Khẩn trương tháo gỡ tình trạng thiếu hụt nguồn cát cho các dự án phát triển hạ tầng

Cân nhắc trao toàn quyền cho địa phương cấp phép thăm dò và khai thác khoáng sản có tính chiến lược

Ngày 6/11, Quốc hội thảo luận ở tổ về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Địa chất và khoáng sản.

Đại biểu Phạm Hùng Thắng (Đoàn ĐBQH tỉnh Ninh Bình) quan tâm đến quy định về việc cấp giấy phép khai thác khoáng sản nhóm III làm vật liệu xây dựng cho các tổ chức, cá nhân và cho biết, dự thảo Luật đã mở rộng đối tượng cấp phép, điều này có thể bị lạm dụng và có kẽ hở trong quản lý, khai thác lãng phí tài nguyên khoáng sản.

Đại biểu Phạm Hùng Thắng đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc giới hạn phạm vi những công trình, dự án được thụ hưởng chính sách theo quy định, đáp ứng tiêu chí, điều kiện không làm lãng phí tài nguyên khoáng sản, nhất là đối với các công trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội thuộc thẩm quyền chấp thuận, quyết định chủ trương đầu tư của chính quyền địa phương.

Về phân cấp cấp giấy phép thăm dò và khai thác khoáng sản tại khoản 26 Điều 1, đại biểu Phạm Hùng Thắng cho rằng, dự thảo luật quy định theo hướng giao thẩm quyền cho Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh cấp giấy phép thăm dò, khai thác khoáng sản nhóm II, III và giấy phép khai thác khoáng sản nhóm IV là cần thiết trong bối cảnh đang đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho chính quyền địa phương.

Tuy nhiên, việc phân cấp trong lĩnh vực tài nguyên có giá trị lớn, mà không đi kèm cơ chế kiểm tra, giám sát có thể gây ra tình trạng khai thác tràn lan, vượt quy hoạch, buông lỏng quản lý dẫn đến các hệ lụy tiêu cực.

Ngoài ra, đối với một số loại khoáng sản có tính chiến lược, đại biểu đề nghị Ban soạn thảo cân nhắc trong việc trao toàn quyền cấp phép thăm dò và khai thác cho địa phương; Đồng thời, đề nghị xem xét quy định cơ chế phối hợp bắt buộc của chính quyền địa phương 2 cấp trong việc thẩm định hồ sơ và xác nhận trước khi cấp phép.

Cũng quan tâm đến quy định về phân cấp, phân quyền trong cấp phép thăm dò và khai thác khoáng sản, đại biểu Vũ Trọng Kim (Đoàn ĐBQH tỉnh Ninh Bình) cho rằng, cần nhấn mạnh khoáng sản là nguồn quan trọng phục vụ phát triển các ngành công nghệ cao. Vì vậy, trong dự thảo luật cần nêu nguyên tắc tiết kiệm nguồn tài nguyên của đất nước; đề nghị Ban soạn thảo cung cấp trữ lượng khoáng sản ở việt Nam, từ đó có kế hoạch khai thác, sử dụng để đảm bảo sự cân đối trong hiện tại và tương lai. Đại biểu cũng đề nghị giao Chính phủ quy định khu vực thăm dò, chiều sâu thăm dò, quy định việc áp dụng các biện pháp điều tra địa chất về khoáng sản và thăm dò khoáng sản.

Tháo gỡ tình trạng thiếu hụt nguồn cát

Phát biểu ý kiến tại phiên thảo luận Tổ, đại biểu Quốc hội Nguyễn Duy Thanh (Đoàn ĐBQH tỉnh Cà Mau) bày tỏ sự quan tâm về khung pháp lý để triển khai khai thác cát biển hiện nay.

Đại biểu Nguyễn Duy Thanh cho biết: “Về giải pháp tháo gỡ việc thiếu hụt nguồn cát dùng cho các dự án, công trình giao thông trọng điểm quốc gia và bình ổn giá vật liệu xây dựng đã được các tập đoàn kinh tế lớn đề xuất. Trong đó, cụ thể là cần thực hiện thăm dò, đánh giá và khai thác cát ngoài khơi tại vùng biển Việt Nam, xây dựng các kho chứa chiến lược cho sản phẩm này”.

Theo đại biểu, việc nghiên cứu, đánh giá tính khả thi của các hoạt động trên đã được các Tập đoàn báo cáo Chính phủ, tuy nhiên, đến nay vẫn chưa triển khai thực hiện được.

Để có thể triển khai nhanh việc khai thác cát biển, giải quyết tình trạng thiếu cát cho phát triển hạ tầng và bình ổn giá vật liệu xây dựng trên toàn quốc, đại biểu đề nghị giao Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Xây dựng cùng các cơ quan chức năng khẩn trương cho triển khai đánh giá tiềm năng cát biển là vật liệu xây dựng tại các vùng biển Việt Nam. Việc triển khai theo hình thức tổ chức, cá nhân thực hiện điều tra cơ bản địa chất về khoáng sản; chuyển giao kết quả điều tra cho cơ quan nhà nước quản lý để tiến hành bước khai thác cát ngoài khơi; đồng thời, triển khai việc xây dựng kho chiến lược vật liệu xây dựng thông thường từ cát biển.

“Nếu chúng ta thực hiện được những nội dung trên, sẽ đảm bảo được mục tiêu bình ổn giá cát xây dựng, san lấp trong dài hạn; đồng thời, đảm bảo giải quyết dứt điểm tình trạng thiếu hụt nguồn cát cho các công trình phát triển cơ sở hạ tầng”, đại biểu Quốc hội Nguyễn Duy Thanh nhấn mạnh.

Nguyễn Hường