Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn dành tình cảm đặc biệt đối với thương binh, gia đình liệt sỹ và gia đình có công với Tổ quốc. Bác đã nói: “Công trạng to lớn của các liệt sỹ đã ghi sâu vào lòng toàn dân và non sông đất nước. Máu đào và sự hy sinh của các anh hùng liệt sỹ đã tô thắm lá cờ cách mạng vẻ vang, để đất nước ta nở hoa độc lập, kết trái tự do.”

Từ nhắc nhở của Bác, từ đạo lý “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc, 77 năm qua, Đảng, Nhà nước và nhân dân ta luôn quan tâm, chăm lo, thực hiện tốt công tác đền ơn đáp nghĩa đối với người có công với cách mạng và thân nhân.

Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng và các văn bản hướng dẫn đã kịp thời thể chế hóa quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng về ưu đãi người có công với cách mạng.

Các hoạt động đền ơn đáp nghĩa ngày càng phát triển sâu rộng, được xã hội đồng tình hưởng ứng, cùng chăm lo, trở thành nét đẹp truyền thống của dân tộc.

Đối tượng người có công ngày càng mở rộng, chế độ ưu đãi ngày một nâng cao gắn liền với sự đảm bảo công bằng và sự đồng thuận của xã hội.

"10 năm qua (2013 - 2023), cả nước đã vận động gần 7.900 tỉ đồng để hỗ trợ hộ gia đình người có công; xây dựng mới 67.700 căn nhà và sửa chữa gần 45.900 căn nhà tình nghĩa với tổng kinh phí hỗ trợ trên 12.700 tỉ đồng; tặng hơn 110.000 sổ tiết kiệm cho gia đình chính sách với trên 403 tỉ đồng và hỗ trợ một số trường hợp đặc biệt khó khăn, 2.412 Mẹ Việt Nam Anh hùng còn sống được các tổ chức nhận chăm sóc, phụng dưỡng suốt đời.

Các công trình ghi công liệt sĩ thường xuyên được quan tâm, chăm sóc, tu bổ, cả nước đã tôn tạo, nâng cấp, sửa chữa, chỉnh trang trên 3.000 nghĩa trang liệt sĩ, trên 4.000 công trình ghi công liệt sĩ. Tiến hành chuẩn hoá thông tin bia mộ liệt sĩ, 2 năm qua đã điều chỉnh 20.000 bia mộ đang ghi "Liệt sĩ vô danh", đến nay trên cả nước, tuyệt đại bộ phận thống nhất ghi “mộ liệt sĩ chưa xác định được thông tin” theo quy định.

Đối với việc xem xét, công nhận người có công với cách mạng, qua 6 năm triển khai giải quyết hồ sơ tồn đọng, ta đã giải quyết được căn bản trên 7.000 hồ sơ, trong đó, trình Thủ tướng Chính phủ công nhận và cấp bằng Tổ quốc ghi công đối với hơn 2.400 liệt sĩ, phần lớn là liệt sĩ trong thời kỳ chống Pháp và giai đoạn đầu của cuộc kháng chiến chống Mỹ và hơn 2.700 thương binh, người hưởng chính sách như thương binh"- Bộ trưởng Bộ Lao động Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung cho biết.

Đặc biệt, Chính phủ cũng đã ban hành Nghị định số 77/2024/NĐ-CP quy định điều chỉnh mức chuẩn trợ cấp ưu đãi người có công với cách mạng từ 2.055.000 đồng lên 2.789.000 đồng, tăng 35,7%.

Đây là mức tăng cao nhất qua các lần điều chỉnh mức chuẩn trợ cấp ưu đãi người có công với cách mạng trong nhiều thập kỷ qua, được dư luận xã hội và người có công, thân nhân hoan nghênh, ủng hộ.

Mới đây nhất, ngày 23/7, Ngân hàng gen (ADN) liệt sĩ chưa xác định được thông tin và thân nhân liệt sĩ đã chính thức ra mắt, đem lại hy vọng đoàn tụ cho nhiều gia đình, góp một phần xoa dịu những mất mát, hy sinh của các thân nhân liệt sĩ.

77 năm qua, “ngọn lửa” tri ân đã được thắp lên, lan tỏa rộng khắp. Đảng, Nhà nước và nhân dân ta đã luôn quan tâm, chăm lo người có công và thân nhân với tấm lòng trân trọng, biết ơn sâu sắc và trách nhiệm cao cả, cố gắng hết sức trong điều kiện có thể. Nhưng, như nhấn mạnh của Thủ tướng Phạm Minh Chính: Chúng ta vẫn không khỏi day dứt, trăn trở khi đời sống của một bộ phận thương binh, bệnh binh, thân nhân liệt sĩ, gia đình người có công với cách mạng còn khó khăn; nhiều liệt sĩ chưa tìm được hài cốt, chưa xác định được danh tính; những số phận thiệt thòi của các nạn nhân chất độc da cam...

Công tác tìm kiếm quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin ngày càng khó khăn; còn khoảng 180 nghìn hài cốt liệt sĩ chưa được quy tập; khoảng 600 nghìn mộ liệt sĩ trong các nghĩa trang liệt sĩ trên toàn quốc còn thiếu thông tin, cần bổ sung, xác định danh tính…

Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đã đặt rõ mục tiêu: “Tiếp tục cải thiện đời sống vật chất, tinh thần cho người có công; bảo đảm chế độ ưu đãi người và gia đình người có công phù hợp với xu hướng tăng trưởng kinh tế, tiến bộ và công bằng xã hội.”.

Lúc sinh thời, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng từng mong muốn và đề nghị các địa phương, các cơ quan, đơn vị cũng như mỗi cá nhân bằng những việc làm cụ thể, thiết thực, với ý thức trách nhiệm cao hãy chủ động, sáng tạo triển khai nhiều hoạt động thiết thực hơn nữa, coi đó là bổn phận, trách nhiệm và cũng là tình cảm để tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với những người đã cống hiến, hy sinh cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước và bảo vệ vững chắc Tổ quốc.

Thấm nhuần lời dạy của Bác Hồ kính yêu, từ trách nhiệm lớn lao và nghĩa tình sâu nặng với những con người đã hy sinh xương máu để chúng ta có được nền hòa bình vô giá ngày hôm nay, hành trình tri ân phải tiếp tục được tiếp nối mạnh mẽ hơn nữa, không chỉ là nỗ lực của Đảng, Nhà nước mà còn rất cần sự chung tay của mỗi người trong chúng ta.

Những nỗi đau chiến tranh có được xoa dịu hay không, đời sống vật chất, tinh thần của người có công có ngày càng tốt đẹp hơn không, phụ thuộc vào việc ngọn lửa tri ân trong mỗi chúng ta có được thắp sáng hay không, mỗi hành động tri ân của chúng ta có cụ thể, thiết thực và hiệu quả hay không và nhớ là, tri ân không phải chỉ là chuyện của Tháng Bảy, ngọn lửa ấy phải luôn cháy sáng như một nghĩa cử, đạo lý theo sát chúng ta mỗi ngày.

Nguyễn Hà