Tạo không gian phát triển mới và giải quyết các vấn đề tồn tại của Thủ đô Hà Nội

Theo đó, với 474/475 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành (chiếm 95,18%), Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về chủ trương đầu tư dự án đường Vành đai 4 vùng Thủ đô Hà Nội.

Nghị quyết nêu rõ mục tiêu đầu tư xây dựng tuyến đường Vành đai 4 Vùng Thủ đô Hà Nội, vành đai liên vùng, khu kinh tế trọng điểm Vùng Thủ đô Hà Nội, kết nối Thủ đô Hà Nội với tỉnh Hưng Yên, tỉnh Bắc Ninh và các địa phương khác trong vùng, phát huy hiệu quả đầu tư đối với các dự án đã và đang được đầu tư, tạo không gian phát triển mới và giải quyết các vấn đề tồn tại của Thủ đô Hà Nội, khai thác tiềm năng sử dụng đất, xây dựng hệ thống đô thị bền vững, hiện đại; góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước theo Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng.

Về phạm vi, quy mô, hình thức đầu tư: Đầu tư khoảng 112,8 km, chia thành 7 dự án thành phần. Với sơ bộ tổng mức đầu tư của dự án là 85.813 tỉ đồng. Trong đó, nguồn ngân sách nhà nước giai đoạn 2021 - 2025 là 41.860 tỉ đồng; nguồn ngân sách nhà nước giai đoạn 2026 - 2030 là 14.506 tỉ đồng.

Tiến độ thực hiện dự án từ năm 2022, cơ bản hoàn thành năm 2026 và đưa vào khai thác từ năm 2027.

Trình bày báo cáo tiếp thu, chỉnh lý và giải trình dự thảo Nghị quyết nêu trên, ông Vũ Hồng Thanh - Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cho biết, có ý kiến đề nghị làm rõ tính khả thi đầu tư dự án theo phương thức PPP đối với dự án thành phần 3. Có ý kiến đề nghị bổ sung làm rõ sơ bộ phương án tài chính của dự án thành phần 3 áp dụng phương thức PPP và cụ thể hóa Nghị quyết của Dự án.

Về các ý kiến này, ông Vũ Hồng Thanh cho biết, theo báo cáo của Chính phủ, UBND thành phố Hà Nội đã nhận được đề xuất của các Nhà đầu tư tiềm năng mong muốn được tham gia thực hiện dự án như: Tập đoàn Vingroup - CTCP (Nhà đầu tư đề xuất dự án); Tập đoàn T&T; Tập đoàn Him Lam; Công ty cổ phần DIC… Các nhà đầu tư đều có cam kết đối với việc huy động vốn Nhà đầu tư trên thị trường và khẳng định tính khả thi của Dự án nếu được Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư.

"Như vậy, khả năng huy động vốn của doanh nghiệp Dự án sẽ được bảo đảm. Việc đánh giá cụ thể năng lực tài chính của Nhà đầu tư sẽ được tiếp tục thực hiện tại bước đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện Dự án", ông Vũ Hồng Thanh nêu.

Đồng thời, theo ông Vũ Hồng Thanh, qua kết quả tính toán sơ bộ về phương án tài chính có các thông số bảo đảm khả thi, thời gian hoàn vốn 21 năm. Do đó, việc áp dụng phương thức đầu tư PPP đối với dự án thành phần 3 là có cơ sở.  Tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, đã thể hiện nội dung về phương án tài chính của Dự án tại khoản 7 Điều 2 dự thảo Nghị quyết.

Cũng theo Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế, có ý kiến đề nghị xem lại phương án hoàn vốn trong 21 năm là ngắn quá dẫn tới giá phí cao, đề nghị kéo dài thời gian thu phí để giảm mức phí.

Theo báo cáo, đối với dự án thành phần 3 đầu tư theo phương thức PPP, phương án tài chính của Dự án đã thể hiện các thông số đảm bảo tính hiệu quả về mặt tài chính với khung giá phí áp dụng phù hợp với quy định, thời gian thu phí 21 năm.

Ông Vũ Hồng Thanh cho biết, thực tế trên cơ sở kết quả tổng kết triển khai, các Dự án BOT giao thông có thời gian thu phí trên 26 năm không có nhà đầu tư quan tâm, nguồn vốn vay các tổ chức tín dụng là không khả thi do thời gian thu phí dài. Do đó, thời gian dự kiến thu phí 21 năm của Dự án đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô Hà Nội là phù hợp để bảo đảm tính khả thi cho phương thức đầu tư này.

