(CLO) Báo chí không còn con đường nào khác là phải trở về với những giá trị nền tảng truyền thống. Và việc kiểm chứng, tôn trọng sự thật sau giai đoạn choáng ngợp trước cơn bão mạng xã hội, cơn lốc số hóa là cách để báo chí níu giữ niềm tin nơi công chúng.
Kiểm chứng thông tin - nút thắt sống còn đối với báo chí
Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng báo chí không nên chạy đua với mạng xã hội về việc đưa tin nhanh nhất, mà hãy đưa tin có kiểm chứng...Thực tế, kiểm chứng thông tin là nút thắt sống còn đối với báo chí, chưa bao giờ cần kíp như thời điểm hiện nay, khi mà môi trường thông tin đang trở nên nhiễu loạn.
Tôi cũng đã từng đặt ra câu hỏi: Tốc độ hay sự thật, đâu mới là mục tiêu cuối cùng của báo chí hiện nay? Trong bộn bề những áp lực của công nghệ số, của việc chạy đua với tin tức, với sự thay đổi chóng mặt của thị hiếu công chúng, có đôi lúc tưởng như, chúng ta đang bị ngập lụt với ngồn ngộn thông tin, thật giả lẫn lộn. Người làm báo dường như không còn đủ tỉnh táo, không còn đủ quỹ thời gian cho những bài viết toàn diện về sự kiện, những góc nhìn đủ sâu sắc để thuyết phục. Trong làn sóng số hóa, các tờ báo bị cuốn vào cơn lốc câu view, sốc, sex, sến quá đà đã khiến cho người làm báo chạy theo một thứ sức mạnh ảo tưởng, vô hinh chung thiêu đốt giá trị bản thân.
Đâu đó đã có những tin tức cẩu thả, sự buông tay, chặc lưỡi...dù rằng, chúng ta đã có nhiều sự trả giá, tưởng như đang tự đào hố chôn mình. Rõ ràng là, câu chuyện kiểm chứng thông tin đã từng phải đặt ra nhiều năm trở lại đây vì có quá nhiều những cú vấp của báo chí khiến công chúng giật mình. Nhưng sợi dây kinh nghiệm rút mãi vẫn chưa hết để rồi năm nào cũng có sự cố về chuyện thông tin chưa được kiểm chứng đã đưa lên mặt báo. Các tờ báo cải chính, bị xử phạt, bị đình chỉ...vẫn là chuyện không hiếm. Thậm chí trong bối cảnh, đã có lúc tin đồn lấn át cả những phân tích lý tính, cán cân sự thật chênh vênh và người làm báo vừa như tác nhân gây tội, vừa như nạn nhân của thông tin không rõ nguồn gốc. Đáng lo ngại hơn nữa là sự lây lan của căn bệnh thiếu kiểm chứng thông tin đang trở thành một thứ virut chết người, giết chết niềm tin nơi bạn đọc vào báo chí chính thống.
Cứ hình dung, một tin tức được phát ra ở một tờ báo, ngay lập tức các báo khác lấy lại, thậm chí xào lại mà không nghi ngờ, không đặt ra câu hỏi, liệu thông tin ấy có chính xác? Điều này tai hại hơn nữa khi chính những người cầm bút, không biết từ khi nào đã tự cho mình một đặc quyền cung cấp thông tin không cần kiểm chứng, không cần có mặt tại sự kiện. Chính những người làm báo dường như đang bị cuốn theo guồng máy tự động với việc cập nhật tin bài, tận tụy quá mức với chức năng cung cấp thông tin mà quên đi trách nhiệm định hướng dư luận xã hội, quên đi đạo đức nghề nghiệp, quên cả uy tín, giá trị của niềm tin nơi công chúng.
Sự thiếu kiểm chứng sẽ dẫn đến những hậu quả khó lường, đã đang và tiếp tục ảnh hưởng trực tiếp đến mỗi người làm báo. Không chỉ trong các vấn đề liên quan đến tiêu cực chống tham nhũng, các sự kiện giải trí liên quan đến thông tin cá nhân của các ngôi sao, người đẹp mà ngay cả với những con người nhân danh cái tốt, cái đẹp, việc tử tế...cũng cần những ngòi bút tỉnh táo, kiểm chứng một cách có trách nhiệm hơn trước khi đặt bút viết. Thế nên mới có nhiều nhà báo nói rằng, viết về người tốt việc tốt còn khó hơn viết về vấn đề tiêu cực.
