Đầu tháng 8/2022, dư luận không khỏi bàng hoàng khi vụ cháy tại quán karaoke trên địa bàn phường Quan Hoa (quận Cầu Giấy) khiến 3 chiến sĩ hy sinh khi chữa cháy thì mới đây, vào tối 23/10, một vụ cháy chung cư mini lại xảy ra trên địa bàn phường này.

Nơi xảy ra hoả hoạn là ngôi nhà cao 6 tầng, nằm sâu trong con ngõ nhỏ. Mặt trái của ngôi nhà này không có cửa sổ, mặt sau bị chắn bởi một ngôi nhà khác. Trong khi đó bên phải, đằng trước và tum đều được hàn sắt kiên cố.

Tất cả các lối thoát khi xảy ra cháy đều đã bị bịt kín. Con đường duy nhất mà các chiến sĩ phòng cháy có thể tiếp cận là từ nhà hàng xóm.

Lực lượng cảnh sát chữa cháy phải tiếp cận lên tầng cao nhất của nhà hàng xóm để cắt chuồng cọp trên tầng tum ngôi nhà đang cháy, cứu những người bên trong.

Là một trong những quận phát triển của Hà Nội, tập trung nhiều trường đại học, bệnh viện,...hiện nhu cầu về chỗ ở tại quận Cầu Giấy là rất lớn. Chính vì vậy, xu hướng “chung cư mini” tự phát đang ngày càng nở rộ càng và kéo theo đó là hàng loạt những bất cập.

Nhiều trường hợp ban đầu xin giấy phép xây dựng là nhà ở riêng lẻ nhưng sau đó lại tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng thành nhà trọ.

Nếu chỉ là nhà ở riêng lẻ thì không chịu quản lý về phòng cháy chữa cháy nhưng chỉ cần chuyển thành nhà trọ thì đều thuộc diện quản lý về phòng cháy chữa cháy.

Theo Phụ lục V Nghị định 136/2020/NĐ-CP, danh mục dự án, công trình, phương tiện giao thông cơ giới thuộc diện thẩm duyệt thiết kế về phòng cháy và chữa cháy bao gồm:

Nhà chung cư, nhà tập thể, nhà ở ký túc xá cao 7 tầng trở lên hoặc có tổng khối tích từ 5.000m3 trở lên; nhà hỗn hợp cao từ 7 tầng trở lên hoặc có tổng khối tích từ 5.000m3 trở lên phải buộc có giấy phép về phòng cháy, chữa cháy.

Với những công trình nhà ở cao chưa đến 7 tầng và tổng khối tích chưa đến 5.000m3, chủ đầu tư thường lựa chọn không xin thẩm duyệt phòng cháy, chữa cháy để bớt tốn kém. Các phương tiện phòng cháy, chữa cháy để ngăn ngừa rủi ro cũng rất sơ sài.

Ghi nhận thực tế của PV trên địa bàn các phường Quan Hoa, Dịch Vọng Hậu, Trung Hòa, Mai Dịch (quận Cầu Giấy), nhiều nhà ở riêng lẻ đã được “hô biến” thành những chung cư mini được nhiều bạn trẻ hay những lao động phổ thông lựa chọn do rẻ và “tiện”.

Hầu hết những căn phòng trọ này có diện tích chỉ hơn 10m2 nhưng lại có cả chỗ nấu nướng, nhà vệ sinh, tắm giặt,... và tầng 1 thường là khu vực để xe của tất cả cư dân sống trong chung cư mini.

Thực tế đã chỉ ra rất nhiều hệ lụy phát sinh từ thực trạng này. Đó là sự quá tải về hạ tầng kỹ thuật lẫn hạ tầng xã hội, tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn phòng cháy chữa cháy lẫn an ninh trật tự.

Tình trạng này còn trực tiếp làm gia tăng mật độ dân số, ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường. Không chỉ vậy, người mua các căn hộ chung cư mini này rất khó hoặc không được cấp giấy chứng nhận sở hữu căn hộ dù đã phải bỏ ra một khoản tiền không nhỏ.

Ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TP.Hồ Chí Minh cho rằng, từ một công trình nhà ở riêng lẻ mà lại xây dựng thành một tòa nhà có nhiều tầng, chia ra nhiều căn hộ rồi bán cho người tiêu dùng và hình thành một chung cư mini đã trực tiếp tác động lên hệ thống hạ tầng đô thị kéo theo phá vỡ quy hoạch đô thị.

Tình trạng này có một phần nguyên nhân do sự buông lỏng công tác quản lý Nhà nước ở chính quyền cấp cơ sở, trực tiếp gây ảnh hưởng xấu đến hạ tầng đô thị, tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn phòng cháy chữa cháy, an ninh trật tự.