Tình hình dịch COVID-19 đang diễn biến phức tạp, đặt kỳ thi tốt nghiệp THPT trước thử thách lớn. Xung quan vấn đề này, ông Mai Văn Trinh, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng (Bộ GD&ĐT) đã có những trả lời các thắc mắc về Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2021 với phóng viên Báo Nhà báo & Công luận.

Theo ông Mai Văn Trinh: "Tùy tình hình diễn biến của dịch COVID-19 để quyết định phương án tổ chức Kỳ thi theo nguyên tắc sẽ tổ chức Kỳ thi đối với các địa phương an toàn (không bị giãn cách xã hội)".

Thưa ông, hiện nay dịch COVID-19 đang có diễn biến phức tạp, khó lường, Bộ GDĐT đã có phương án như thế nào để tổ chức Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2021?

PGS.TS Mai Văn Trinh: Dịch COVID-19 đang diễn biến khá phức tạp. Tuy nhiên, với tinh thần chủ động, kế thừa kinh nghiệm tổ chức thi tốt nghiệp THPT năm 2020, Bộ GD&ĐT đang phối hợp chặt chẽ với Bộ Y tế, các địa phương và thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của Chính phủ, của Ban chỉ đạo quốc gia phòng chống COVID để có các phương án tổ chức thi tốt nghiệp THPT 2021.

Quan điểm là tổ chức Kỳ thi nghiêm túc, chất lượng nhưng phải bảo đảm an toàn, nhất là an toàn trong phòng chống dịch COVID-19.

Theo đó, tùy tình hình diễn biến của dịch COVID-19 để quyết định phương án tổ chức Kỳ thi theo nguyên tắc sẽ tổ chức Kỳ thi đối với các địa phương an toàn (không bị giãn cách xã hội).

Sẽ tiến hành các biện pháp khử khuẩn, trang bị khẩu trang, dung dịch sát khuẩn tại các Điểm thi. Tại các Điểm thi, khu vực thi sẽ bố trí các phương án bố trí phòng thi cho các thí sinh diện F1, F2, F3 với các phương án phòng chống dịch phù hợp với các nhóm thí sinh diện này.

Trong trường hợp cần thiết, Bộ GD&ĐT sẽ phối hợp với các địa phương để tổ chức thêm đợt thi. Để thực hiện phương án này, Bộ GD&ĐT đã chủ động xây dựng ngân hàng câu hỏi đáp ứng số lượng, chất lượng để xây dựng đề thi đáp ứng yêu cầu tổ chức thi nhiều đợt.

Bộ GD&ĐT đang cùng các địa phương chủ động các phương án để tổ chức Kỳ thi trong điều kiện dịch COVID-19.

Trước mắt, các địa phương, nhà trường thực hiện tốt các phương án phòng, chống dịch COVID-19; tổ chức dạy học, ôn tập với các hình thức linh hoạt, hiệu quả; ổn định về tâm lý, không lơ là và cũng không chủ quan để cùng nhau hoàn thành nhiệm vụ năm học 2020-2021 và tổ chức thành công Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2021.

Trong bối cảnh chịu tác động của dịch COVID-19, đề thi tốt nghiệp THPT năm 2021 sẽ như thế nào, thưa ông?

PGS.TS Mai Văn Trinh: Để đạt được mục đích của Kỳ thi, cũng như những năm qua, công tác đề thi được Bộ GD&ĐT đặc biệt quan tâm và đã tích cực chuẩn bị một cách chủ động, nhất là việc xây dựng ngân hàng câu hỏi phục vụ công tác ra đề thi.

Nội dung đề thi nằm trong chương trình THPT, chủ yếu lớp 12. Các nội dung kiến thức được tinh giản do tác động của dịch COVID-19 sẽ không được đưa vào đề thi năm nay.

Đề thi sẽ gồm phần lớn các câu hỏi ở mức độ cơ bản, đồng thời, cũng có số lượng hợp lý các câu hỏi khó để phân hóa kết quả thi của thí sinh (nhất là đối với vùng điểm cao như điểm 9, điểm 10). Để thí sinh thuận lợi khi làm bài, các câu hỏi trong đề thi được sắp xếp từ dễ đến khó.

Trong một phòng thi, mỗi thí sinh sẽ có một mã đề thi riêng. Bộ GD&ĐT đã công bố bộ đề thi tham khảo đối với tất cả các môn thi trong kỳ thi. Các nhà trường phân tích kỹ đề thi tham khảo để có thể định hướng dạy học, ôn tập.

Một số ý kiến từ các trường đại học cho rằng nên tăng độ khó của đề thi tốt nghiệp THPT để thuận tiện cho công tác xét tuyển của các trường. Ý kiến của ông ra sao, làm sao để đề thi đảm bảo phù hợp trong điều kiện dịch bệnh, nhưng cũng đạt được mục tiêu xét tốt nghiệp THPT và thuận lợi cho công tác xét tuyển của các trường đại học?

PGS TS Mai Văn Trinh: Đề thi trước hết phục vụ mục đích xét tốt nghiệp THPT, đánh giá chất lượng giáo dục các địa phương. Nếu kỳ thi được tổ chức nghiêm túc, kết quả có độ tin cậy thì các cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp yên tâm sử dụng làm cơ sở để tuyển sinh theo tinh thần tự chủ với các phương thức khác nhau.