Câu chuyện “lấy ánh sáng đẩy lùi bóng tối” luôn là dòng chảy truyền thống, quan trọng trên mặt báo nhưng để ngòi bút luôn tỉnh táo, đặt “tâm” đúng chỗ cũng không phải là chuyện dễ dàng trong bối cảnh hiện nay. Làm thế nào để nhà báo tỉnh táo trước...việc tử tế. Cách nào để kiểm chứng “lòng tốt”? vẫn nên là câu hỏi thường trực với người làm báo chân chính.
Gần đây nhất phải kể đến câu chuyện đáng tiếc mà báo Tuổi trẻ online vừa phải đính chính và xin lỗi bạn đọc về sự đưa thông tin chưa được kiểm chứng. Rõ ràng, hành xử như Tuổi trẻ rất đáng hoan nghênh nhưng cũng là bài học không nhỏ cho những sơ suất của cơ quan báo chí, cho bản thân tờ báo uy tín hàng đầu Việt Nam. Dù mục đích chỉ đơn thuần là mong muốn cung cấp cho công chúng thông tin một cách nhanh nhất nhưng sự cố này cũng đáng phải ngồi lại để nhận thấy, giá trị được mất của việc đưa tin nhanh.
Cuối năm 2018, những dòng đính chính trên báo Tuổi trẻ cứ ám ảnh tôi: “Hôm nay 12-11, Tuổi Trẻ Online (TTO) có đăng bản tin "Bộ phim "Chau, beyond the lines" có sao trên đại lộ Danh vọng". Trong đó, bản tin cho rằng bộ phim tài liệu về hoạ sĩ Lê Minh Châu được gắn sao trên đại lộ Danh vọng và Lê Minh Châu trở thành người Việt đầu tiên có tên trên đại lộ này. Từ hiểu lầm với hình ảnh trên trang Facebook cá nhân của hoạ sĩ và thiếu kiểm chứng, toà soạn đã đăng một bản tin không đúng. Dù đã kịp thời cập nhật bản tin chính xác, nhưng chúng tôi cảm thấy không thể tha thứ cho mình về sai sót nghiệp vụ này. Mong bạn đọc lượng thứ và tiếp tục đồng hành cùng Tuổi Trẻ”. Rõ ràng, bất cứ thông tin dù nhỏ nhất cũng dễ dàng trở thành “cái bẫy” kéo chúng ta xuống vũng bùn. Dù là sự việc đáng tiếc nhưng đây cũng là một cách xử lý rất nghiêm túc, tôn trọng độc giả của tờ báo có thương hiệu lớn trong lòng công chúng nhiều năm qua.
Hành trình níu giữ niềm tin của công chúng bằng con đường của sự thật
Trách nhiệm càng lớn, uy tín càng cao thì việc gìn giữ uy tín càng cần phải cẩn trọng. Tôi rất thấm thía điều mà Bộ Trưởng Bộ TTTT khẳng định: Báo chí đang đứng trước các thách thức lớn chưa từng có, nhưng thách thức nào cũng chính là cơ hội, cơ hội để đổi mới chính mình, cơ hội để tái sinh báo chí. Sự tái sinh ấy bắt đầu từ chính chúng ta. Đã đến lúc chúng ta cùng phải nhìn lại, đây là câu chuyện không của riêng ai, đó phải là sự cộng hưởng trách nhiệm từ cơ quan quản lý đến lãnh đạo tờ báo, đến từng cá nhân phóng viên. Nếu cứ mãi ở tâm thế của người “truyền tin” đơn thuần, cứ sống với khẩu hiệu “nhanh là thắng” thì chúng ta đang trở thành một phiên bản mạng xã hội kém chất lượng hơn cả chính nó. Chuyện kiểm chứng thông tin không phải là mới nhưng rõ ràng là điều mà không phải cơ quan báo chí nào cũng làm được trong bối cảnh hiện nay. Thậm chí sự bối rối trước nguồn tin, kiểm chứng như thế nào vẫn là câu hỏi chưa có lời giải thấu đáo.
