Theo dõi báo trên:
Lời đầu sách tác giả bộc bạch: “Câu chuyện được lấy cảm hứng từ những con người thật, ngành nghề thật, bối cảnh thật. Nhưng xin vui lòng đừng hỏi ai là ai và cũng đừng suy diễn theo lôgic riêng. Bởi tằm khác bướm, bướm khác nhộng, nhộng khác kén và kén khác tơ, nhưng chúng đều bước ra từ một nguồn cội và đồng hành trên con đường mang tên sáng tạo”.
Tâm sự bộc bạch - rào đón của tác giả là vậy. Tôi tự nhủ lòng đọc tiểu thuyết quyết không suy diễn, càng không chỉ trỏ ai là ai, nhưng đọc là biết ngay, hiện hữu trong ta từng nhân vật A, B, C, D, E, F… dù tác giả đã đổi tên họ, quê quán, sở trường, sở đoản các nhân vật. Các nhân vật bằng xương bằng thịt như đang ở ngay bên ta, tại cơ quan báo chí A, B nào đó? Tiểu thuyết đương nhiên là hư cấu, tạo dựng hình tượng văn học, điển hình hóa nhân vật, ai có tật giật mình, nhận vơ vào mình, rằng tác giả viết về anh M, chị N, cô K… Vâng, cứ cho là như vậy, thì ôi thôi coi như tác giả Trần Gia Thái đã thành công, thắng cuộc (!).
Đọc “Sóng độc”, ta có thể mỉm cười và cả cay đắng bởi tính cách từng nhân vật có thể nhận diện, không thể trộn lẫn. Tác giả lột tả tính cách nhân vật bằng những chi tiết đắt, khác biệt, ngọn bút cao tay, các nhân vật hiện lên sống động, lôi cuốn cả về thiện và ác, tốt và xấu, tích cực và tiêu cực, chống lưng và được chống lưng.
“Sóng độc” có một nhân vật nữ - sao quá quen thuộc (?) có tên gọi Mùi già, xấu xa đủ đường. Thịt chó lá mơ, tiết canh lòng lợn, ngồi lê mách lẻo, nanh nọc bịa chuyện phao đồn tin giả… gieo tai họa với cả sếp của mình. Ngẫm về Mùi già, tôi chợt nhớ đến phóng viên X. ở cơ quan báo chí Y. ghen ăn tức ở, nhòm ngó lợi lộc từng trang quảng cáo, rình rập và đánh ghen! “Sóng độc” có cả một tá các nhân vật cộm cán như Đỗ Thiết - Phó Giám đốc Đài Bắc Hà, chủ xị hội “lá mơ” tanh tưởi, mưu mô, ứng xử độc ác, tham vọng chức quyền. Tập hợp dưới Phó Giám đốc họ Đỗ là cả một lũ kiểu Mùi già, các tay chân Hoàn tác, Bạc phò, Đạt láu, Phòng bếp…
Trần Gia Thái miêu tả từng nhân vật đâu ra đấy về tính cách, gian dâm giữa thanh thiên bạch nhật, dùng tiền bẩn để lôi kéo đồng đảng, trong đó có Lê Sở Kha - Phó Thanh tra Bộ chuyên ngành vào hùa đánh hội đồng. Tính cách lưu manh và ăn bẩn của quan thanh tra đã che chắn, tiếp tay cho đám Đỗ Thiết lộng hành – úp mở đánh vào huyệt hiểm bằng tốt nghiệp cấp 3 (từ thời chiến tranh) của Quang Thiện; lưu manh cả khi hắn thảo văn bản kết luận thanh tra trình cấp trên ký. Đê hèn, Đỗ Thiết và đồng bọn thuê tiền mấy phóng viên biến chất Báo Mới – tờ báo chính thống của tỉnh Nam Bình viết bài “đánh” Quang Thiện nhằm vào lúc Tổng Biên tập báo này đi công tác nước ngoài.
