Tại cửa khẩu Quốc tế La Lay, mỗi ngày bình quân có từ 400 đến 450 lượt phương tiện thông quan qua đây, chủ yếu là nhập khẩu than từ Lào về Việt Nam. Tuy nhiên, cửa khẩu mới chỉ có trạm kiểm soát liên hợp, còn bãi chờ, bãi kiểm hóa, bãi sang hạ tải vẫn chưa có. Cửa khẩu vẫn đang rất ngổn ngang.

Tuyến đường đấu nối từ cột mốc biên giới về cửa khẩu chỉ rộng 7,5m. Do đường chật hẹp, lượng xe lưu thông lớn nên thường xuyên xảy ra ách tắc tại khu vực này. Nhà kiểm soát liên hợp đã đưa vào sử dụng nhưng mới chỉ hoạt động được luồng nhập, còn luồng xuất vẫn chưa hoàn thiện.

Lượng phương tiện tăng mạnh nên vấn đề ách tắc thường xuyên xảy ra tại cửa khẩu. Nhiều thời điểm, đoàn xe tắc dài hơn 2km. Điều này đã làm cho lực lượng chức năng cũng như doanh nghiệp xuất nhập khẩu qua cửa khẩu La Lay gặp nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, do chưa có bãi hạ tải, lực lượng chức năng phải tạm thời cho doanh nghiệp hạ tải theo kiểu tự phát ngay trong khu vực cửa khẩu. 

Ông Trần Nam Khánh (Công ty Cổ phần Tập đoàn Hoành Sơn) cho biết: “Hàng ngày, Công ty chúng tôi thông quan qua cửa khẩu Quốc tế La Lay từ 70 đến 90 xe than. Từ khi tờ khai thông quan đến khi giải phóng được hàng, ách tắc phải vài tiếng đồng hồ. Nếu thời tiết mưa và giao thông không thuận lợi, có khi mất cả ngày.”

Theo ông Hoàng Khánh Linh (Chi cục trưởng Chi cục Hải quan Cửa khẩu Quốc tế La Lay), từ đầu năm 2023 đến nay, có hơn 38.000 phương tiện thông quan qua Cửa khẩu. Thu ngân sách đạt 160 tỷ/220 tỷ đồng ngân sách được giao cả năm. Kim ngạch xuất nhập khẩu đạt hơn 74 triệu Đô la. Hiện tại, bình quân mỗi ngày Cửa khẩu Quốc tế La Lay thu ngân sách khoảng trên 2 tỷ đồng.

Ông Hoàng Khánh Linh cho biết: “Chúng tôi đã đề nghị UBND tỉnh Quảng Trị sớm cấp phép cho các bãi sang hạ tải sau cửa khẩu, chỉ đạo cho các ngành tập trung sớm nhất xây dựng các bãi chờ, bãi kiểm tra hàng hóa xuất nhập khẩu, đặc biệt là bãi sang hạ tải, tại cửa khẩu.”

Thời gian tới, lượng phương tiện tại cửa khẩu Quốc tế La Lay còn tiếp tục tăng mạnh. Nếu cơ sở hạ tầng vẫn như hiện nay, vấn đề ách tắc sẽ tiếp tục xảy ra làm ảnh hưởng đến hoạt động của cửa khẩu.

Ông Võ Văn Hưng (Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị) cho biết: “Hiện tại, cơ sở hạ tầng tại Cửa khẩu Quốc tế La Lay không đáp ứng được lưu lượng phương tiện xuất nhập cảnh qua lại hàng ngày. Đặc biệt là chưa có bãi tập kết hàng hóa xuất nhập khẩu, bãi hạ tải trong cửa khẩu. Do đó, khi các doanh nghiệp hạ tải thì phải thực hiện ngay trong khu vực cửa khẩu với điều kiện chật hẹp, gây ách tắc và tiềm ẩn nhiều rủi ro về an toàn giao thông. Các doanh nghiệp phải chờ thời gian dài, làm tăng thời gian thông quan hàng hóa. UBND tỉnh đề nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, chỉ đạo Bộ Tài chính cho phép cơ quan Hải quan tỉnh Quảng Trị được thông quan hàng hóa về bãi sang hạ tải tạm thời ngay sau cửa khẩu, thực hiện sang hạ tải trước khi đưa hàng hóa về nội địa”.

Theo báo cáo của các liên danh công ty than, nhu cầu vận chuyển than đá qua cửa khẩu Lalay dự kiến khoảng 10-20 triệu tấn/năm. Tuy nhiên, điều kiện cơ sở hạ tầng giao thông hiện tại chỉ đáp ứng khoảng 4-5 triệu tấn/năm. Do đó, cần có sự quan tâm của chính quyền các cấp, sự phối hợp của các sở, ban ngành. Triển khai đồng thời nhiều giải pháp để rút ngắn thời gian thủ tục, tăng lưu lượng thông quan, đáp ứng nhu cầu vận chuyển của doanh nghiệp, giảm tình trạng ùn tắc, ô nhiễm môi trường tại cửa khẩu Quốc tế La Lay.