Ông Trần Ngọc Linh, Tổng cục trưởng, Tổng cục Quản lý thị trường (QLTT) cho biết: Từ lâu, sâm Ngọc Linh được coi là vị thuốc quý đứng đầu trong các loại thuốc quý Đông y, là cây dược liệu mang lại hiệu quả kinh tế cao, thu hút nhiều cá nhân, doanh nghiệp đầu tư.

Tuy vậy, không phải ai cũng biết được chính xác loại cây này được trồng ở các địa phương nào, nguồn gốc xuất xứ ra sao. Vì vậy, Phòng trưng bày lần này cũng hướng tới mục tiêu giới thiệu các địa chỉ uy tín, chính hãng trong việc kinh doanh, phân phối các sản phẩm từ sâm Ngọc Linh qua đó góp phần phòng, tránh mua phải hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ.

Theo số liệu của tỉnh Kon Tum, riêng trên địa bàn huyện Tu Mơ Rông hiện nay có hơn 1.710 ha sâm Ngọc Linh. Trong đó, có gần 1700 ha là của các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ gia đình và gần 70 ha là của người dân. Tổng diện tích rừng tự nhiên có trồng sâm Ngọc Linh trên toàn tỉnh là hơn 1.200 hecta với tổng số hơn 24,8 triệu cây, tổng sản lượng ước khoảng 213,6 tấn sâm.

Ông Võ Trung Mạnh, Chủ tịch UBND huyện Tu Mơ Rông cho biết, trong bản quy hoạch được công bố năm 2013 đến giai đoạn 2020 và tầm nhìn 2025, tỉnh Kon Tum đã đưa vào quy hoạch gần 32.000 hecta vùng trồng sâm Ngọc Linh. 

“Muốn trồng được sâm thì yếu tố sống còn đó là phải giữ được rừng, tạo ra vùng đệm an toàn làm môi trường sinh trưởng cho sâm phát triển. Rừng còn thì cây sâm sẽ còn”, ông Mạnh nói.

Theo ông Mạnh, thời gian qua, nhờ nhận ra giá trị to lớn và nguồn lợi mang lại trực tiếp từ cây sâm Ngọc Linh mà bà con trên các triền núi cao đã không còn khai thác rừng bừa bãi. Diện tích sâm không ngừng được mở rộng và tăng lên.

Chính phủ công nhận sâm Ngọc Linh là sản phẩm quốc gia. Rất nhiều doanh nghiệp tại Kon Tum đã đầu tư mạnh vào ngành sâm, tạo ra một bức tranh sôi động về lĩnh vực dược liệu.

Tuy vậy, thị trường sâm cũng đối diện với không ít áp lực từ nạn sâm giả, tình trạng trà trộn các giống sâm ngoại lai từ nơi khác vào gắn mác thương hiệu sâm Ngọc Linh. 

Thời gian qua, trên thị trường, từ miền Nam, ra miền Bắc, vào đến miền Trung, thậm chí, ngay trên “thánh địa”, “thủ phủ” trồng sâm Ngọc Linh, các lực lượng chức vẫn thường xuyên kiểm tra, phát hiện nhiều vụ việc vi phạm liên quan đến sâm Ngọc Linh.

Điển hình, đầu tháng 3/2021, Đội QLTT số 2 - Cục QLTT Kon Tum đã phối hợp với Công an huyện Đăk Tô mật phục, vây bắt vụ vận chuyển các loại củ giống với sâm Ngọc Linh Kon Tum được ngụy trang trong các thùng hoa phong lan. 

Kiểm tra thực tế, lực lượng chức năng phát hiện 3 thùng xốp, trong đó có 2 kg củ và 12kg lá rất giống sâm Ngọc Linh Kon Tum. Trong số hàng trên, có 2 củ lớn (kèm lá) nặng gần 3 lạng/củ. Còn lại là các củ nhỏ.

Khai nhận với lực lượng chức năng, chủ xe cho biết, số hàng hóa trên đều là củ tam thất, vận chuyển từ các tỉnh phía Bắc đưa vào huyện Đăk Tô. Trước đó, Đội QLTT số 2 đã phát hiện 7 thùng với 112 chai rượu “lá sâm Ngọc Linh”, tại TT. Đắk Tô, huyện Đắk Tô. 

Tất cả số rượu trên được sản xuất tại Quảng Nam, không có hóa đơn chứng từ hợp lệ và vi phạm bản quyền sở hữu trí tuệ đối với rượu sâm Ngọc Linh Kon Tum K5.

Sâm Ngọc Linh có nhiều dưỡng chất quý giá vào loại hàng đầu thế giới, đó là kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học trong và ngoài nước, đã được đăng trên các tạp chí quốc tế uy tín. 

“Tuy nhiên, để sâm Ngọc Linh trở thành sản phẩm mạnh, mang lại "quốc kế dân sinh" như vai trò nhân sâm đối với Hàn Quốc là một chặng đường còn rất nhiều thử thách phía trước”, ông Mạnh nói.

Liên quan tới vấn đề này, Tổng cục trưởng Trần Hữu Linh giao cho không chỉ Cục QLTT Kon Tum mà tới đây là lực lượng QLTT ở nhiều địa phương khác cần tăng cường triển các biện pháp nghiệp vụ.

Cơ quan QLTT các địa phương nắm thông tin từ quần chúng nhân dân tại địa bàn về các các địa điểm kinh doanh có các biểu hiện gian lận thương mại, vận chuyển, buôn bán các sản phẩn sâm Ngọc Linh (hạt, cây giống, củ, lá, các sản phẩm chiết xuất) kém chất lượng, hàng nhái, hàng giả, không có logo, tem chỉ dẫn địa lý “Ngọc Linh”, kịp thời phát hiện, xử lý theo quy định của pháp luật góp phần bảo vệ thương hiệu sâm Ngọc Linh.

Đồng thời, thường xuyên theo dõi, nắm tình hình trên các trang mạng xã hội như Zalo, Facebook... để xác định các tài khoản thường xuyên có các hoạt động giao dịch, buôn bán các sản phẩm từ sâm Ngọc Linh để kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các đối tượng, đường dây kinh doanh sản phẩm không đảm bảo chất lượng, không rõ nguồn gốc, xuất xứ, hàng nhái, hàng giả, không có tem chỉ dẫn địa lý “Ngọc Linh”, không có Giấy chứng nhận về an toàn thực phẩm.