“Sóng độc” đương nhiên có tuyến nhân vật thánh thiện, sáng trong, trách nhiệm, tốt nết đẹp người. Đó là những Phạm Quang Thiện, Văn Đức, Trần Thụy, Trung Dũng, Nguyễn An… với bao chuyện nhân tình thế thái. Cuộc đấu giữa cái thiện và cái ác vốn cài cắm, đan xen.
“Sóng độc” - phát lên khoảng không bao la sóng lành và sóng độc. Nhà báo Nguyễn An dũng khí, chính trực luôn đứng về lẽ phải mà dấn thân. Lúc Phạm Quang Thiện gặp nạn, bị đám Đỗ Thiết cấp tập vỗ mặt, Nguyễn An đã lên tiếng, bằng chính ngòi bút chính trực điểm tên, chỉ mặt lũ sâu bọ trong làng báo, ẩn nấp tại đài Bắc Hà. Lấy độc trị độc, Nguyễn An sử dụng chính báo chí tích cực vạch mặt những kẻ tham vọng, xấu xa, gây rối, mà Đỗ Thiết là kẻ đầu têu.
Xã hội xưa và nay đan xen thiện và ác, tốt và xấu, sáng và tối. Nếu cái ác, cái sai, điều xấu xa biết ân hận và sửa mình, cuộc đời này vẫn đẹp sao. Cấp chủ quản của Đài PT-TH Bắc Hà là Thường vụ Tỉnh ủy Nam Bình với một Bí thư Tỉnh ủy Hoàng Minh sắc sảo, tinh nhạy, công tâm. Ông là mẫu cán bộ bản lĩnh, dứt khoát, đúng sai rõ ràng. Người kế nhiệm Bí thư Tỉnh ủy Hoàng Minh là Đình Trường, Phó Bí thư Lê Hùng Dũng, Trưởng ban Tổ chức, Trưởng ban Tuyên giáo… tinh nhạy đưa ra các quyết định chuẩn xác, nhìn rõ tim đen của nhóm người cơ hội, cá nhân, phá quấy tại một cơ quan truyền thông chủ lực của tỉnh.
Cái kết của “Sóng độc” có hậu. Cái đẹp – dù khó khăn vẫn nảy nở, đơm hoa kết trái. Phó Giám đốc, Phó Tổng Biên tập đài Bắc Hà Phạm Quang Thiện không ít khi chán nản, muốn bỏ cuộc, bỏ luôn nghề báo mà mình đam mê. Nhưng anh đã không đơn độc.
Bên cạnh Phạm Quang Thiện còn có nhiều đồng nghiệp chính trực, ngay ngắn. Ông Khiêm - người nông dân chất phác, hiền hậu, một nắng hai sương, người cha rất đỗi kính trọng của Quang Thiện. Tuổi cao sức yếu, ông Khiêm đã đột ngột ra đi, có bàn tay tàn độc của “lũ” người tham lam, cơ hội. Tưởng rằng sau cái chết tức tưởi của cha, Quang Thiện sẽ gục ngã, nhưng không, anh có nhiều người tốt, có tập thể đồng nghiệp chính trực Đài PT-TH Bắc Hà bên cạnh.
Quang Thiện xốc lại hành trang đi tới. Cái xấu – “Sóng độc” lộ diện, bị vạch mặt và loại bỏ. Vài ba năm gần đây, sự hiếm hoi, sau tiểu thuyết về đời sống báo chí “Từ bến sông Nhùng” – tiểu thuyết sự kiện (NXB Văn hóa – Văn nghệ, 2019), đến lượt tiểu thuyết “Sóng độc” trình làng, diễn tả cuộc đấu sinh tử lấy THIỆN đè ÁC, lấy hoa thơm diệt cỏ dại. Đời sống báo chí đương đại đã đi vào những trang văn hấp dẫn, lôi cuốn, giàu sức chiến đấu.