Trong những lúc người dân chưa biết tin vào đâu, thông tin nào là chính xác, vai trò của báo chí là phải ngay lập tức cung cấp cho công chúng thông tin chính xác từ nguồn tin cậy, được kiểm chứng một cách khách quan. Đó chính là điều mà không một phương tiện truyền thông nào làm được ngoài báo chí. Câu chuyện này cần phải được đặt ra từ tư duy của người đứng đầu trong một cơ quan báo chí cho đến mỗi người làm báo. Báo chí tạo niềm tin xã hội thì phóng viên phải là người được tin cậy nhất. Để tăng niềm tin của xã hội vào những người làm báo, cần lấy lại thương hiệu cho người làm báo, và "việc này chỉ có thể là chính chúng ta làm, không ai ngoài chúng ta cả".
Dĩ nhiên, để kiểm chứng, thẩm định nguồn tin, nhà báo cần phải vận dụng linh hoạt các phương pháp thu thập, xử lý, xác minh lại thông tin trong quá trình tác nghiệp. Nhiều đồng nghiệp cho rằng, việc am hiểu pháp luật và có kiến thức sâu rộng về mọi lĩnh vực trong đời sống xã hội sẽ là cơ sở để nhà báo phân tích, đánh giá nguồn tin. Đặc biệt, đã là phóng viên thì phẩm chất không thể không có, đó là có sự hoài nghi đối với mỗi thông tin và thông tin nào cũng cần phải xác minh, thẩm định trước khi viết bài đưa lên mặt báo.
Có thể nói rằng, MXH đang mất uy tín vì Fake News, đang tạo ra một nhu cầu ngày một lớn hơn về tin chính xác, về tin có kiểm chứng thì đây chính là mảnh đất, là cơ hội cho báo chí. Cơ hội trao tay, có lí do gì không nắm lấy? Không có con đường nào khác trong hành trình níu giữ niềm tin của công chúng bằng con đường của sự thật, cung cấp thông tin có kiểm chứng, có nguồn tin đáng tin cậy. Đến thời điểm này, tôi đã có câu trả lời cho riêng mình rằng, “sự thật chính là mục tiêu cuối cùng của báo chí”!
(CLO) Dự kiến tỉnh Hà Nam có 19 đơn vị hành chính cấp xã phải thực hiện sắp xếp giai đoạn 2023 - 2025. Sau sắp xếp sẽ dôi dư 143 cán bộ, công chức (cán bộ 92 người, công chức 51 người).
(CLO) Hệ thống tên lửa Oreshnik có khả năng tấn công các mục tiêu trên toàn châu Âu, Sergey Karakayev, theo Chỉ huy Lực lượng Tên lửa Chiến lược Nga nói với Tổng thống Vladimir Putin.
(CLO) Đội bóng của huấn luyện viên Luis Enrique có chiến thắng đậm 3-0 trước Toulouse tại vòng 12 Ligue 1 2024/25. Với kết quả này, PSG tiếp tục giành vị trí đứng đầu bảng xếp hạng giải đấu.
(CLO) Điện Kremlin hôm thứ Sáu cho biết cuộc tấn công vào Ukraine bằng tên lửa đạn đạo siêu thanh mới phát triển là một thông điệp gửi tới phương Tây rằng Nga sẽ đáp trả gay gắt bất kỳ hành động "liều lĩnh" nào của phương Tây nhằm ủng hộ Ukraine.
(CLO) Số liệu thống kê cho thấy mỗi ngày, cảng hàng không quốc tế Nội Bài có gần 15.000 lượt xe thanh toán bằng tiền mặt, tài xế phải dừng xe trước trạm thu phí đầu vào lấy thẻ và trả tiền mặt tại cửa ra, dễ dẫn tới ùn tắc cục bộ.
(CLO) Một mỏ vàng khổng lồ với trữ lượng ước tính hơn 1.000 tấn đã được phát hiện ở miền nam Trung Quốc, hãng thông tấn Xinhua đưa tin, trích dẫn nguồn tin từ cục địa chất tỉnh Hồ Nam.
(CLO) Chiều ngày 22/11, Hội Nhà báo Việt Nam tổ chức Hội nghị phổ biến chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về Hội và nâng cao chất lượng tham mưu trong công tác văn phòng của Hội Nhà báo khu vực phía Bắc.
(CLO) Hàng trăm tài liệu, cổ vật có niên đại cách ngày nay hơn 2.000 năm, phản ánh sự hình thành và phát triển của nền văn hóa Đông Sơn trên đất Vĩnh Phúc.
