Đây là nhấn mạnh tại Báo cáo Hoạt động đối ngoại của Quốc hội trong Năm Chủ tịch Hội đồng liên nghị viện Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (AIPA) năm 2020 của ông Nguyễn Văn Giàu - Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Quốc hội tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIV vào chiều nay (20/10).

Ông Nguyễn Văn Giàu cho biết: Theo nguyên tắc luân phiên của Hội đồng liên nghị viện Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (AIPA), được sự nhất trí của Bộ Chính trị về Đề án tổng thể Năm Chủ tịch AIPA 2020 và tổ chức Đại hội đồng AIPA lần thứ 41, Quốc hội Việt Nam đảm nhiệm vai trò Chủ tịch AIPA năm 2020 và tổ chức các hội nghị trong khuôn khổ Năm Chủ tịch.

Năm Chủ tịch AIPA 2020, Quốc hội Việt Nam chủ trì và phối hợp tổ chức các hoạt động lớn như: Tổ chức Phiên đối thoại theo hình thức trực tuyến giữa các nhà Lãnh đạo ASEAN và AIPA; Hội nghị Hội đồng tư vấn AIPA về phòng chống hiểm họa ma túy lần thứ 3 (AIPACODD 3) theo hình thức họp trực tuyến vào ngày 29/6/2020 tại Nhà Quốc hội; Hội nghị đối tác nghị viện AIPA về hợp tác giáo dục, văn hóa vì sự phát triển bền vững (gọi tắt là Hội nghị AIPA-ECC) theo hình thức họp trực tuyến vào ngày 30/7/2020 tại Nhà Quốc hội...

Đặc biệt, trước tình hình đại dịch COVID-19 bùng phát, ngày 30/3/2020, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân với tư cách là Chủ tịch AIPA đã gửi thư tới các Chủ tịch Nghị viện thành viên AIPA.

Thư Chủ tịch Quốc hội chia sẻ những mất mát, tổn thất do đại dịch COVID-19 gây ra đối với người dân ASEAN, nêu cao tinh thần đoàn kết, giúp đỡ, ủng hộ lẫn nhau, kêu gọi các Nghị viện thành viên AIPA đồng hành, chung tay cùng Chính phủ đối phó với đại dịch bằng việc phát huy mạnh mẽ vai trò của các đại biểu, thông qua các biện pháp và chính sách do Chính phủ đề xuất, tạo thuận lợi phân bổ nguồn lực và tăng cường kết nối với người dân, lan tỏa thông điệp đoàn kết, yêu thương.

Thư của Chủ tịch Quốc hội đã nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ của các nhà Lãnh đạo Nghị viện thành viên AIPA.

Sự kiện quan trọng nhất trong Năm Chủ tịch AIPA 2020 là Đại hội đồng AIPA 41 tổ chức theo hình thức họp trực tuyến từ ngày 08-10/9/2020 với chủ đề “Ngoại giao Nghị viện vì Cộng đồng ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng” với sự điều hành của CTQH Nguyễn Thị Kim Ngân, Chủ tịch AIPA 41, PCTTTQH Tòng Thị Phóng, Trưởng đoàn ĐBQH Việt Nam tại AIPA 41.

Đại hội đồng đã nhận được Thông điệp quan trọng của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng gửi đến Đại hội đồng theo hình thức trực tuyến. Với vai trò là Chủ tịch ASEAN năm 2020, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc có bài phát biểu tại buổi Lễ Khai mạc.

Đại hội đồng AIPA 41 với sự tham gia đông đảo gần 400 đại biểu từ các Nghị viện thành viên, Nghị viện quan sát viên, các vị khách mời và đại biểu quốc tế, trong đó có hơn 230 đại biểu Quốc hội, đặc biệt có 11 Chủ tịch Quốc hội (Thái Lan có cả Chủ tịch Quốc hội và Chủ tịch Thượng viện), 14 Phó Chủ tịch Quốc hội từ các Nghị viện thành viên AIPA, đạt kỷ lục về cấp tham dự của các ĐHĐ AIPA.

Với sự tham gia của Tổng Thư ký IPU, Cố vấn đặc biệt của Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc, ĐHĐ AIPA 41 đã tạo nên sự kết nối chặt chẽ giữa IPU, UN và AIPA, phản ánh một xu hướng phát triển của nền ngoại giao nghị viện, đồng thời thể hiện uy tín và vai trò của Quốc hội Việt Nam tại các diễn đàn nghị viện đa phương và khu vực.

