Được coi là biểu tượng của đất nước về cải cách và tự do hóa thị trường, chính phủ Trung Quốc đang đề xuất, biến Thâm Quyến thành một trung tâm đổi mới thu hút các doanh nhân, với hy vọng khu vực này sẽ được hưởng lợi từ "ảnh hưởng quốc tế" dựa trên các nguyên tắc xã hội chủ nghĩa, theo Tân Hoa xã.

Sự chú ý mà Thâm Quyến đang nhận được đã đặt ra câu hỏi về vai trò tương lai của Hong Kong, thành phố láng giềng gần gũi của nó, vốn đã vướng vào sóng gió chính trị trong năm qua. Liệu Hong Kong có tiếp tục là trung tâm tài chính và thương mại của châu Á trong tương lai?

Thâm Quyến cũng là biểu tượng cho tham vọng và động lực của Bắc Kinh trong việc trở thành nhà lãnh đạo thế giới về công nghệ và kinh tế internet, trong bối cảnh căng thẳng với Mỹ leo thang.

Chính xác thì Thâm Quyến ở đâu?

Với dân số 13 triệu người, Thâm Quyến có biên giới với Hong Kong. Dưới sự chỉ đạo của nhà lãnh đạo Đặng Tiểu Bình, Thâm Quyến bắt đầu chuyển mình vào năm 1979 từ một làng chài trở thành thành phố hiện đại như ngày nay. Thành phố này đã đạt được tổng sản phẩm quốc nội là 396 tỷ đô la vào năm 2019, vượt qua con số 366 tỷ đô la của Hong Kong.

Thâm Quyến là một phần của 'Vùng Vịnh Lớn' gồm Quảng Đông, Hong Kong và Macao. Khu vực này là một trong những động lực quan trọng của Bắc Kinh đối với tăng trưởng kinh tế.

Cha của ông Tập Cận Bình là Tập Trọng Huân- một nhà lãnh đạo được ông Đặng giao phó để giám sát sự phát triển của tỉnh Quảng Đông, bao gồm cả Thâm Quyến.

Các công ty công nghệ Trung Quốc bao gồm Huawei Technologies, Tencent Holdings và BYD Auto đều có trụ sở tại đây.

“Thâm Quyến có một tầm quan trọng mang tính biểu tượng vượt trội, vì sự lãnh đạo của Trung Quốc nhấn mạnh chủ đề tự lực về công nghệ”, Michael Hirson, người đứng đầu tư vấn rủi ro của Eurasia Group cho Trung Quốc và Đông Bắc Á, cho biết. "Nó nhấn mạnh tầm nhìn của ông Tập về các công ty tư nhân giúp thúc đẩy các mục tiêu chiến lược của lãnh đạo". 

Quyền tự chủ cao hơn

Là một đặc khu kinh tế, Thâm Quyến sẽ được trao quyền tự chủ nhiều hơn, cho phép các nhà quản lý thành phố đổi đất nông nghiệp sang đất thương mại. Động thái này nhằm mở rộng quỹ đất cho phát triển, nhu cầu nhà ở và cấp vốn cho chính quyền thành phố.

Giá giao dịch nhà ở mới tại thành phố đã tăng lên 55.207 nhân dân tệ (8.196 USD) mỗi mét vuông vào ngày 20 tháng 6, tăng từ 28.966 nhân dân tệ mỗi mét vuông trong cùng kỳ năm 2015, theo công ty tư vấn bất động sản Savills Research.

"Kế hoạch thí điểm về cải cách ruộng đất có thể giúp giải quyết vấn đề cung cấp đất đai cho các thành phố loại một, hạn chế sự tăng giá bất động sản nhanh chóng và làm gương cho cải cách ruộng đất ở nông thôn cho phần còn lại của đất nước", Citi Research cho biết trong một Báo cáo.

Các hạn chế hiện tại cản trở đầu tư nước ngoài trong các lĩnh vực bao gồm năng lượng, viễn thông, dịch vụ công cộng, giao thông và giáo dục sẽ được nới lỏng.

Bắc Kinh đã đặt năm 2025 là mục tiêu để Thâm Quyến đạt được những cải cách cần thiết, và để thành phố đảm nhận một vai trò lớn hơn như một ngọn hải đăng cho phần còn lại của đất nước. "Thâm Quyến sẽ phấn đấu trở thành hình mẫu quốc gia về phát triển chất lượng cao, đồng thời là trung tâm đổi mới, khởi nghiệp và sáng tạo với tầm ảnh hưởng quốc tế vào năm 2035", theo Tân Hoa xã.