(CLO) Ngày 22/11, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đã có Quyết định xử phạt Công ty cổ phần chứng khoán SmartInvest gần 1,4 tỷ đồng vì hàng loạt vi phạm.
(CLO) Bất chấp những thách thức từ cuộc chiến tranh xâm lược của Nga, kinh tế Ukraine đã tăng trưởng 4.2% trong 10 tháng đầu năm 2024 so với cùng kỳ năm ngoái, theo thông báo của Bộ Kinh tế Ukraine vào ngày 18 tháng 11.
(CLO) Triều Tiên và Nga vừa ký kết một thỏa thuận mới nhằm thúc đẩy hợp tác kinh tế sau các cuộc hội đàm tại Bình Nhưỡng trong tuần này, theo Thông tấn xã Trung ương Triều Tiên (KCNA).
(CLO) Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Lào Cai vừa phối hợp với Bệnh viện Tâm thần Trung ương 1 thực hiện điều tra, phỏng vấn sâu người dân vùng lũ lịch sử gây chết và mất tích nhiều người ở xã Phúc Khánh.
(CLO) Trong những tuần gần đây, các hãng sản xuất ô tô lớn trên thế giới đã liên tiếp công bố kế hoạch cắt giảm nhân sự và đóng cửa nhà máy khi họ chật vật tìm kiếm lợi nhuận từ các dòng xe điện (EV) và đối mặt với làn sóng cạnh tranh từ những sản phẩm giá rẻ hơn.
(CLO) Chính quyền Tổng thống Joe Biden vừa thông báo với Quốc hội kế hoạch xóa 4,65 tỷ USD khoản nợ mà Ukraine đang gánh chịu, theo một bức thư do Bloomberg News thu thập được.
(NB&CL) Với tổng chiều dài chính tuyến dự kiến khoảng 1.541km, tổng mức đầu tư khoảng 33 tỷ USD sở hữu quy mô chưa từng có tại Việt Nam, dự án Đường sắt tốc độ cao (ĐSTĐC) trên trục Bắc – Nam được chính các doanh nghiệp Việt thừa nhận là “cơ hội trăm năm”. Tuy nhiên, để chớp được cơ hội này, lại là thách thức đòi hỏi doanh nghiệp Việt cần phải rất bền gan vững chí để vượt qua.
(NB&CL) Với nhiều cố gắng luật hóa các quy định cơ bản về nhà giáo, dự án Luật Nhà giáo dự kiến trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8 này, đang nhận được sự quan tâm rất lớn từ dư luận, được kỳ vọng sẽ khắc phục được những bất cập và kiến tạo hành lang pháp lý đột phá để phát triển đội ngũ nhà giáo trong thời gian tới. Theo các chuyên gia, nhà khoa học, nếu Luật Nhà giáo có chất lượng tốt, tính khả thi cao sẽ là động lực lớn để đưa sự nghiệp giáo dục Việt Nam lên tầm cao mới.
(NB&CL) Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo đang được các Đại biểu quan tâm bàn thảo trong chương trình Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV. Việc cơ quan quản lý đề xuất sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo đem đến nhiều kỳ vọng, nhất là khi không ít quy định nhằm ngăn chặn quảng cáo sai sự thật trên không gian mạng đã được đề xuất. Trong đó, dư luận đặc biệt quan tâm tới 2 nội dung quy định về: quảng cáo trên không gian mạng; quyền cũng như nghĩa vụ của người chuyển tải sản phẩm quảng cáo. Tuy nhiên, không ít ý kiến cho rằng, Dự thảo Luật (sửa đổi) còn một số quy định chưa thể giải quyết được thực tế vi phạm phát sinh hiện nay của hoạt động quảng cáo trên không gian mạng.
(NB&CL) Giai đoạn 2015-2021, biên chế trong đơn vị sự nghiệp công lập giảm hơn 236.000 người. Kết quả tinh giản biên chế tuy đạt mục tiêu song chưa thực sự hiệu quả. Việc tinh giản biên chế còn mang tính cơ học. Các chuyên gia cho rằng, sắp xếp, tinh giản bộ máy có vai trò quan trọng trong việc giảm sự tốn kém về tiền lương và tạo ra một hệ thống trả lương hiệu quả. Tranh luận tại nghị trường, nhiều Đại biểu Quốc hội cho rằng khó khăn về nguồn nhân lực hiện nay là hết sức to lớn, nên đột phá chính từ khâu này thì mới có thể gỡ được những điểm nghẽn đang cản trở sự phát triển của đất nước.
