Khánh Hòa: Ứng dụng khoa học – công nghệ thúc đẩy nông nghiệp, tăng tốc giảm nghèo bền vững
(CLO) Tỉnh Khánh Hòa đang đẩy mạnh chương trình giảm nghèo bền vững gắn với phát triển nông nghiệp ứng dụng khoa học và công nghệ (KH&CN), phấn đấu đưa tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh xuống dưới 1% vào năm 2025.
Phát huy lợi thế nông nghiệp miền núi
Với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng ưu đãi, nông nghiệp đã trở thành ngành kinh tế chủ lực ở các xã miền núi như Khánh Sơn, Tây Khánh Sơn, Đông Khánh Sơn – được xem là “thủ phủ” cây ăn quả chất lượng cao của tỉnh và khu vực Nam Trung Bộ.
Từ lợi thế bản địa, nhiều hợp tác xã (HTX) chuyên canh cây ăn quả được thành lập, hình thành mối liên kết chặt chẽ giữa nông dân – doanh nghiệp – nhà khoa học. Tiêu biểu như HTX Điền Thanh, HTX cây ăn quả Sơn Bình, HTX sầu riêng hữu cơ Sơn Trung, HTX nông nghiệp xanh Thành Sơn, tổ hợp tác trái cây Ba Cụm Bắc, Ba Cụm Nam, hay THT sầu riêng Dốc Gạo.
Nhờ ứng dụng KH&CN, nhiều diện tích sầu riêng đã được cấp mã số vùng trồng, đủ điều kiện xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc. Trong số 15 chủ thể được cấp mã số, có tới 13 là HTX và THT, giúp nông sản tiêu thụ ổn định, nâng cao thu nhập và khẳng định vị thế của nông nghiệp miền núi.
Gắn sản xuất với thương mại và tiêu chuẩn chất lượng
Song song với sản xuất, hoạt động xúc tiến thương mại được đẩy mạnh. Các phiên chợ chuyên đề, chương trình trưng bày sản phẩm tại hệ thống siêu thị như Co.op Mart Nha Trang, hay các hội nghị xúc tiến trong và ngoài tỉnh, đã giúp sản phẩm miền núi mở rộng thị trường.
Một số sản phẩm đã khẳng định thương hiệu, tiêu biểu như bưởi da xanh HTX Hiệu Linh đạt chuẩn VietGAP, sản phẩm OCOP, cung ứng ổn định hơn 4 tấn/tháng cho hệ thống siêu thị; dự kiến năm 2025, sản lượng tiêu thụ tăng gấp đôi so với năm trước – minh chứng cho hiệu quả của liên kết sản xuất – thương mại theo tiêu chuẩn chất lượng cao.
Các địa phương miền núi của Khánh Hòa triển khai công tác giảm nghèo theo hướng bền vững, sát thực tế từng nhóm hộ. Chính quyền thường xuyên rà soát nguyên nhân nghèo, xây dựng phương án hỗ trợ phù hợp, đồng thời phối hợp các ban, ngành, đoàn thể trong triển khai chương trình.
Nổi bật là việc kết hợp hỗ trợ vốn vay ưu đãi, chuyển giao kỹ thuật và chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi theo lợi thế từng vùng. Nhiều hộ dân được hướng dẫn xây dựng mô hình sản xuất nông nghiệp ứng dụng KH&CN, đem lại hiệu quả kinh tế rõ rệt.
Giai đoạn 2020 – 2025, Khánh Hòa triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, đạt nhiều kết quả rõ rệt. Toàn tỉnh hiện còn 9.319 hộ nghèo (tỷ lệ 1,74%). Năm 2025, tỉnh đặt mục tiêu giảm thêm 4.236 hộ, tương ứng mức giảm 0,8%, đưa tỷ lệ hộ nghèo xuống còn 0,94%.
Công tác đào tạo nghề, giải quyết việc làm và khuyến khích xuất khẩu lao động được chú trọng, mở ra hướng đi bền vững để người dân tăng thu nhập, ổn định cuộc sống. Người nghèo, cận nghèo còn được bảo đảm thụ hưởng đầy đủ chính sách y tế, giáo dục, nhà ở và an sinh xã hội, góp phần giảm nghèo đa chiều và ngăn chặn tái nghèo.
Để đạt mục tiêu, tỉnh ưu tiên đầu tư hạ tầng thiết yếu như giao thông, điện, nước, trường học, trạm y tế ở vùng đặc biệt khó khăn, bãi ngang, ven biển và hải đảo. Đồng thời, triển khai hiệu quả 7 dự án thành phần thuộc chương trình giảm nghèo; huy động thêm nguồn lực xã hội, khuyến khích người dân đối ứng kinh phí trong xây dựng, sửa chữa nhà ở, tham gia mô hình sinh kế phù hợp.
Khoa học – công nghệ: chìa khóa cho phát triển bền vững
Một điểm nổi bật là việc gắn kết giữa nông nghiệp và KH&CN trong công tác giảm nghèo. Nhiều mô hình trồng cây ăn quả tại Khánh Sơn, Khánh Vĩnh đã áp dụng quy trình canh tác hữu cơ, hệ thống tưới tiết kiệm, giám sát sâu bệnh bằng cảm biến. Các cơ sở chế biến bước đầu đưa vào dây chuyền sơ chế, bảo quản lạnh, giúp kéo dài thời gian bảo quản nông sản, giảm hao hụt sau thu hoạch tới 30%.
Tỉnh cũng phối hợp với viện nghiên cứu, trường đại học, trung tâm khuyến nông để chuyển giao tiến bộ kỹ thuật, tập huấn canh tác bền vững, xây dựng vùng nguyên liệu đạt chuẩn VietGAP, GlobalGAP. Nhờ đó, nhiều sản phẩm nông nghiệp miền núi đã từng bước tham gia chuỗi giá trị toàn cầu, nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường trong và ngoài nước.
Phong trào thi đua “Vì người nghèo – không để ai bị bỏ lại phía sau” được triển khai sâu rộng, khơi dậy ý chí tự lực, tự cường trong nhân dân, đồng thời phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, doanh nghiệp và cộng đồng.
Với những nỗ lực đồng bộ, Khánh Hòa không chỉ hướng tới tỷ lệ hộ nghèo dưới 1% vào năm 2025, mà còn đặt mục tiêu dài hạn: xây dựng nông nghiệp xanh, kinh tế nông thôn hiện đại, hội nhập quốc tế. Ứng dụng khoa học – công nghệ tiếp tục là chìa khóa then chốt giúp địa phương khai thác tối đa lợi thế bản địa, tạo nền tảng vững chắc cho phát triển kinh tế – xã hội trong giai đoạn mới.