***
Trần Gia Thái sinh ra và lớn lên ở vùng đất Hà Nam giàu truyền thống hiếu học, quê hương của nhiều nho sĩ – trong đó có Tam Nguyên Yên Đổ Nguyễn Khuyến, quê hương của nhà văn hiện thực phê phán Nam Cao, miền đất của nhiều danh nhân và danh thắng, lễ hội… Truyền thống văn hóa thấm đậm, lắng sâu trong thơ và trang văn của tác giả tiểu thuyết “Sóng độc”.
Trần Gia Thái có gần nửa thế kỷ làm báo chuyên nghiệp, trải qua nhiều vị trí làm nghề trong một cơ quan báo chí lớn. Đồng nghiệp yêu mến gọi anh bằng biệt hiệu trìu mến “bốn nhà”. Là nhà báo thành thạo nghề - miễn bàn. Là nhà thơ tài hoa, chủ nhân của 6 tập thơ hay đã xuất bản. Là nhà văn, vâng anh trở thành hội viên Hội Nhà văn Việt Nam từ chính các tác phẩm văn xuôi, truyện vừa và truyện ngắn. Trần Gia Thái còn là nhà quản lý báo chí kinh nghiệm, từ thời bao cấp vắt qua thời báo chí thị trường: Phó Tổng Giám đốc, Phó Tổng Biên tập; Tổng Giám đốc, Tổng Biên tập Đài PT-TH Hà Nội; Chủ tịch Hội Nhà báo Hà Nội; Phó Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam; Chủ tịch Hội Nhà văn Hà Nội.
Chấm phá ngắn gọn về nhân thân tác giả để muốn nói rằng, tri thức tích lũy và vốn sống nghề nghiệp tích tụ trong Trần Gia Thái đủ dày dạn để vẽ nên các nhân vật về thiện và ác, tốt và xấu, tích cực và tiêu cực của làng báo Việt Nam của thời kỳ đổi mới. Một nhà văn tên tuổi, một nhà báo thành danh nhận xét: “Trần Gia Thái đi guốc từ trong bụng nhân vật, viết đâu trúng đó, viết từ trái tim, rút ruột mà thành vậy”. Cũng lại có đồng nghiệp đã cảm nhận vui mà cũng là thật: “Trần Gia Thái đã viết về chính mình, cái nghề vinh quang mà lắm nghiệt ngã đó thôi”.
Xin được thành tâm cảm ơn Trần Gia Thái đã ấp ủ và mạnh dạn phơi bày những điều “phi văn hóa”, “phi đạo đức” từ chính ngôi nhà báo chí của mình. Báo chí Cách mạng Việt Nam hướng tới một nền báo chí giàu sức chiến đấu, nhân văn, chuyên nghiệp và hiện đại. Đội ngũ người làm báo hùng hậu đóng góp to lớn vào sự nghiệp cách mạng của Đảng, dân tộc.
Bên cạnh mặt tốt là cơ bản vẫn còn không ít những biểu hiện đố kỵ, tiêu cực kiểu như Đỗ Thiết và nhóm tay chân trong “Sóng độc”. Những biểu hiện tiêu cực ấy cũng là điều bình thường trong một cơ thể sống luôn vận động và phát triển; sự xấu xa, phi đạo đức sẽ bị loại bỏ.
Tiểu thuyết “Sóng độc” xuất hiện vào lúc này thật nhiều giá trị và ý nghĩa thực tiễn đối với đời sống báo chí và người làm báo, hướng tới kỷ niệm 100 năm nền Báo chí Cách mạng Việt Nam, 1925 – 2025.
Hà Nội cuối Thu, tháng 10/2022.
Phạm Quốc Toàn
Thích
(CLO) Ngày 4/4, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã ban hành Quyết định về việc cho thôi Ủy viên Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam khóa X, nhiệm kỳ 2024 - 2029 đối với ông Phạm Quang Linh (Quang Linh Vlogs), người Việt Nam ở Angola.