(NB&CL) Theo Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA), Việt Nam là một trong các quốc gia có tốc độ già hóa dân số nhanh nhất thế giới. Cho dù già hóa dân số là hệ quả tất yếu của việc mức sinh ngày càng thấp, tuổi thọ ngày càng cao, tuy nhiên, nếu không có ngay những chính sách thích ứng hiệu quả mang tầm quốc gia, thì những hệ luỵ của việc già hoá dân số là không thể lường hết được. Trên Diễn đàn Kỳ họp Quốc hội thứ 8, khoá XV vừa qua, đã có ý kiến về việc từ năm 2025 phải xây dựng khung chính sách quốc gia về phòng, chống già hóa dân số và điều chỉnh tỷ suất sinh thay thế, xem đây là vấn đề mang tính chất chiến lược.
(NB&CL) Temu là nền tảng bán lẻ trực tuyến xuyên biên giới của PDD Holdings (Trung Quốc), tập đoàn sở hữu trang thương mại điện tử Pinduoduo chuyên hàng giá rẻ. Nền tảng này ra mắt lần đầu tại Mỹ vào tháng 9/2022 và hiện bán hàng trực tiếp đến 82 quốc gia, vùng lãnh thổ. Nhiều đại biểu Quốc hội lo ngại tình trạng hàng hóa giá rẻ trên các sàn thương mại điện tử quốc tế như Temu sẽ tràn vào Việt Nam, gây ra tác động tiêu cực cho thị trường hàng hóa và ảnh hưởng trực tiếp đến các doanh nghiệp sản xuất trong nước. Cơn lốc Temu đang phơi bày rõ thế khó trập trùng của hàng Việt, nhưng đây cũng là cơ hội để chúng ta nhìn nhận lại và tìm ra hướng đi mới cho sản xuất nội địa.
(NB&CL) Các cơ quan báo chí hiện nay đang phải đối diện với việc sụt giảm doanh thu mạnh mẽ, trong bối cảnh các nền tảng mạng xã hội đã lấy đi phần lớn doanh thu quảng cáo. Dự thảo Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi) chính thức được trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 8 này. Hiện nay nhiều ý kiến đưa ra đề xuất nên giảm thuế thu nhập doanh nghiệp cho báo chí.
(NB&CL) Trong bối cảnh toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, nền nông nghiệp Việt Nam đang đứng trước nhiều cơ hội để nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững sản phẩm nông sản. Theo các chuyên gia, doanh nghiệp phải hợp tác để sản xuất quy mô lớn, đồng bộ và có sự liên kết từ khâu sản xuất, chế biến đến tiêu thụ giữa nông dân, hợp tác xã và doanh nghiệp. Việc liên kết chặt chẽ giữa các tác nhân trong chuỗi giá trị nông sản từ sản xuất, chế biến đến tiêu thụ là yếu tố then chốt để nâng cao hiệu quả và đảm bảo tính bền vững.
(NB&CL) Chuyển đổi số từ lâu đã được xem là chìa khoá mở ra cơ hội xây dựng mô hình nông nghiệp thông minh, bền vững và hiệu quả hơn, đảm bảo vị thế của nông nghiệp Việt Nam trên bản đồ thế giới. Trong đó, số hoá việc sản xuất lúa gạo là hướng đi cần được tăng tốc, đẩy mạnh, để chiếm lĩnh xa lộ nông nghiệp toàn cầu. Như nhắc nhở mới đây của Thủ tướng Phạm Minh Chính: “Phải thổi hồn vào cây lúa bằng công nghệ số, bằng phát triển xanh, bằng kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ, kinh tế tri thức, bằng khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo”.
(NB&CL) Sau 20 năm kể từ khi có Ngày Doanh nhân Việt Nam, cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam đã có sự phát triển mạnh mẽ; số doanh nghiệp thành lập mới không ngừng gia tăng, là một điểm sáng của nền kinh tế, phản ánh nhu cầu và nỗ lực phát triển trong bối cảnh đất nước còn đối diện rất nhiều khó khăn, thách thức. Kinh tế tư nhân ngày càng khẳng định vai trò quan trọng trong công cuộc phát triển kinh tế đất nước, góp phần nâng tầm vị thế đất nước bằng những “cuộc chơi” đẳng cấp quốc tế.