Bộ Y tế đề ra mục tiêu mọi người dân phải được cấp cứu đột quỵ trong ‘thời gian vàng’
(CLO) Bộ Y tế xác định từ năm 2026–2035 là giai đoạn trọng điểm của Chương trình phòng chống đột quỵ quốc gia, hướng tới mục tiêu mọi người dân đều được cấp cứu và điều trị trong “thời gian vàng”.
Đột quỵ não vẫn đang là một trong ba nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn tật trên toàn cầu. Tại Việt Nam, mỗi năm có hơn 220.000 ca mắc mới, với tỷ lệ tử vong khoảng 11% – con số đủ để cảnh tỉnh về gánh nặng bệnh tật đang ngày càng gia tăng trong bối cảnh dân số già hóa và các bệnh mạn tính tăng nhanh.
PGS.TS Nguyễn Thị Liên Hương, Thứ trưởng Bộ Y tế yêu cầu coi phòng chống đột quỵ là một trong những ưu tiên sức khỏe cộng đồng trọng tâm, bởi “đằng sau mỗi bệnh nhân đột quỵ là cả một gia đình chịu ảnh hưởng lâu dài”.
Thứ trưởng Nguyễn Thị Liên Hương đề nghị Bệnh viện Bạch Mai, Trường Đại học Y Dược (Đại học Quốc gia Hà Nội) cùng Hội Đột quỵ TP Hà Nội và các hội chuyên ngành tận dụng sự hỗ trợ của Hội Đột quỵ Thế giới (WSO) để tiếp tục mở rộng mạng lưới cấp cứu đột quỵ trên toàn quốc – cả về quy mô và chất lượng.
“Mục tiêu là mọi người dân, dù ở thành phố hay vùng sâu, vùng xa, đều được cấp cứu, điều trị đột quỵ trong ‘thời gian vàng’ với chất lượng chuyên sâu và hiệu quả nhất”, Thứ trưởng nhấn mạnh.
Theo bà Hương, việc điều trị đột quỵ cần song hành với dự phòng chủ động, phù hợp tinh thần của Nghị quyết 72-NQ/TW ngày 9/9/2025 của Bộ Chính trị – chuyển mạnh từ tư duy “khám và chữa bệnh” sang “bảo vệ, chăm sóc, nâng cao sức khỏe toàn dân”.
“Không chỉ chữa, mà phải phòng từ gốc, quản lý các yếu tố nguy cơ và phát hiện sớm ngay từ tuyến cơ sở”, Thứ trưởng Bộ Y tế cho hay.
Bộ Y tế xác định giai đoạn 2026–2035 sẽ là thời kỳ đẩy mạnh phát triển Chương trình phòng chống đột quỵ quốc gia, với tầm nhìn hướng tới một Việt Nam khỏe mạnh, nơi người dân được tiếp cận y tế công bằng và hiệu quả.
Theo PGS.TS Mai Duy Tôn, Giám đốc Trung tâm Đột quỵ Bệnh viện Bạch Mai, Chủ tịch Hội Đột quỵ TP Hà Nội, trong nhiều năm qua, ngành y tế đã nỗ lực không ngừng để giảm gánh nặng đột quỵ tại Việt Nam.
Bộ Y tế đã ban hành Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị đột quỵ não (2024) và Thông tư 47/2016, thúc đẩy thành lập các trung tâm điều trị đột quỵ chuyên sâu trên toàn quốc.
Nhờ đó, mạng lưới 53 trung tâm đột quỵ hiện nay đã hình thành, tạo mạng lưới hỗ trợ lẫn nhau trong chẩn đoán, cấp cứu, can thiệp và phục hồi chức năng. Tỷ lệ tử vong nội viện nhờ vậy giảm từ 5% xuống còn hơn 2% – một con số thể hiện bước tiến vượt bậc của y học Việt Nam.
Tuy nhiên, PGS.TS Mai Duy Tôn cảnh báo: “Đến năm 2035, đột quỵ vẫn được dự báo là một trong ba nguyên nhân tử vong hàng đầu toàn cầu. Vì vậy, cần có chính sách mang tầm quốc gia, bao phủ toàn bộ các khâu: nâng cao nhận thức, cấp cứu ngoại viện, điều trị nội viện và dự phòng tái phát”.
PGS Tôn cho biết, bên cạnh truyền thông nâng cao nhận thức, ngành y tế đang hướng đến ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong chẩn đoán và điều trị đột quỵ.
“Trợ lý AI sẽ hỗ trợ bác sĩ ở mọi tuyến trong phân tích hình ảnh, chẩn đoán, đánh giá tiên lượng và đề xuất hướng điều trị tối ưu”, PGS Tôn chia sẻ.
Với người dân, Bộ Y tế dự kiến phát triển ứng dụng di động giúp theo dõi chỉ số sức khỏe, nhận diện sớm dấu hiệu đột quỵ, đồng thời tự động định vị và kết nối đến trung tâm cấp cứu đột quỵ gần nhất. Ngay tại tuyến y tế xã, nhân viên y tế cũng sẽ được đào tạo để tư vấn, quản lý và dự phòng cho người có nguy cơ cao.