Nghiên cứu được thực hiện bởi Phòng Thương mại và Công nghiệp Đức tại Nhật Bản và công ty kế toán KPMG ở Đức, với 164 công ty trả lời cuộc khảo sát được công bố vào ngày 27/3.

Báo cáo này gần giống với kết quả của một nghiên cứu khác do Tổ chức Ngoại thương Nhật Bản công bố một tuần trước đó, cho thấy Nhật Bản là điểm đến hấp dẫn đối với các công ty nước ngoài muốn tránh những bất ổn về địa chính trị, thương mại và tài chính.

Martin Schulz, nhà kinh tế chính sách trưởng của Đơn vị Tình báo Thị trường Toàn cầu của Fujitsu, cho biết: “Các công ty Đức từ lâu đã tập trung rất nhiều vào Trung Quốc vì chi phí lao động rẻ và vì đây là một thị trường quan trọng và đang phát triển”.

“Đáng chú ý là ngày càng có nhiều vấn đề chính trị và địa chính trị mà các công ty phải cân nhắc, chẳng hạn như những lo ngại về việc liệu các công ty xuất khẩu từ Trung Quốc sang Mỹ có trở nên khó khăn hơn hay không”, nhà kinh tế nói.

Xung đột thương mại giữa Washington và Bắc Kinh đã trở nên tồi tệ hơn trong những năm gần đây, với việc Mỹ muốn ngăn chặn Trung Quốc có được những công nghệ tiên tiến nhất, đặc biệt là về vi mạch.

Điều này kết hợp với những lo ngại rằng sự thay đổi chính quyền của tổng thống ở Mỹ vào đầu năm tới có thể dẫn đến một loạt các hạn chế, thuế quan và trừng phạt thương mại “ăn miếng trả miếng”.

Ông Schulz chỉ ra rằng bằng cách chuyển cơ sở sản xuất sang Nhật Bản, các công ty đang giảm bớt - mặc dù không loại bỏ hoàn toàn - nguy cơ tham gia vào bất kỳ cuộc chiến thương mại tiềm ẩn nào giữa Mỹ và Trung Quốc.

Ông nói thêm: “Chi phí cũng đang tăng lên ở Trung Quốc và chúng tôi không biết tương lai của nền kinh tế thứ hai thế giới ra sao trong quá trình tái cơ cấu mà nước này đang trải qua”.

Các mối lo ngại khác bao gồm gián điệp công nghiệp và xích mích với chính quyền Trung Quốc, trong những trường hợp nghiêm trọng có thể dẫn đến việc một công ty bị đưa vào danh sách đen.

Một giám đốc kinh doanh người Đức của một công ty hoạt động ở cả Nhật Bản và Trung Quốc cho biết các công ty cần chuẩn bị sẵn "biện pháp đối phó" trong trường hợp bị chính quyền đe dọa hoặc đưa vào danh sách đen.

Theo lời của các nhà phân tích, Nhật Bản vốn là quốc gia ổn định về kinh tế và chính trị, các công ty ở đây có kết nối tốt trên khắp phần còn lại của châu Á, điều này rất quan trọng đối với quan hệ đối tác và đất nước này được tích hợp chặt chẽ vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

Klaus Meder, chủ tịch tập đoàn sản xuất khổng lồ Bosch của Đức tại Nhật Bản, cho biết cả Trung Quốc và Nhật Bản đều có lý do thuyết phục để công ty đầu tư đáng kể thời gian và nỗ lực.

Trung Quốc là thị trường ô tô lớn nhất thế giới và các công ty ô tô Nhật Bản vẫn kiểm soát thị phần lớn nhất trên thị trường toàn cầu.

Ngoài ra, sự hiện diện ở Nhật Bản cũng rất quan trọng vì nhiều đối tác ở đây đang hoạt động ở những nơi khác trên thế giới, đặc biệt là Đông Nam Á, châu Âu, Trung Quốc và cả Bắc và Nam Mỹ, vì vậy điều quan trọng là phải ở gần trụ sở chính của các công ty đó để duy trì mối quan hệ.

Marcus Schuermann, Giám đốc điều hành Phòng Thương mại Đức tại Nhật Bản, cho biết kết quả nghiên cứu nhấn mạnh tầm quan trọng của mối liên hệ giữa các công ty với “quốc gia công nghiệp hóa lâu đời nhất ở châu Á” và xu hướng ngày càng tăng của các chức năng quản lý được đặt tại đây.

Hơn 90% doanh nghiệp tham gia cuộc khảo sát cho biết sự ổn định – ổn định về kinh tế, sự ổn định của các mối quan hệ kinh doanh cũng như sự an toàn và ổn định xã hội – là động lực chính khiến họ đến Nhật Bản.

Tiếp theo đó là lực lượng lao động có trình độ và cơ sở hạ tầng tiên tiến. Một môi trường chính trị ổn định dựa trên các nguyên tắc dân chủ và sự bảo vệ pháp lý về sở hữu trí tuệ cũng được coi là những lý do chính.

Lực lượng lao động cũng có trình độ và năng lực, tiềm năng doanh thu khả quan và việc tăng cường sử dụng robot và tự động hóa đang giúp khắc phục các vấn đề liên quan đến dân số già.

“Ngoài ra, mức lương ở đây rất cạnh tranh và thấp hơn từ 20% đến 30% so với ở Đức, điều này khiến Nhật Bản trở nên hấp dẫn hơn”, một chuyên gia nhận định.

Lê Na (Theo DW)