Theo Bộ GTVT, hiện khu vực Đồng bằng sông Cửu Long đang triển khai thi công các dự án cao tốc như dự án thành phần Cần Thơ - Hậu Giang, Hậu Giang - Cà Mau thuộc dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025.

Dự án cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng, dự án An Hữu - Cao Lãnh và một số dự án trọng điểm khác với tổng nhu cầu nguồn vật liệu cát đắp khoảng 50 triệu m3.

Dù đã được áp dụng cơ chế đặc thù trong cấp mỏ vật liệu, Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành và địa phương có mỏ cát ưu tiên, tăng công suất, mở mới các mỏ để phục vụ thi công các dự án. Địa phương cũng đã triển khai và đã xác định được khoảng 37 triệu m3.

Tuy nhiên nguồn cát sông và công suất khai thác vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu và tiến độ thi công.

Trước tình hình đó, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Bộ GTVT phối hợp các bộ ngành liên quan nghiên cứu các giải pháp vật liệu thay thế. Trong đó có việc nghiên cứu sử dụng cát biển làm vật liệu đắp nền đường tại các khu vực phù hợp.

Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ GTVT đã phối hợp với các bộ ngành địa phương, chuyên gia, nhà khoa học,... triển khai một cách bài bản, khách quan và thực hiện thi công thí điểm trên phạm vi đoạn tuyến hoàn trả ĐT.978 (trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu) thuộc cao tốc Hậu Giang - Cà Mau.

Kết quả cho thấy các chỉ tiêu cơ lý đáp ứng tiêu chuẩn đối với vật liệu thi công nền đường; công tác thi công cát biển được thực hiện tương tự như cát sông.

Đến nay chưa thấy có biểu hiện tăng độ mặn đối với môi trường xung quanh, đủ điều kiện để mở rộng thi công thí điểm.

Bộ GTVT đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ và thông báo tới các địa phương về kết quả thí điểm sử dụng cát biển.

Đề nghị các địa phương triển khai thí điểm mở rộng sử dụng cát biển làm nền đường cho dự án có điều kiện môi trường tương tự dự án thí điểm.

Xem xét áp dụng các tiêu chuẩn về ngưỡng chịu mặn của cây trồng, đất nông nghiệp, nước nuôi trồng thủy sản theo hướng dẫn của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.

Trên các cơ sở nghiên cứu, thi công thí điểm vừa qua và các hướng dẫn liên quan của các bộ chuyên ngành, xuất phát từ nhu cầu thực tế, tính cấp thiết về nhu cầu cát đắp nền đường của dự án bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025 đoạn Cần Thơ - Cà Mau nhằm đảm bảo hoàn thành vào 31/12/2025, Bộ GTVT tiếp tục tổ chức thi công thí điểm mở rộng.

Ngày 21/6, UBND tỉnh Sóc Trăng đã cấp Bản xác nhận khu vực, công suất, khối lượng, phương pháp thiết bị, kế hoạch và bảo vệ môi trường trong khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường để phục vụ thi công dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025 (khu vực B1.1 và B1.2).

Tới ngày 28/6, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã ban hành Quyết định số 1746/QĐ-BTNMT về việc giao quyền sử dụng khu vực biển thuộc tỉnh Sóc Trăng cho đơn vị thi công để khai thác cát biển, phục vụ thi công dự án Hậu Giang - Cà Mau.

Ngày 29/6, nhà thầu sẽ tổ chức khai thác và dự kiến đến ngày 1/7 sẽ thi công thí điểm đắp nền đường.

Cụ thể, phạm vi thi công thí điểm mở rộng được lựa chọn: từ Km 81+000 đến hết phạm vi tuyến chính tại Km126+223 và từ Km 6+522 đến Km16+510 đoạn tuyến nối Cà Mau.

Đối với công tác quản lý khai thác, thi công cát biển, Bộ GTVT đã chỉ đạo Ban quản lý dự án Mỹ Thuận, nhà thầu thi công tổ chức quản lý, khai thác, vận chuyển tuân thủ các nội dung quy định tại “Bản xác nhận” đã được UBND tỉnh Sóc Trăng cấp.

Các yêu cầu tại Quyết định số 1746/QĐ-BTNMT và các quy định pháp luật liên quan trong suốt quá trình khai thác, sau khi kết thúc hoạt động khai thác và đảm bảo an toàn hàng hải, đường thủy trên các tuyến vận chuyển, bảo vệ môi trường.

Để việc thi công cát biển được thuận lợi và không ảnh hưởng đến môi trường và đời sống sinh hoạt của người dân trong khu vực, Bộ GTVT đã có văn bản đề nghị các Bộ: Tài nguyên và Môi trường, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Khoa học và Công nghệ, Xây dựng quan tâm có hướng dẫn kịp thời (khi có đề nghị) để Bộ GTVT, chủ đầu tư triển khai đảm bảo chất lượng, tiến độ dự án, tuân thủ các quy định.

Đề nghị UBND các tỉnh Bạc Liêu, Kiên Giang và Cà Mau chỉ đạo các cơ quan chức năng của tỉnh và UBND các địa phương có dự án đi qua phối hợp với chủ đầu tư trong việc kiểm tra, giám sát, theo dõi quá trình tổ chức triển khai thực hiện thí điểm mở rộng.

Việc mở rộng thí điểm thi công trên dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông là cơ sở quan trọng để Bộ GTVT và các địa phương đánh giá, mở rộng phạm vi sử dụng cát biển làm vật liệu đắp nền đường đối với các dự án đường cao tốc đang được triển khai trong khu vực.