Số lượng những công ty đã "chết" trong cạnh tranh nhưng vẫn tiếp tục ám ảnh các công ty còn sống đã gia tăng trong khoảng một thập kỷ hoặc sau cuộc khủng hoảng tài chính của Nhật Bản năm 1990, khi mà các ngân hàng cố gắng khắc phục, giúp đỡ những doanh nghiệp không tạo ra được lợi nhuận, thỉnh thoảng có sự hỗ trợ từ chính phủ.

Theo tính toán năm 2012 của Nakamura Jun-ichi, sau đó là Đại học Hitotsubashi, và Fukuda Shin-ichi của Đại học Tokyo, đến năm 2001, số doanh nghiệp xác sống chiếm hơn 15% trong số các công ty niêm yết.

Đất nước này đã phải có những cuộc cải cách mạnh mẽ về các quy tắc kế toán và chính sách giám sát ngân hàng vào đầu những năm 2000 để bắt đầu có thể xóa sổ và hồi sinh các công ty xác sống.

Quá trình biến đổi thành “tập đoàn xác sống” đã lan rộng ra khắp Nhật Bản từ lâu, và dịch Covid-19 đã dẫn đến lo ngại rằng số lượng các “thây ma” đang tăng lên nhiều hơn.

Cũng như các quốc gia giàu có khác, Nhật Bản đã đưa ra gói hỗ trợ tài chính hào phóng cho các công ty trong suốt đại dịch Covid-19.

Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) đã công bố một loạt các biện pháp kích thích tiền tệ, bao gồm cả việc tạo ra 110 triệu yên (1 triệu đô la, hay 20,5% GDP vào năm 2019) để hỗ trợ tài chính doanh nghiệp.

Chính phủ đã cung cấp bảo lãnh tín dụng, và các ngân hàng đang cho vay nhiều hơn so với năm ngoái. Các động thái này là sự phản ứng khôn ngoan đối với cuộc khủng hoảng, giúp ngăn chặn tình trạng phá sản và tỷ lệ thất nghiệp đang tăng cao.

Nhưng một số người bắt đầu lo lắng rằng việc tiếp tục ra tay hỗ trợ một cách hào phóng như vậy có thể dẫn đến một thế hệ “tập đoàn xác sống” mới.

Nakanishi Hiroaki, người đứng đầu Keidanren Liên đoàn doanh thương quyền lực của Nhật Bản, cảnh báo trong tháng này "Nền tảng của kinh tế Nhật Bản sẽ bị lung lay, ngay cả khi các công ty xác sống được giúp đỡ".

Kuroda Haruhiko, thống đốc của BOJ, đã xoa dịu những lo lắng như vậy, hứa sẽ giảm bớt sự hỗ trợ khi nhu cầu tăng lên. Nhật Bản biết rõ hậu quả tai hại của việc không thể xóa sổ hết các công ty xác sống.

Một bài nghiên cứu mang tính bước ngoặt vào năm 2008 về các công ty xác sống ở Nhật Bản của Ricardo Caballero thuộc Viện Công nghệ Massachusetts, Hoshi Takeo của Đại học California, San Diego và Anil Kashyap của Đại học Chicago cho thấy rằng sự hiện diện của các công ty xác sống trong những năm 1990 làm giảm lợi nhuận, năng suất. và số tiền đầu tư.

Số tiền đầu tư những năm 1990 thấp hơn từ 4% đến 36% so với trường hợp nếu số công ty xác sống vẫn duy trì ở mức trung bình trong quá khứ.

Tỷ lệ việc làm được tạo ra so với việc làm bị biến mất trong các ngành có nhiều doanh nghiệp xác sống thấp hơn các ngành khác.

Cũng như những nơi khác, muốn tránh tình trạng xác sống hóa hàng loạt doanh nghiệp thì phải tìm ra phương pháp giải quyết ngay khi hàng rào bảo vệ của công ty bắt đầu phản tác dụng.

Cho phép các công ty xác sống hoạt động cũng đồng nghĩa với mất việc làm và nhiều người tiêu dùng bi quan hơn — tạo ra những áp lực có xu hướng gây ra giảm phát kinh tế khiến Nhật Bản không thể giải quyết được.

Ông Hoshi, hiện thuộc Đại học Tokyo và là người đầu tiên nghiên cứu về các công ty xác sống, đề xuất áp dụng các biện pháp bảo vệ người lao động mà không cần hỗ trợ các công ty hoạt động kém hiệu quả.

Điều đó có thể bao gồm từ việc giúp người lao động di chuyển dễ dàng hơn giữa các công ty và các ngành kinh doanh, đến việc đưa ra thu nhập cơ bản phổ quát giới hạn, thuế thu nhập âm hoặc bảo hiểm thất nghiệp mở rộng.

Tóm lại, chính sách nên giúp những công ty còn sống chứ không phải các công ty đã chết nhưng vẫn hoạt động như thể còn sống.