“Chúng tôi đã quyết định bãi bỏ cả ba luật trang trại. Chúng tôi sẽ bắt đầu quá trình lập hiến để bãi bỏ tất cả ba luật trong kỳ họp quốc hội bắt đầu vào cuối tháng này”, ông Modi cho biết trong một thông báo bất ngờ.

Trong khi ông Modi vẫn kiên quyết trong bài phát biểu của mình rằng luật pháp là những cải cách cần thiết, ông thừa nhận rằng chúng không khả thi trước sự phản đối gay gắt của nông dân.

“Tôi kêu gọi tất cả những người nông dân tham gia cuộc biểu tình… bây giờ hãy trở về nhà của bạn, với những người thân yêu của bạn, về trang trại và gia đình của bạn. Hãy tạo một khởi đầu mới và tiến về phía trước”, ông nói thêm.

Thủ tướng Modi đã thông qua ba luật nông nghiệp vào năm 2020 trong nỗ lực đại tu ngành nông nghiệp cổ xưa của Ấn Độ bằng cách rút lại các khoản trợ cấp nông trại và quy định giá cả đối với cây trồng. Ngành nông nghiệp vẫn sử dụng khoảng 60% lực lượng lao động của Ấn Độ, nhưng đang phải đối mặt với các vấn đề về nghèo đói, nợ nần và kém hiệu quả.

Tuy nhiên, những cải cách nhanh chóng trở thành điều tranh cãi lớn của hàng triệu nông dân Ấn Độ, những người cáo buộc chính phủ thông qua luật mà không tham khảo ý kiến. Họ cho biết những cải cách khiến sinh kế và trang trại của họ gặp rủi ro và cho phép các tập đoàn tư nhân kiểm soát việc định giá cây trồng của họ, điều này có thể đè bẹp nông dân sản xuất nhỏ.

Sau khi chính phủ từ chối bãi bỏ luật vào năm ngoái, hàng trăm nghìn nông dân đã tuần hành đến New Delhi, đồng thời dựng các trại biểu tình dọc theo các đường cao tốc chính vào thủ đô.

Hàng chục nghìn nông dân đã ở lại một số trại xung quanh ngoại ô Delhi kể từ đó, duy trì một trong những thách thức lâu dài nhất đối với chính phủ của ông Modi, ngay cả khi trải qua mùa đông khắc nghiệt, mùa hè nóng bực và đợt sóng COVID thứ hai.

Những người biểu tình đã có được sự ủng hộ của rất nhiều người ở Ấn Độ cũng như cộng đồng quốc tế, với những nhân vật nổi tiếng như Rihanna và Greta Thunberg, khiến chính phủ chịu nhiều áp lực. Các cuộc biểu tình trở nên bạo lực vào tháng 2 khi những người nông dân xông vào trung tâm Delhi và chiếm lấy Pháo đài Đỏ lịch sử ở trung tâm thành phố cũ trong một thời gian ngắn.

Chính phủ đã có những nỗ lực phối hợp để dập tắt phong trào biểu tình của nông dân trong năm qua. Nông dân và nhiều nhà hoạt động ủng hộ đã bị bắt và cảnh sát đã đưa ra nhiều lời đe dọa để giải tỏa các trại biểu tình xung quanh Delhi, trước khi sử dụng biện pháp ngăn chặn nông dân bằng hàng rào bê tông và đinh. Những người dẫn đầu các cuộc biểu tình thường xuyên bị coi là những kẻ khủng bố và những người chống quốc gia âm mưu chống lại Ấn Độ.

Sau nhiều vòng đàm phán thất bại, chính phủ đã đồng ý đình chỉ luật vào đầu năm nay, nhưng những người nông dân, những người được sự hậu thuẫn của các nghiệp đoàn hùng mạnh, cho biết họ sẽ không di chuyển cho đến khi luật bị bãi bỏ hoàn toàn.

Hôm thứ Sáu (19/11), lãnh đạo nông dân Rakesh Tikait cho biết nông dân sẽ vẫn không giải tán các trại biểu tình và các cuộc biểu tình của họ cho đến khi hành động bãi bỏ luật được thực hiện tại quốc hội. Ông cũng nhấn mạnh rằng hơn 700 nông dân đã thiệt mạng trong năm qua trong các cuộc biểu tình chống lại luật nông nghiệp.

“Cuối cùng, tất cả công việc khó khăn của chúng tôi đã được đền đáp...”, ông Tikait nói.

Trước đó, chính phủ Modi từng tuyên bố sẽ không cúi đầu trước áp lực từ nông dân về luật nông nghiệp. Ông Modi, một thủ tướng mạnh mẽ, cho đến nay vẫn không khuất phục trước tất cả các cuộc biểu tình và thách thức hàng loạt đối với chính phủ của mình.

Tuy nhiên, người ta cho rằng quyết định của ông Modi trong việc sửa đổi luật và đưa ra lời xin lỗi công khai hiếm hoi gắn liền với các cuộc bầu cử cấp tiểu bang quan trọng sắp tới ở Uttar Pradesh và Punjab, nơi nông dân chiếm một tỷ lệ quan trọng trong “ngân hàng phiếu bầu” và các liên đoàn nông dân nắm giữ đáng kể quyền lực và ảnh hưởng. Luật trang trại đã gây ra rất nhiều sự giận dữ ở các bang phía bắc Ấn Độ, nơi đóng trụ sở của đảng Bharatiya Janata (BJP) cầm quyền.

Ashutosh Varshney, giám đốc Trung tâm Nam Á Đương đại tại Đại học Brown, cho biết chính cuộc bầu cử ở Uttar Pradesh “thuần túy và đơn giản” đã thúc đẩy quyết định này. “Nếu BJP mất Uttar Pradesh vào tháng 3, nó sẽ có tác động rất lớn vào cuộc tổng tuyển cử năm 2024”.

Một nghị sĩ đối lập, Palaniappan Chidambaram, cho biết trong một tweet: “Thông báo của Thủ tướng về việc rút lại ba luật nông nghiệp không phải là cảm hứng từ việc thay đổi chính sách hoặc thay đổi ý kiến. Nó bị thôi thúc bởi nỗi sợ hãi về các cuộc bầu cử!”.

Trong bài phát biểu của mình, ông Modi nói rằng ông đang bãi bỏ các luật vì ông than thở rằng chính phủ đã “không thể thuyết phục được nông dân”. Thủ tướng nói: “Bất cứ điều gì tôi làm đều là vì nông dân. Những gì tôi đang làm là cho đất nước".

Amarinder Singh, cựu thủ hiến bang Punjab, nơi có nhiều nông dân biểu tình, đã tweet: “Cảm ơn Thủ tướng Narendra Modi… vì đã đáp ứng yêu cầu của mọi người Punjabi”.

Mai Vân (theo Guardian)