Đầu tư theo phương thức PPP khó khả thi trong xây dựng đường Vành đai 3 TP Hồ Chí Minh

Cũng trong sáng nay, với 475/478 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành (chiếm 95,38%), Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 3 TP Hồ Chí Minh.

Mục tiêu của Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường Vành đai 3 TP Hồ Chí Minh, kết nối TP Hồ Chí Minh với tỉnh Đồng Nai, tỉnh Bình Dương, tỉnh Long An và các địa phương khác trong vùng, phát huy hiệu quả đầu tư đối với các dự án đã và đang đầu tư, tạo không gian phát triển mới, khai thác tiềm năng sử dụng đất nhằm xây dựng hệ thống đô thị bền vững, hiện đại; góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước theo Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng.

Dự án được đầu tư khoảng 76,34 km, chia thành 08 dự án thành phần theo hình thức đầu tư công với sơ bộ tổng mức đầu tư của Dự án là 75.378 tỷ đồng (bảy mươi lăm nghìn, ba trăm bảy mươi tám tỷ đồng).

Tiến độ thực hiện Dự án từ năm 2022, cơ bản hoàn thành năm 2025 và đưa vào khai thác từ năm 2026.

Trình bày báo cáo tiếp thu, chỉnh lý và giải trình dự thảo Nghị quyết nêu trên, ông Vũ Hồng Thanh - Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cho biết, có ý kiến đề nghị làm rõ lý do đường Vành đai 4 Vùng Thủ đô Hà Nội được đề xuất phương thức đầu tư PPP, trong khi đó đường Vành đai 3 TP Hồ Chí Minh lại được đề xuất áp dụng hình thức đầu tư công.

Ông Vũ Hồng Thanh cho biết, đường Vành đai 3 TP Hồ Chí Minh đã được Chính phủ nghiên cứu để đầu tư theo phương thức PPP, tuy nhiên theo tính toán thì thời gian hoàn vốn của Dự án cần khoảng 28 năm dẫn tới việc đầu tư theo phương thức PPP là khó khả thi nên không có nhà đầu tư tiềm năng quan tâm tham gia đầu tư. Hơn nữa, trong bối cảnh hiện nay việc thu xếp, tiếp cận nguồn tín dụng của các nhà đầu tư còn khó khăn, trong khi đó, Dự án có tính chất quan trọng, cấp bách, vì vậy đề xuất của Chính phủ là có cơ sở.

Cũng theo ông Vũ Hồng Thanh, một số ý kiến cho rằng phương án đầu tư phân kỳ 4 làn xe, bề rộng nền đường 19,75m, không có làn dừng xe khẩn cấp sẽ khó bảo đảm an toàn giao thông, dễ xảy ra tình trạng ùn tắc. Có ý kiến đề nghị cân nhắc đối với những đoạn tuyến có lưu lượng giao thông lớn nên đầu tư theo quy mô cao tốc hoàn chỉnh.

Báo cáo, giải trình về các ý kiến trên, ông Vũ Hồng Thanh cho biết, trong thời gian đầu khi lưu lượng giao thông chưa quá cao, việc đầu tư theo phương án phân kỳ bề rộng nền đường mặt cắt ngang 19,75m sẽ phù hợp với nhu cầu vận tải và khả năng cân đối vốn.

Tuy nhiên, việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư sẽ được thực hiện theo quy mô 8 làn xe hoàn chỉnh để thuận lợi cho việc mở rộng về sau và bảo đảm tầm nhìn dài hạn. Để bảo đảm an toàn giao thông trong khai thác, dự kiến các điểm dừng xe khẩn cấp sẽ được bố trí hợp lý, kết hợp với việc vận hành đường bộ cao tốc thông qua hệ thống giao thông thông minh nhằm kịp thời phát hiện, xử lý các tình huống cấp bách để bảo đảm giao thông được thông suốt.

"Trong bối cảnh ngân sách còn hạn chế, căn cứ theo nhu cầu vận tải thì việc đầu tư giai đoạn 1 với quy mô phân kỳ là phù hợp. Theo kết quả dự báo nhu cầu vận tải cho thấy đến năm 2045 mới cần thiết nghiên cứu mở rộng hoàn chỉnh. Do vậy, UBTVQH xin kiến nghị Quốc hội đầu tư Dự án theo quy mô phần kỳ theo đề xuất của Chính phủ", ông Vũ Hồng Thanh nêu.