Động cơ xe yếu dần theo thời gian vì lý do ít ai ngờ

Những chiếc muscle car Mỹ thập niên 1960 hay 1970 vốn nổi tiếng với sức mạnh vượt trội, thường đạt công suất từ 300 mã lực trở lên, thậm chí vượt mốc 400 mã lực khi còn mới tinh.

Thế nhưng, cụm từ “khi còn mới” chính là chìa khóa quan trọng. Nó mang ý nghĩa gì và tại sao lại ảnh hưởng lớn đến hiệu suất xe cũ?

Dễ hiểu thôi, dù không phải ai cũng nhận ra ngay từ đầu: động cơ càng hao mòn theo năm tháng thì công suất càng giảm sút. Nguyên nhân đến từ hàng loạt yếu tố nhỏ, từ gioăng cao su bắt đầu rò rỉ, ma sát tăng cao, lực cản từ chi tiết gỉ sét cho đến cặn bẩn tích tụ trên đầu piston hay hệ thống xupáp.

Những hư hỏng tưởng chừng nhỏ nhặt ấy cộng dồn lại có thể “nuốt chửng” một lượng công suất đáng kể, khiến chiếc xe mất đi sự bùng nổ ban đầu. Không có con số hao hụt cố định theo năm, mà chủ yếu phụ thuộc vào chế độ bảo dưỡng.

Chăm sóc xe kỹ lưỡng và bảo trì định kỳ sẽ giúp kéo dài tuổi thọ đáng kể. Thậm chí, một phần sức mạnh bị mất có thể được khôi phục nếu xe được “chăm sóc yêu thương” đúng cách.

Hãy cùng khám phá một số nguyên nhân phổ biến gây thất thoát công suất và ý nghĩa của chúng đối với người sử dụng.

Những nguyên nhân phổ biến gây hao hụt công suất

Động cơ cần ba yếu tố cơ bản để vận hành trơn tru: không khí, nhiên liệu và tia lửa điện.

Không khí phải trộn đều với nhiên liệu, hỗn hợp này được đưa vào buồng đốt, nén đến mức nhất định rồi đánh lửa trước khi khí thải thoát ra ngoài. Kết quả là sức mạnh hữu ích. Bất kỳ rối loạn nào trong ba yếu tố này đều làm giảm công suất ở mức độ khác nhau.

Trước hết, xe cần hút không khí và bơm nhiên liệu với tỷ lệ chính xác. Bộ phận này bao gồm đường ống nạp khí và bơm nhiên liệu, vốn có nhiều chi tiết dễ hao mòn theo thời gian.
Chẳng hạn, lọc gió cũ sẽ cản trở luồng không khí, làm giảm sức mạnh. Tương tự, bơm nhiên liệu hoặc lọc nhiên liệu hỏng có thể khiến lượng xăng cung cấp không đúng, dẫn đến mất công suất khi tải nặng.

Sau khi hỗn hợp khí-nhiên liệu được tạo thành, nó phải đi qua hệ thống xupáp để vào động cơ. Hệ thống xupáp bị hỏng hoặc bám đầy muội carbon cũng gây thất thoát sức mạnh. Việc đánh lửa cũng gặp vấn đề nếu bugi đã cũ, nhiên liệu không được đốt cháy triệt để sẽ gây cháy ngược trong ống xả.

Cuối cùng, hệ thống ống xả cũ kỹ hoặc hỏng hóc làm giảm mã lực vì khí thải không thoát kịp. Khí xả di chuyển theo từng đợt, tạo nên âm thanh đặc trưng của động cơ. Nếu bộ lọc xúc tác bị tắc nghẽn, khí thải bị dồn ứ, tạo áp suất ngược, khiến khí thừa lọt vào buồng đốt hoặc đường nạp.

Ý nghĩa đối với người sở hữu xe

Mọi chiếc xe đều trải qua quá trình hao mòn tự nhiên theo thời gian, đó là lý do dầu động cơ dành cho xe chạy nhiều km ra đời, giúp giảm thiểu các triệu chứng này thông qua bảo dưỡng phòng ngừa.

Khi xe già đi, nhiều chi tiết trở nên giòn gãy, xước xát do chu kỳ nhiệt lạnh lặp lại và lực tác động lớn. Việc quản lý dầu nhớt kém còn dẫn đến hiện tượng kim loại cọ xát trực tiếp, đẩy nhanh quá trình xuống cấp.

Động cơ là hệ thống cơ khí với hàng trăm bộ phận chuyển động, mỗi bộ phận đều có khả năng gây thất thoát năng lượng. Trong điều kiện thông thường, mất công suất là hiện tượng bình thường ở động cơ đã chạy nhiều km. Trừ khi đại tu toàn bộ, người dùng nên chấp nhận rằng xe cũ sẽ thiếu một phần sức mạnh so với lúc mới.

Tuy nhiên, nếu xe đột ngột ì ạch bất thường, ví dụ mất sức ở vòng tua cao hoặc khi chở nặng, đó có thể là dấu hiệu của hư hỏng nghiêm trọng hơn.

Việc khắc phục cần xử lý từng trường hợp cụ thể, nhưng một số biện pháp đơn giản áp dụng được cho hầu hết động cơ: thay dầu định kỳ, kiểm tra lọc gió và lọc nhiên liệu, thay bugi đúng hạn.

Phụ gia nhiên liệu có thể hỗ trợ làm sạch muội carbon, dù không thể thay thế việc đại tu đầu máy. Nói chung, hãy luôn chuẩn bị tâm lý rằng động cơ sẽ “mòn vẹt” dần theo thời gian, giống như quần áo mới sẽ cũ đi, miễn là không xuất hiện hư hỏng nghiêm trọng.

Theo Slash Gear

Hải Hà