Lạng Sơn: Thanh toán khống nhiều hạng mục tại dự án cải tạo nền, mặt đường và công trình trên Quốc lộ 4A
(NB&CL) Ngoài nợ đọng đối với khối lượng xây dựng cơ bản phát sinh sau ngày 1/1/2015 là 133,309 tỷ đồng, dự án cải tạo nền, mặt đường và công trình đoạn Km8 - Km29 và Km40 - Km66 trên Quốc lộ 4A, tỉnh Lạng Sơn còn bị phát hiện nghiệm thu, thanh toán không chính xác khối lượng nhiều hạng mục...
Dự án nợ đọng hơn 133 tỷ đồng
Theo tìm hiểu của phóng viên, dự án Cải tạo nền, mặt đường và công trình đoạn Km8 - Km29 và Km40 - Km66, trên Quốc lộ 4A, tỉnh Lạng Sơn (sau đây được viết tắt là Dự án), có tổng chiều dài tuyến 42,980km, tổng mức đầu tư 488.999,65 triệu đồng bằng nguồn vốn ngân sách Nhà nước do Bộ Giao thông vận tải (cũ) cân đối, bố trí.
Chủ đầu tư là Sở Giao thông vận tải tỉnh Lạng Sơn, nay là Sở Xây dựng. Nhà thầu xây lắp gồm: Liên danh Công ty Cổ phần Tập đoàn Phúc Lộc, Công ty TNHH xây dựng và Thương mại Thành Trung; Liên danh Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng Trường An Lạng Sơn, Công ty Cổ phần Tư vấn đầu tư và Xây dựng công trình Bắc Nam; Liên danh Công ty Cổ phần Tư vấn đầu tư và Xây dựng công trình Bắc Nam, Công ty Cổ phần xây dựng Trường An Lạng Sơn, Công ty TNHH MTV xây dựng và Thương mại Tân Minh; Công ty TNHH Chi Lăng; Công ty Cổ phần Công trình 207; Công ty Cổ phần Sản xuất thương mại dịch vụ Giang Sơn; Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng PTNT Song Quang; Công ty Cổ phần xây dựng Cầu 75.
Báo cáo số 483/BC-SXD ngày 4/8/2025 của Sở Xây dựng cho biết, thời gian khởi công dự án từ ngày 22/3/2015, hoàn thành trong năm 2017. Tuy nhiên, do không được bố trí vốn, Dự án đã phải tạm dừng thi công kể từ quý I/2018; ngày 24/10/2018, Bộ Giao thông vận tải đã có Văn bản số 12092/BGTVT KHĐT cho phép tạm dừng thi công để bàn giao đưa công trình vào khai thác sử dụng.
Dự án được điều chỉnh tiến độ thực hiện dự án đến hết năm 2022; đến ngày 1/7/2025, giá trị khối lượng hoàn thành (của 4 gói thầu xây lắp) đạt 100%; Dự án đã được kiểm tra công tác nghiệm thu, hoàn thành và bàn giao đưa vào sử dụng đối với khối lượng hoàn thành và đưa vào khai thác, sử dụng từ 30/10/2018; khối lượng bổ sung, phát sinh được nghiệm thu đưa vào khai thác ngày 30/6/2023. Tổng Kế hoạch vốn được giao cho Dự án là 353,691 tỷ đồng. Tổng giá trị khối lượng hoàn thành, được nghiệm thu: 366,7 tỷ đồng; đã thanh toán: 287,458 tỷ đồng; giá trị khối lượng hoàn thành, được chủ đầu tư và các nhà thầu quyết toán là 62,652 tỷ đồng.
Thanh tra tỉnh Lạng Sơn xác định, Dự án còn nợ đọng đối với khối lượng xây dựng cơ bản phát sinh sau ngày 1/1/2015, với giá trị thanh toán là 133,309 tỷ đồng.
Nghiệm thu, thanh toán không chính xác nhiều hạng mục
Kiểm tra về công tác tạm ứng, thanh, quyết toán tại Dự án, Thanh tra tỉnh Lạng Sơn nhận định, nhiều gói thầu thi công đã không được nghiệm thu, thanh toán chính xác. Cụ thể, khối lượng công tác đào đất bằng thủ công tại lý trình Km9+570 và khối lượng công tác đào đất bằng thủ công, khối lượng đắp đất bằng đầm cóc tại lý trình Km11+770; nghiệm thu chi phí lập thiết kế bản vẽ thi công và dự toán điều chỉnh hệ số 0,877% và 2 lần thuế giá trị gia tăng đối với chi phí lập thiết kế bản vẽ thi công và dự toán điều chỉnh không đảm bảo theo quy định; thanh toán không chính xác khối lượng 34 ca xe tưới nước và 1.362,38m² cho Công ty Cổ phần Xây dựng Trường An Lạng Sơn; Nghiệm thu, thanh toán không chính xác khối lượng 4.285,44m³ đất đào rãnh cấp 3, cấp 4 đổ thải...
Tiếp đó, nghiệm thu, thanh toán không chính xác khối lượng 808,62m² rải thảm nhựa mặt đường (bê tông nhựa Loại C ≤ 12,5, đoạn Km52 - Km59); 56 công về công tác đảm bảo giao thông; thanh toán khối lượng đắp đất lề đường (350m³) không đủ điều kiện thanh toán (không có hồ sơ hoàn công, không có biên bản nghiệm thu khối lượng hoàn thành) với số tiền 44,132 triệu; thanh toán không chính xác khối lượng 25,76m³ bê tông gia cố lề, với số tiền 34,473 triệu đồng...
Liên quan đến Gói thầu giám sát thi công xây dựng phân đoạn Km8 -Km29 và Km40 - Km66 do Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông (nay là Ban quản lý Xây dựng và bảo trì hạ tầng giao thông) thực hiện, Thanh tra tỉnh Lạng Sơn xác định, do đó không thuộc đối tượng chịu thuế giá trị gia tăng theo quy định tại Điều 4 Luật thuế giá trị gia tăng năm 2008. Tuy nhiên, dự toán chi phí tư vấn giám sát được phê duyệt vẫn xác định giá trị gia tăng 10%, làm tăng giá trị dự toán 284.993.232 đồng, cần được giảm trừ khi quyết toán dự án hoàn thành theo quy định...
Qua đó, Thanh tra tỉnh yêu cầu Sở Xây dựng Lạng Sơn tổ chức thu hồi số tiền 1.864,435 triệu đồng. Đặc biệt, để xử lý, giải quyết dứt điểm khó khăn, vướng mắc trong bố trí kế hoạch vốn và giải ngân vốn đầu tư tại Dự án, Thanh tra tỉnh kiến nghị Thanh tra Chính phủ tổng hợp, báo cáo đề xuất Thủ tướng Chính phủ xem xét, trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho phép áp dụng cơ chế đặc thù, theo đó cho phép được thanh toán nợ đọng xây dựng cơ bản đối với khối lượng thực hiện sau ngày 1/1/2015 để kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc của Dự án.