Thế giới vừa trải qua thêm một cuộc mốc buồn trong cuộc chiến chống đại dịch Covid-19 khi tổng số ca nhiễm trên thế giới vượt mức 100 triệu trong lúc số trường hợp tử vong là hơn 2,15 triệu. 

Điều đáng lo là nhiều nước hiện nỗ lực mua vắc-xin Covid-19 và tiếp tục gia hạn hoặc áp đặt lại các biện pháp phong tỏa, hạn chế đi lại và cấm nhập cảnh để đối phó những biến thể mới của virus SARS-CoV-2.

Trong số này, 2 biến thể được phát hiện đầu tiên ở Anh (gọi là B.1.1.7) và Nam Phi đang lây lan nhanh chóng trên toàn cầu trong vài tháng qua.

Đáng chú ý, số ca mới do 2 biến thể này gây ra đã chiếm 1/3 tổng ca mới trong vài tuần trở lại đây. Chưa hết, một biến thể mới ở Brazil thậm chí được cho là có tốc độ lây lan nhanh hơn và "chết chóc" hơn.

Thông tin mới công bố hôm 25/1 cho thấy 2 loại vắc-xin của Công ty Moderna (Mỹ) và của hãng dược Pfizer (Mỹ) cùng đối tác BioNTech (Đức) đều tỏ ra hiệu quả đối với biến thể mới đến từ Anh và Nam Phi.

Tuy nhiên, mức độ hiệu quả của chúng đối với biến thể Nam Phi có sụt giảm một chút, qua đó nêu bật nỗi lo của giới khoa học rằng virus SARS-CoV-2 có thể tiếp tục biến đổi để tránh tác động của các loại vắc-xin đang được phát triển.

Trong lúc chờ vắc-xin Covid-19 chống biến thể mới ra đời, chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden dự kiến từ ngày 30/1 bắt đầu áp đặt lệnh cấm nhập cảnh đối với hầu hết người không phải là công dân Mỹ từng ở Nam Phi gần đây trong nỗ lực ngăn sự lây lan của biến thể mới.

Không dừng lại ở đó, ông Anthony Fauci, chuyên gia hàng đầu về bệnh truyền nhiễm của Mỹ, cho biết các nhà khoa học đang chuẩn bị điều chỉnh vắc-xin Covid-19 để đối phó các biến thể mới của virus SARS-CoV-2.

Trước đó, Washington đã tái áp đặt lệnh cấm tương tự đối với những ai từng ở Brazil, Anh, Ireland và 26 quốc gia châu Âu cho phép đi lại qua biên giới mở.

Giới chức y tế Mỹ hôm 25/1 thông báo trường hợp nhiễm biến thể Brazil đầu tiên - một công dân sống tại bang Minnesota và gần đây có đến Brazil.

Trong khi đó, biến thể B.1.1.7 đã xuất hiện tại ít nhất 20 bang ở Mỹ nhưng biến thể Nam Phi vẫn chưa đe dọa nền kinh tế hàng đầu thế giới.

Nỗi lo về biến thể mới còn gia tăng ở Philippines sau khi nhà chức trách y tế hôm 26-1 xác nhận những trường hợp lây nhiễm biến thể B.1.1.7 đầu tiên trong cộng đồng. Theo Bộ Y tế Philippines, 12 người đã bị lây nhiễm biến thể B.1.1.7 ở tỉnh Bontoc.

Nếu tính cả Philippines, tổng số ca nhiễm biến thể này là 17. Diễn biến đáng ngại này buộc Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte từ bỏ kế hoạch cho phép trẻ em từ 10-14 tuổi tại các vùng có nguy cơ thấp được ra khỏi nhà từ ngày 1/2/2021.

Philippines hiện đang là một trong những quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất ở châu Á với gần 515.000 ca nhiễm và hơn 10.200 ca tử vong. Để khống chế dịch bệnh lây lan, nước này đã thực thi một số biện pháp hạn chế nghiêm ngặt, trong đó có lệnh cấm trẻ em ra khỏi nhà từ tháng 3/2020. 

Biến thể mới lần đầu tiên được phát hiện ở miền Nam nước Anh vào tháng 9/2020, được cho là nguyên nhân khiến mức độ xét nghiệm dương tính tăng mạnh trong những tuần gần đây ở London, đông nam nước Anh và miền đông nước Anh.

Khoảng 2/3 số người có kết quả xét nghiệm dương tính ở những khu vực này có thể có biến thể mới - nhưng đây chỉ là ước tính, Văn phòng Thống kê Quốc gia Anh (ONS) cho biết. Có 3 điều kết hợp với nhau khiến biến thể mới đang thu hút sự chú ý:

-Biến thể mới đang nhanh chóng thay thế các phiên bản khác của virus.

-Biến thể mới có các biến thể ảnh hưởng đến một phần có thể là quan trọng của virus.

-Một số biến thể đó đã được xác định tại các phòng thí nghiệm là có tăng khả năng lây nhiễm virus cho các tế bào.