Những ngày qua, gia đình ông Ngô An Dương (SN 1958, trú thị trấn Xuân An) luôn tràn ngập niềm vui xen lẫn những giọt nước mắt hạnh phúc bởi rất nhiều người dân, người thân đến thăm hỏi, chúc mừng ông đã bất ngờ trở về nhà sau 40 năm mất tích.

Ông Ngô An Dương sinh năm 1958, là con trai cả trong một gia đình có 7 người con.

Năm 1978, khi ông vừa tròn 20 tuổi đã lên đường nhập ngũ vào Đại đội 17, Trung đoàn 1, Sư đoàn 330 thuộc Quân khu 9, đóng quân tại tỉnh An Giang.

Năm 1979, ông chiến đấu tại chiến trường Udongcongdungpu, Campuchia và bị thương, bị tàn quân Ponpot bắt giam, đánh đập cùng 2 người bạn tên Tâm và Việt.

Từ đó, gia đình không còn nhận được thông tin gì về ông Ngô An Dương. Mãi đến năm 1993, khi tất cả hy vọng về ông không còn, cũng là lúc gia đình nhận được giấy báo tử của ông Dương số 138 ngày 30/8/1993 của sư đoàn 330 gửi về gia đình có ghi rõ là ông Dương hy sinh ngày 20/2/1979 tại Campuchia…

Sau khi được thả ra, ông mất trí nhớ, phải sống lưu lạc tại Campuchia và được một người phụ nữ làm nghề nông cưu mang, giúp đỡ.

Hai người sau đó nảy sinh tình cảm và năm 1990 chung sống với nhau cho đến nay và hiện đã sinh 3 người con, 2 trai 1 gái.

“Thời gian đó do vết thương trên đầu nên trí nhớ tôi kém, tôi không thể nhớ quá khứ và không nhớ được nhà. Năm 2017, nhờ tổ chức từ thiện Hàn Quốc sang giúp đỡ nên tôi dần hồi phục được trí.

Hơn 2 năm trở lại đây, trí nhớ tôi phục hồi và tôi nhớ được mọi thứ nên tìm kiếm thông tin để về nhà”, ông Dương nhớ lại.

Cuối năm 2018, ông Dương gặp được người đàn ông tên Dần (trú tại huyện Quỳnh Lưu, Nghệ An) sang bán máy làm gạch.

Biết là người bên Việt Nam sang, ông Dương tiếp cận rồi làm phiên dịch giúp và sau đó hỏi thăm để nhờ báo tin về gia đình.

Người em trai út Ngô Xuân Cảnh (em trai ông Dương) cho biết: “Ông Dân báo tin về cho thị trấn, thị trấn báo về cho gia đình tôi. Lúc đầu gia đình cũng nghi ngờ.

Nhưng sau gọi điện sang hỏi thăm và anh ấy đọc tên chính xác từng người, nhớ từng chi tiết nên chúng tôi biết chính xác là anh Dương còn sống rồi. Gia đình ai cũng vui mừng và mong anh trở về để được gặp”.

Đêm 26/2, sau nhiều tháng làm thủ tục, ông Dương đã tìm về gia đình mình. Gặp lại người con, người anh mất liên lạc suốt 40 năm qua, cả gia đình ôm chầm lấy nhau khóc nức nở.

Sau khi vào thắp hương lên bàn thờ tổ tiên, ông Dương ngồi tâm sự lại quá trình mình chiến đấu, mất liên lạc và sống lưu lạc ở xứ người: “Tôi tìm về được nhà, tìm được bố mẹ là vui sướng lắm. Tới đây tôi sẽ quay lại Campuchia sinh sống và sẽ thường xuyên về thăm bố mẹ, gia đình”.

Ông Đinh Văn Nam, Trưởng phòng Lao động - Thương binh và xã hội huyện Nghi Xuân cho biết, trường hợp này là rõ ràng đó rồi. Phía Phòng sẽ làm báo cáo lên Sở và trước mắt sẽ tạm dừng chế độ liệt sỹ cho ông Dương.

Do ông Dương chỉ về đây thăm gia đình và tiếp tục sống tại Campuchia nên cũng chưa có nguyện vọng.

Đến nay, trên địa bàn Hà Tĩnh đã ghi nhận có 4 người được công nhận là “liệt sĩ” nhưng vẫn còn sống, trở về từ Campuchia, gồm: ông Ngô An Dương (thị trấn Xuân An, huyện Nghi Xuân), Nguyễn Văn Đỗ (xã Hương Điền, huyện Vũ Quang, trở về tháng 7/2013), Trịnh Thanh Bình (thị trấn Hương Khê, huyện Hương Khê, trở về tháng 9/2018), Phạm Văn Bình (thôn Mỹ Lợi, xã Kỳ Sơn, huyện Kỳ Anh, trở về tháng 11/2018).

Trần Phong