận hành được sàn giao dịch dữ liệu, Thủ tướng chỉ rõ những phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thời gian sắp tới.

Về phương hướng, Thủ tướng yêu cầu quán triệt phương châm, tinh thần 28 chữ: "Dữ liệu lên sàn, Nhà nước kiến tạo, doanh nghiệp tiên phong, công tư đồng hành, thị trường dẫn dắt, đất nước giàu mạnh, nhân dân hạnh phúc". Quyết tâm phải rất cao, nỗ lực phải rất lớn và hành động phải rất quyết liệt; phân công phải 6 rõ: Rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền, rõ sản phẩm.

Về các nhóm nhiệm vụ, giải pháp cụ thể, Thủ tướng giao Bộ Công an chủ trì, phối hợp với các cơ quan rà soát, bổ sung, hoàn thiện thể chế. Trong đó, tạo khung khổ pháp lý đồng bộ, thông thoáng, công khai, minh bạch để bảo đảm vận hành sàn giao dịch dữ liệu, cơ bản hoàn thành trong tháng 11 này.

Cùng với đó, nghiên cứu cơ chế, chính sách đặc thù về hợp tác công tư, hoàn thành trong năm 2025, trong đó hợp tác về đầu tư, mua sắm, quản lý, sử dụng tài sản, phục vụ hoạt động liên doanh, liên kết, hợp tác phát triển sản phẩm, dịch vụ về dữ liệu phục vụ phát triển kinh tế xã hội.

Đề xuất cơ chế đột phá cho hoạt động sáng tạo, khai thác dữ liệu từ trung tâm dữ liệu quốc gia, hoàn thành trong năm 2025. Nghiên cứu xây dựng quy định, hướng dẫn về định giá dữ liệu, xây dựng cơ chế giám sát, kiểm định giá dữ liệu trên sàn giao dịch và cơ chế giải quyết tranh chấp liên quan đến giá dữ liệu, hoàn thành trong quý I năm 2026.

Về sàn giao dịch dữ liệu, Thủ tướng nêu rõ trước mắt, giao Bộ Công an chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan tập trung nghiên cứu và triển khai vận hành thử nghiệm, cố gắng vận hành thử ngay trong tháng 11. Bộ Công an cũng được giao nhiệm vụ thực hiện thẩm định, cấp phép hoạt động.

Về hạ tầng, Thủ tướng giao Bộ Khoa học và Công nghệ xây dựng cơ chế đặt hàng, giao nhiệm vụ khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo cho các đơn vị sự nghiệp công lập, các tổ chức, doanh nghiệp nội địa, hỗ trợ hình thành doanh nghiệp công nghệ chiến lược quy mô lớn, hoàn thành trong quý 2 năm 2026.

Về nhân lực, Bộ Giáo dục và Đào tạo xây dựng kế hoạch đào tạo, nhất là nhân lực chất lượng cao về dữ liệu, hoàn thành trong năm 2025 để triển khai từ năm 2026.

Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Công an xây dựng đề án ươm tạo, hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp, triển khai các chương trình nghiên cứu, phát triển các sản phẩm dịch vụ dữ liệu, giải pháp phát triển sàn giao dịch dữ liệu, kinh tế dữ liệu; cố gắng hoàn thành trong quý 2 năm 2026. Xây dựng cơ chế, chính sách, phương án thu hút chuyên gia dữ liệu trong nước và ngoài nước.

Quốc Trần