Sau một năm đầy rẫy những biến động của nền điện ảnh thế giới, giải thưởng Phim xuất sắc nhất của Oscar lần thứ 94 được vinh danh dành cho bộ phim CODA. Đáng chú ý, bộ phim này từng không được đề cao và nhận được ít đề cử nhất trong hàng loạt các "bom tấn" phòng vé thế giới.

Trước thềm trao giải, CODA vẫn là cái tên khá mờ nhạt cả về nội dung cũng như số lượng đề cử. 10 tác phẩm góp mặt trong danh sách gồm: The Power of Dog, CODA, Don’t Look Up, Licorice Pizza, King Richard, Nightmare Alley, Belfast, West Side Story, Drive My Car và Dune. Trong đó, The Power of Dog nhận nhiều đề cử nhất (12 hạng mục) và CODA có ít nhất (ba hạng mục). Hiếm thấy một bộ phim tình cảm gia đình nhẹ nhàng thiếu tính xung đột và mâu thuẫn nào có thể trụ vững trên đường đua đến ngôi vị số 1 như CODA.

Bộ phim được đánh giá là tác phẩm đoạt giải Phim xuất sắc nhất 'khó tin' nhất trong lịch sử của giải thưởng thường niên này. Không phải vì bộ phim không hay mà vì Viện Hàn lâm chưa từng có tiền lệ trao giải cho một câu chuyện gia đình với những diễn biến êm đềm và nhẹ nhàng rất đỗi như vậy.

Trong quá khứ, tại các lễ trao giải Oscar, những bộ phim về đề tài gia đình thường có xu hướng xung đột nặng nề nhằm đẩy cao trào lên đỉnh điểm. Thế nhưng, năm nay chính là một bước tiến lớn bởi nhờ sự ngọt ngào và ấm áp đến nao lòng của CODA mà bộ phim chiếm được cảm tình của các thành viên trong Viện Hàn lâm.

Từ một bộ phim không được đánh giá cao, với giá trị nhân văn cao cả của mình, CODA đã làm nên những kỳ tích khiến nhiều người phải ngả mũ thán phục. Bộ phim đã tạo nên một làn sóng mới với những thông điệp tích cực giúp khán giả dễ dàng cảm thông và rung động qua diễn xuất của dàn diễn viên thực lực như Marlee Matlin, Troy Kotsur và Daniel Durant.

Không chỉ vậy, tác phẩm đã làm nên lịch sử khi trở thành dự án phim đầu tiên có dàn diễn viên khiếm thính chiến thắng hạng mục quan trọng này. Tuy là một trong những bộ phim có ít đề cử nhất, nhưng CODA đã làm được điều không tưởng khi chiến thắng ngoạn mục 3/3 đề cử.

Chủ đề gia đình là đề tài chưa bao giờ cũ tại Hollywood hay bất cứ giải thưởng nào, tuy vậy điều khiến CODA trở nên đặc biệt đó là sự tinh tế khi khai thác những gia đình có khiếm khuyết thường hiếm khi được đưa lên màn ảnh rộng tại Mỹ một cách nhẹ nhàng, ít đau thương và lan tỏa giá trị năng lượng tích cực đến người xem.

Ra mắt vào tháng 1-2021 tại Liên hoan phim Sundance, CODA đã nhận được nhiều giải thưởng quan trọng, trong đó phải kể đến giải thưởng lớn Grand Jury Award.

Cũng tại liên hoan phim này, Apple TV+ đã mua quyền phát sóng bộ phim với mức giá kỷ lục là 25 triệu USD. CODA sau đó còn đoạt giải SAG cho dàn diễn viên điện ảnh xuất sắc nhất do Nghiệp đoàn Diễn viên màn ảnh Mỹ trao tặng.

Tên phim CODA là từ viết tắt của "Child of Deaf Adults", dùng để nói về những đứa trẻ bình thường được nuôi dạy bởi những người khiếm thính. Kể về một gia đình khiếm thính, phim thay vì xoáy sâu và tập trung khắc họa vào sự bất hạnh của họ đã tập trung vào những câu chuyện nhân văn về giá trị của hoài bão và giấc mơ, về khát vọng được thay đổi cuộc sống và trân trọng tình cảm gia đình.

Tưới mát tâm hồn bằng những chi tiết vụn vặt gần gũi nhất, phim thắp lên một ngọn lửa yêu thương về tình cảm gia đình, về sự cảm thông và thấu hiểu của một gia đình với ba thành viên khiếm thính và Ruby (Emilia Jones) - cô gái duy nhất có thể nghe, nói bình thường. Ruby được xem là đôi tai, tiếng nói, cầu nối của gia đình cô với xã hội.

Còn đó nhiều tranh cãi và tiếc nuối song CODA bằng thực lực của mình thực sự xứng đáng với giải thưởng cao quý này. Có lẽ cái nhìn của Viện Hàn lâm đã thay đổi, phải chăng, kịch tính không cần thiết phải là cao trào của một bộ phim để chiến thắng giải thưởng này.

Phùng Linh