(CLO) Các đơn vị kinh doanh vận tải, bến xe thực hiện công khai, minh bạch và đúng quy định về giá cước vận tải; phục vụ tốt nhu cầu đi lại của người dân dịp nghỉ lễ Giỗ Tổ Hùng Vương và 30/4 - 1/5.
(CLO) Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) vừa có thông báo việc điều chỉnh mức giá dịch vụ sử dụng tuyến đường cao tốc TP.Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây.
(CLO) Ngày 4/4, Nhà Vua Philippe và Hoàng hậu Mathilde của Vương quốc Bỉ rời Thành phố Hồ Chí Minh, kết thúc tốt đẹp thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam từ ngày 31/3 đến ngày 4/4, theo lời mời của Chủ tịch nước Lương Cường và Phu nhân.
(CLO) Sau 2 ngày công chiếu sớm, bộ phim “Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối” của đạo diễn Bùi Thạc Chuyên thu về hơn 23 tỷ đồng doanh thu phòng vé, theo dữ liệu từ Box Office Vietnam.
(CLO) Ngày 4/4, tại TP Đồng Hới, Bộ Tư lệnh Quân khu 4 phối hợp với UBND tỉnh Quảng Bình tổ chức buổi gặp mặt, tặng quà và động viên các lực lượng quân nhân trên hành trình vào TP Hồ Chí Minh, tham gia huấn luyện phục vụ Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025).
(CLO) Liên quan vụ án xảy ra tại Công ty TNHH Cây xanh Công Minh, ngày 06/3/2025, Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an đã ra Quyết định khởi tố đối với 03 bị can về tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”; xác định: các bị can đã thực hiện các hành vi vi phạm quy định về đấu thầu, đưa và nhận hối lộ trong hàng trăm dự án đã gây thiệt hại cho nhà nước gần 100 tỷ đồng.
(CLO) Việc Hoa Kỳ áp thuế lên hàng hoá Việt Nam sẽ gây khó khăn cho doanh nghiệp sản xuất, nhất là những ngành nghề có kim ngạch xuất khẩu lớn như dệt may, da giày, điện tử, gỗ, nội thất,...
(CLO) UBND TP Hà Nội vừa ban hành khung giá cho thuê nhà ở xã hội được đầu tư xây dựng không bằng vốn đầu tư công, nguồn tài chính công đoàn trên địa bàn thành phố Hà Nội, áp dụng từ ngày 14/4/2025.
(CLO) Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn, ngày 5/4, Bắc Bộ ngày nắng đẹp, riêng Tây Bắc Bộ cục bộ có nơi mưa to về chiều tối. Khu vực Nam Bộ dự báo triều cường dâng cao gây ngập úng về chiều tối và đêm, đặc biệt với vùng trũng thấp ven biển, ven sông.
(CLO) Theo nguồn tin của phóng viên được biết, Công an tỉnh Đắk Lắk đã có quyết định tạm hoãn xuất cảnh đối với Nguyễn Thúc Thùy Tiên (SN 1998, trú tại TP Hồ Chí Minh).
(CLO) Ngày 4/4/2025, Công an xã Diễn Thọ, huyện Diễn Châu (Nghệ An) cho biết, đang hoàn tất hồ sơ để xử lý vi phạm hành chính đối với một cá nhân có hành vi đăng tải thông tin sai sự thật trên mạng xã hội, gây ảnh hưởng đến uy tín của lực lượng chức năng.
(CLO) Ghi nhận chiều ngày 4/4, ngày làm việc cuối cùng trước kỳ nghỉ lễ Giỗ Tổ Hùng Vương (mùng 10/3 Âm lịch), giao thông tại Hà Nội nhìn chung thông thoáng, chưa xảy ra tình trạng ùn tắc kéo dài tại các tuyến đường chính và cửa ngõ ra vào thành phố.