Vì vậy, như đã nói ở trên, cùng với các câu hỏi ở mức độ cơ bản, trong đề thi cũng sẽ có số lượng phù hợp các câu hỏi khó để phân hóa kết quả thi của thí sinh, nhất là đối với vùng điểm cao

Với cấu trúc như vậy, kết quả thi của kỳ thi tốt nghiệp THPT không những được sử dụng để xét công nhận tốt nghiệp THPT; đánh giá chất lượng giáo dục của các địa phương mà còn phân hóa tốt kết quả thi của các nhóm thí sinh, giúp đánh giá đúng chất lượng học tập của các em và làm cơ sở để phần lớn các Trường sử dụng trong tuyển sinh.

Thực tế những năm qua, nhất là năm 2020 cho thấy Kỳ thi tốt nghiệp THPT được tổ chức nghiêm túc thì cũng sẽ hỗ trợ tốt công tác tuyển sinh ĐH, CĐ.

Năm nay công tác thanh tra, kiểm tra Kỳ thi sẽ được tổ chức như thế nào, thưa ông?

PGS.TS Mai Văn Trinh: Công tác thanh tra, kiểm tra có vai trò quan trọng trong Kỳ thi, công tác này được thực hiện ở tất cả các khâu của Kỳ thi. Bộ GD&ĐT sẽ tổ chức các Đoàn thanh tra, kiểm tra; các sở GD&ĐT thành lập các Đoàn thanh tra; thanh tra tỉnh cũng sẽ cử người tham gia BCĐ thi cấp tỉnh và tham gia thanh tra, kiểm tra.

Trên cơ sở kế thừa ưu điểm của năm 2020, công tác thanh tra, kiểm tra Kỳ thi năm nay sẽ được tổ chức theo hướng tăng cường phân cấp cho địa phương gắn với chịu trách nhiệm sao cho tránh chồng chéo, bảo đảm chất lượng, hiệu quả, không nặng nề.

Quy chế thi tốt nghiệp THPT 2021 đã được ban hành và Kỳ thi năm nay cơ bản giữ ổn định như năm 2020. Ông có lưu ý gì đối với thí sinh?

PGS.TS Mai Văn Trinh: Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm nay về cơ bản được giữ ổn định như năm 2020.

Thực hiện chỉ thị số 11 ngày 16/4/2021 của TTgCP, Bộ GD&ĐT chịu trách nhiệm chung về kỳ thi; trong đó tập trung vào việc: Ban hành các văn bản/ hướng dẫn; chịu trách nhiệm về đề thi; xây dựng hệ thống phần mềm sử dụng thống nhất trong toàn quốc và công tác thanh tra, kiểm tra.

Tiếp tục phân cấp mạnh cho các địa phương, Theo đó, UBND các tỉnh/TP trực thuộc trung ương mà trực tiếp là Chủ tịch UBND chịu trách nhiệm toàn diện về tổ chức kỳ thi trên địa bàn bảo đảm an toàn, nghiêm túc, chất lượng.

Các điều chỉnh về Quy chế chủ yếu liên quan đến một số chi tiết kỹ thuật liên quan đến cán bộ, giáo viên tham gia Kỳ thi; đối với thí sinh không có điều chỉnh gì nhiều. Tuy nhiên, cần lưu ý các thí sinh trong việc mang các vật dụng cấm vào phòng thi (ví dụ điện thoại di động). Trước khi bóc, phát đề thi, cán bộ coi thi sẽ nhắc các thí sinh một lần nữa.

Các thí sinh cần lưu ý để không bị xử lý đình chỉ thi. Lưu ý là, nếu bị đình chỉ thi, các em sẽ bị hủy toàn bộ kết quả của Kỳ thi; các thí sinh bị đình chỉ thi sẽ phải lưu lại phòng chờ tại điểm thi cho đến khi kết thúc buổi thi mới được ra về.

Đến thời điểm này là còn hơn 2 tháng nữa là diễn ra kỳ thi THPT, Bộ có những chỉ đạo gì đối với các địa phương để chuẩn bị các điều kiện để tổ chức kỳ thi một cách tốt nhất, thưa ông?

PGS.TS Mai Văn Trinh: Trước diễn biến phức tạp của dịch COVID-19, Bộ GDĐT đề nghị các địa phương chủ động các phương án tổ chức dạy học phù hợp để hoàn thành kế hoạch năm học và tổ chức ôn tập cho học sinh lớp 12  trong điều kiện dịch COVID-19.

Đề nghị các địa phương chủ động thực hiện các công việc theo kế hoạch tổ chức Kỳ thi đã công bố. Trong đó, chú trọng việc lựa chọn, bố trí các Điểm thi; lựa chọn cán bộ, giáo viên tham gia Kỳ thi (nhất là với các khâu trọng yếu như In sao đề thi, coi thi, chấm thi); rà soát, bổ sung trang thiết bị, vật tư đáp ứng yêu cầu tổ chức thi. Đặc biệt, yêu cầu các địa phương chủ động chuẩn bị phương án và các điều kiện để phòng chống dịch COVID-19 và tổ chức Kỳ thi trong điều kiện tác động của dịch COVID-19.

Các địa phương cũng cần chủ động nắm bắt tình hình diễn biến của dịch COVID-19, thong tin đầy đủ, kịp thời với Bộ GD&ĐT để triển khai phương án tổ chức Kỳ thi phù hợp với điều kiện cụ thể của địa phương và cả nước.

Trinh Phúc