Đại hội đồng AIPA 41 đã thông qua 26 nghị quyết và 01 Thông cáo chung. Các chủ đề thảo luận tại Đại hội đồng là rất phù hợp; nội dung phong phú, sát với tình hình thực tiễn; đặc biệt là về các biện pháp nhằm đối phó với đại dịch COVID-19, phục hồi và phát triển kinh tế trong và sau đại dịch; tầm quan trọng của việc củng cố hoà bình, an ninh và hợp tác ở khu vực.

Nhiều Đoàn nêu vấn đề hòa bình, an ninh, an toàn hàng hải ở Biển Đông phải dựa trên luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982 UNCLOS; Tuyên bố về cách ứng xử của các bên trên Biển Đông DOC; nhất trí thúc đẩy để sớm ký kết Bộ quy tắc ứng xử COC.

Các ý kiến đều nhất trí về các ưu tiên của AIPA cũng như ASEAN là lấy người dân làm trung tâm, lắng nghe ý kiến người dân, tập trung giải quyết các khó khăn do đại dịch COVID-19 gây ra đối với người dân trên tinh thần “không để ai bị bỏ lại phía sau”.

Sau khi kết thúc ĐHĐ AIPA 41, Ủy ban Đối ngoại phối hợp Tổng Thư ký AIPA và các Nghị viện thành viên AIPA hoàn thiện các văn bản, nghị quyết của Đại hội đồng và gửi đến các Nghị viện thành viên AIPA và các Nghị viện quan sát viên AIPA trong tháng 9/2020.

Việc Chủ tịch Quốc hội phân công các Phó Chủ tịch Quốc hội Việt Nam tham dự và phát biểu chào mừng tại các phiên họp Ủy ban của ĐHĐ AIPA 41 thể hiện sự coi trọng đối với sự kiện Quốc hội nước ta đảm nhiệm vai trò Chủ tịch AIPA, góp phần quan trọng vào thành công của ĐHĐ lần này.

Việc cử các Phó Chủ tịch Quốc hội dự và phát biểu chào mừng là chưa có tiền lệ tại các Đại hội đồng trước đó. Các cơ quan Quốc hội đã phối hợp cơ quan Chính phủ tham mưu, chuẩn bị chặt chẽ về nội dung và phối hợp làm tốt công tác tổ chức về mọi mặt, lễ tân, kỹ thuật, an ninh, an toàn thông tin, an toàn mạng được đảm bảo tốt, công tác thông tin, tuyên truyền kịp thời, đầy đủ, phong phú, phản ánh một cách tích cực và toàn diện, góp phần thành công Đại hội đồng AIPA 41.

Năm Chủ tịch AIPA 2020 kết thúc và thành công rất tốt đẹp, thành công đó xuất phát từ quán triệt chủ trương, đường lối đối ngoại của Đảng, Nhà nước, sự chỉ đạo sát sao của Bộ Chính trị, Ban Chỉ đạo Quốc gia, Ban Tổ chức AIPA 41 và sự phối hợp chặt chẽ của các ngành, các cấp. Thành công của Năm Chủ tịch AIPA 2020 và ĐHĐ AIPA 41 đã thể hiện tinh thần trách nhiệm, sự chủ động thích ứng với bối cảnh đại dịch COVID-19 và năng lực tổ chức của Quốc hội Việt Nam, góp phần hoàn thành trọng trách Chủ tịch AIPA năm 2020, thể hiện uy tín và vị thế của Quốc hội Việt Nam trong các diễn đàn nghị viện khu vực và quốc tế.

Đại hội đồng AIPA 41 là sự kiện họp theo hình thức trực tuyến đầu tiên trong lịch sử AIPA. Các Nghị viện thành viên AIPA, Nghị viện quan sát viên và Khách mời nhiệt liệt đánh giá cao năng lực tổ chức, điều hành, sự nỗ lực và trách nhiệm của chủ nhà Việt Nam.

Cùng với đó là việc trao Giải thưởng cống hiến xuất sắc AIPA cho Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng, đồng chí đã có 15 năm cống hiến và tham gia vào các hoạt động đối ngoại đa phương, trong đó có AIPA; sáng kiến Hội nghị Nghị sỹ trẻ AIPA tổ chức thường niên trong khuôn khổ các Đại hội đồng AIPA là dấu ấn lịch sử; sự mở rộng Nghị viện quan sát viên AIPA và kết nối với IPU, Liên Hợp Quốc đã để lại một dấu ấn đặc biệt, thể hiện tầm vóc ĐHĐ AIPA 41 vượt khỏi khuôn khổ khu vực.

Quốc Trần