(CLO) Ước tính nhu cầu vốn đầu tư phát triển hệ thống cảng hàng không Việt Nam đến năm 2030 khoảng 443.000 tỷ đồng; được huy động từ nguồn vốn ngân sách nhà nước, vốn ngoài ngân sách và các nguồn vốn hợp pháp khác.
(CLO) Trong 3 tháng đầu năm 2025, lượng đặt phòng của khách châu Âu ở Mỹ đã giảm khoảng 18-20%, khiến nước này có thiể mất hàng tỷ USD doanh thu từ du lịch.
(CLO) Ngày 4/4, Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) đã có quyết định bổ nhiệm Cục trưởng Cục TDTT Việt Nam giữ chức Vụ trưởng Vụ Khoa học, Công nghệ, Đào tạo và Môi trường thuộc Bộ VHTT&DL. Quyết định có hiệu lực từ ngày ban hành.
(CLO) Chiều 4/4, Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy Ninh Bình tổ chức hội nghị giao ban công tác báo chí, tuyên truyền tháng 3, định hướng công tác tháng 4 năm 2025.
(CLO) Tại Hội nghị giao ban báo chí quý I/2025, tỉnh Yên Bái đã đề ra những giải pháp nhằm nâng cao chất lượng tuyên truyền, hướng tới Đại hội Đảng XIV và xây dựng hình ảnh địa phương.
(CLO) Ngày 4/4, tại Trụ sở Bộ Biên tập Báo Nhân Dân, số 71 Hàng Trống, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội, Báo Nhân Dân phối hợp cùng Tập đoàn TH tổ chức Hội thảo “Tương lai cho thế hệ vươn mình”.
(CLO) Ngày 4/4, tại Trụ sở Tỉnh ủy, Thường trực Tỉnh ủy tổ chức hội nghị công bố quyết định của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về công tác cán bộ.
(CLO) Sáng 4/4, Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy Hà Tĩnh phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao & Du lịch và Hội Nhà báo tỉnh tổ chức hội nghị giao ban báo chí quý I năm 2025 nhằm đánh giá kết quả hoạt động báo chí thời gian qua và triển khai nhiệm vụ trong thời gian tới.
(CLO) Mạng xã hội đang tạo ra một 'thế giới song song' đầy cám dỗ, nơi giới trẻ đang phải đối mặt với một nghịch lý: 'bắt kịp' những xu hướng phù phiếm trên mạng xã hội, nhưng lại 'bỏ lỡ' những giá trị đích thực của cuộc sống.
(CLO) Ngày 3/4, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch thành phố Hải Phòng chính thức phát động Giải báo chí "Vì một Hải Phòng phát triển" lần thứ VII với chủ đề "Hải Phòng - Thành phố thân thiện".
(CLO) Ngày 3/4, Hội Nhà báo thành phố Hải Phòng tổ chức lớp tập huấn nghiệp vụ báo chí với chủ đề "Ứng dụng trí tuệ nhân tạo AI trong làm báo đa phương tiện và sản xuất nội dung số trên các nền tảng mạng xã hội năm 2025" cho phóng viên, nhà báo đang hoạt động trên địa bàn thành phố Hải Phòng.
(NB&CL) “AI là công cụ, nhưng chính con người mới quyết định công cụ ấy được dùng vào việc gì. Không phải cứ có công nghệ là tiến bộ, mà là khi công nghệ đi cùng đạo đức, đi cùng sự thấu cảm, đi cùng khát vọng phục vụ sự thật…” – đó là nhấn mạnh của nhà báo Nhật Hoa khi trò chuyện về Hội nghị Nhà báo Thế giới 2025 tại Hàn Quốc, diễn ra từ 30/3 đến 5/4/2025, mà bà là đại diện cho người làm báo Việt Nam tham dự.
(CLO) UBND tỉnh Hải Dương vừa ban hành kế hoạch tổ chức xét và trao Giải thưởng Báo chí Nguyễn Lương Bằng lần thứ VI (giai đoạn 2021-2025), nhằm tôn vinh những tác phẩm báo chí xuất sắc, góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