Áp lực cho Hong Kong?

Là nguồn cung cấp vốn bên ngoài lớn nhất cho Thâm Quyến, chính quyền Hong Kong cho biết họ vừa là "người đóng góp và người hưởng lợi" từ thành phố láng giềng.

Người điều hành Hong Kong Carrie Lam đã hoãn bài phát biểu chính sách hàng năm của mình vào thứ Tư để tham dự bài phát biểu của ông Tập tại Thâm Quyến. Người phát ngôn của chính quyền Hong Kong cho biết, Hong Kong sẽ tiếp tục đóng vai trò “đầu nối” để tạo điều kiện cho Thâm Quyến vươn lên.

Citi Research trong báo cáo của mình đã viết rằng khi khả năng cạnh tranh của Thâm Quyến được cải thiện với sự hậu thuẫn và cải cách của nhà nước, Hong Kong sẽ phải chịu áp lực ngày càng lớn.

"Hàng loạt chính sách khuyến khích đổi mới công nghệ, thu hút nhân tài trong và ngoài nước, đồng thời đẩy mạnh mở cửa tài chính cũng sẽ giúp xây dựng Thâm Quyến không chỉ là trung tâm công nghệ toàn cầu mà còn là trung tâm tài chính quốc tế, trong bối cảnh rủi ro về công nghệ và tài chính Mỹ - Trung", báo cáo cho biết.

Tự do hóa hơn nữa

Để thu hút đầu tư nước ngoài vào ngành công nghệ cao, chính phủ sẽ thử nghiệm các biện pháp bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ mới, bao gồm thực hiện hệ thống bồi thường cho các hành vi vi phạm, trong số các biện pháp lập pháp khác mà chính phủ đang nghiên cứu.

Min Wanli, giám đốc điều hành của công ty đầu tư tập trung vào công nghệ North Summit Capital ở Thâm Quyến, cho biết gần một nửa số đơn xin cấp bằng sáng chế quốc tế của Trung Quốc đến từ Thâm Quyến. Min nói: "Tình trạng như vậy làm sáng tỏ tính bền vững của Thâm Quyến như động lực của nền kinh tế mới liên quan đến tiền tệ kỹ thuật số, 5G (mạng thế hệ thứ năm) và trí tuệ nhân tạo".

Với mục tiêu quốc tế hóa đồng nhân dân tệ, Bắc Kinh hy vọng các tổ chức nước ngoài sẽ được khuyến khích thành lập các tổ chức quản lý quỹ và chứng khoán tại Thâm Quyến. Nhưng đến cuối cùng, chính phủ vẫn chưa tiết lộ bất kỳ ưu đãi nào. Tuy nhiên, chính phủ Trung Quốc sẽ tạo điều kiện cho các nhân lực cao cấp nước ngoài có được visa lưu trú.

Nơi thử nghiệm tiền kỹ thuật số

Tuần trước, ngân hàng trung ương Trung Quốc đã phân phối 10 triệu nhân dân tệ (1,5 triệu USD) tiền kỹ thuật số cho người dân Thâm Quyến thông qua xổ số nhằm hướng tới hình thành một xã hội không dùng tiền mặt. Không giống như bitcoin, đồng nhân dân tệ kỹ thuật số của Trung Quốc được quản lý bởi chính phủ.

50.000 đơn vị tiền kỹ thuật số trị giá 200 nhân dân tệ đã được phát ra. Theo hãng thông tấn nhà nước Tân Hoa Xã, người dân có thể sử dụng đồng tiền này trong một khoảng thời gian giới hạn tại hơn 3.000 cửa hàng bán lẻ ở quận Luohu của Thâm Quyến.

Trước Thâm Quyến, Bắc Kinh đã triển khai thử nghiệm tiền số ở các thành phố khác để kiểm tra việc thanh toán hóa đơn điện nước, dịch vụ chính phủ và giao thông. Đến tháng 8, hơn 3 triệu giao dịch liên quan đến 1,1 tỷ nhân dân tệ kỹ thuật số đã được thực hiện qua hệ thống, được vận hành bởi Bốn ngân hàng nhà nước lớn - Ngân hàng Công thương Trung Quốc, Ngân hàng Nông nghiệp Trung Quốc, Ngân hàng Trung Quốc và Ngân hàng Xây dựng Trung Quốc.