Tỉnh Phú Thọ có 50 thành phần dân tộc với tổng số trên 1,4 triệu người, trong đó đồng bào dân tộc thiểu số chiếm 17,15% (đông nhất là dân tộc Mường, chiếm 14,92%). Những năm qua, vùng đồng bào DTTS&MN trên địa bàn tỉnh (tập trung ở các huyện: Thanh Sơn, Tân Sơn, Yên Lập, Đoan Hùng, Thanh Thủy) luôn nhận được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh uỷ, HĐND, UBND tỉnh. Các chương trình, dự án, chính sách đầu tư, hỗ trợ đã giúp vùng DTTS&MN ngày càng hoàn thiện hạ tầng, văn hóa - xã hội thiết yếu.

Đồng bào được tiếp cận các nguồn lực, nhất là cây, con giống, vật tư phân bón, tiến bộ khoa học kỹ thuật, nhờ vậy năng suất cây trồng, vật nuôi, thu nhập, đời sống vật chất, tinh thần của đồng bào các DTTS ngày một nâng cao, thu hẹp dần khoảng cách giữa vùng kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn với các vùng khác trên địa bàn tỉnh.

Ông Cầm Hà Chung - Trưởng Ban Dân tộc tỉnh cho biết: Để đẩy mạnh phát triển kinh tế, đảm bảo an sinh xã hội, giảm nghèo nhanh, bền vững; quy hoạch, sắp xếp ổn định dân cư, xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội đồng bộ; phát triển toàn diện giáo dục, đào tạo, y tế, văn hóa... thời gian qua, việc triển khai thực hiện Chương trình MTQG 1719 trên địa bàn được tỉnh quan tâm chỉ đạo, thực hiện quyết liệt. UBND tỉnh đã thành lập Ban Chỉ đạo thực hiện các Chương trình MTQG của tỉnh, giai đoạn 2021-2025; Tổ công tác về Chương trình MTQG 1719 với 26 thành viên thuộc các sở, ban, ngành có liên quan. Đến nay, hệ thống cơ chế các văn bản tổ chức triển khai thực hiện Chương trình MTQG 1719 thuộc thẩm quyền của cấp tỉnh cơ bản đã hoàn thành.

Ban Dân tộc và các sở, ngành được giao làm chủ dự án, tiểu dự án đã bám sát các quy định theo phân cấp của các bộ, ngành liên quan để ban hành hướng dẫn tổ chức triển khai thực hiện theo chức năng, nhiệm vụ được phân công. Trong quá trình thực hiện, các đơn vị liên quan tổ chức kiểm tra, thanh tra, giám sát, kịp thời phát hiện những tồn tại, hạn chế, khó khăn, vướng mắc trong triển khai thực hiện, chỉ đạo UBND cấp huyện thực hiện điều chỉnh các nội dung đảm bảo đúng theo quy định, kịp thời có giải pháp tháo gỡ đối với những khó khăn vướng mắc trong việc thực hiện Chương trình.

Đơn vị trực tiếp triển khai một số dự án của chương trình, trong đó, có dự án thúc đẩy khởi nghiệp, khởi sự kinh doanh, thu hút đầu tư vùng dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2022 - 2025. Để triển khai dự án, Ban tích cực phối hợp ngành, địa phương thông tin, tuyên truyền để người dân vùng dân tộc thiểu số và miền núi nắm bắt, tiếp cận thông tin chính sách hỗ trợ; thực hiện hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi có sản phẩm tiêu biểu tham gia sự kiện giới thiệu sản phẩm OCOP gắn với văn hóa các tỉnh miền núi phía Bắc tổ chức tại thành phố Hà Nội; tổ chức nhiều lớp tập huấn trang bị kỹ năng xác định nhu cầu, tìm kiếm thị trường, xây dựng chiến lược sản phẩm, xúc tiến thương mại, quản lý bán hàng cho các doanh nghiệp, HTX, cá nhân người DTTS, hộ nghèo dân tộc Kinh vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi có nhu cầu...

Huyện miền núi Thanh Sơn có 32 dân tộc sinh sống, trong đó người dân tộc thiểu số chiếm hơn 61%, chủ yếu là dân tộc Mường, Dao. Bà Đỗ Thị Phương Hoa - Trưởng phòng Dân tộc huyện cho biết: Giai đoạn 2022 và 2023, Thanh Sơn được phân bổ 219 tỉ đồng triển khai chương trình, trong đó, vốn ngân sách Trung ương hơn 189 tỉ đồng; vốn ngân sách địa phương 28,36 tỉ đồng. Huyện đã cụ thể hóa chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước, triển khai phù hợp với hướng dẫn của tỉnh và đặc thù của địa phương; được nhân dân đồng tình ủng hộ. Nhờ đó, đời sống vật chất và tinh thần của người dân không ngừng được nâng lên, tỉ lệ hộ nghèo giảm còn 6%, giảm 17% so với năm 2012.

Với sự quan tâm chỉ đạo của tỉnh, vào cuộc khẩn trương của các cấp, ngành, địa phương, Chương trình mục tiêu Quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi được thực hiện đảm bảo các nội dung, chỉ tiêu cơ bản so với kế hoạch đề ra. Năm 2022, mức giảm tỉ lệ hộ nghèo vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi là 1,38%, góp phần giảm mức tỉ lệ hộ nghèo toàn tỉnh đạt 0,69%, vượt 38% so với kế hoạch. Dự kiến, hết năm 2023, mức giảm tỉ lệ hộ nghèo vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đạt 1,3%.

Công tác huy động, phân bổ và sử dụng các nguồn lực đầu tư được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao đáp ứng nhu cầu của chương trình, tập trung vào các công trình cấp thiết đối với cộng đồng. Tổng số vốn bố trí thực hiện Chương trình giai đoạn 2021-2023 là trên 784,3 tỉ đồng. Đến nay đã giải ngân trên 331,3 tỉ đồng (trong đó: vốn đầu tư phát triển gần 299 tỉ đồng; vốn sự nghiệp trên 32,6 tỉ đồng).

Tuy nhiên, việc triển khai nội dung trong Chương trình trên địa bàn cũng gặp một số khó khăn do vướng mắc về cơ chế, chính sách chưa thực sự rõ ràng, cụ thể; xây dựng, ban hành các văn bản thực hiện, hướng dẫn ở một số nội dung đôi khi chưa kịp thời; tiến độ giải ngân, nhất là nguồn vốn sự nghiệp còn chậm.

Ông Cầm Hà Chung - Trưởng Ban Dân tộc tỉnh Phú Thọ, thời gian tới, tỉnh sẽ tiếp tục huy động tối đa mọi nguồn lực để tập trung hỗ trợ cho vùng DTTS&MN, phát huy sức mạnh nội lực trong đồng bào, sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị; tập trung bồi dưỡng, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, ứng dụng mạnh mẽ khoa học và công nghệ trong hoạt động sản xuất và đời sống. Đồng thời, chỉ đạo nâng cao hiệu quả công tác phối hợp giữa các cấp, các ngành, nâng cao hơn nữa ý thức trách nhiệm của các cấp ủy Đảng, chính quyền trong triển khai thực hiện các dự án của Chương trình. Ban Dân tộc nghiên cứu, kịp thời ban hành kế hoạch, văn bản hướng dẫn gắn với kiến nghị cấp có thẩm quyền tháo gỡ, giải quyết các khó khăn, vướng mắc trong triển khai thựchiện. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, thu hút, vận động đồng bào các dân tộc tham gia vào các quá trình triển khai thực hiện các dự án thuộc Chương trình...

Q.T