Tân Thủ tướng Nhật Bản Suga là nhà lãnh đạo nước ngoài đầu tiên của các nền kinh tế lớn đến thăm Việt Nam kể từ khi bắt đầu xảy ra đại dịch Covid-19. 

Chuyến đi của nhà lãnh đạo Nhật Bản có thể sẽ thúc đẩy các nền kinh tế tiên tiến đóng vai trò làm ăn lớn hơn với Việt Nam, quốc gia có thỏa thuận thương mại mới với Liên minh châu Âu và đang đàm phán một thỏa thuận riêng với Anh. Mỹ cũng đang thể hiện sự quan tâm như một đối tác.

Người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Việt Nam hoan nghênh việc ông Suga chọn đất nước Việt Nam cho chuyến công du nước ngoài đầu tiên kể từ khi trở thành thủ tướng hồi tháng 9.

Theo truyền thông, ông Suga dự kiến ​​sẽ có cuộc gặp với Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng vào thứ Hai, cùng với Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc.

Ông Suga và đoàn tùy tùng dự kiến ​​sẽ có một hành trình rút gọn hơn so với các nhà lãnh đạo Nhật Bản trước đây, do các hạn chế liên quan đến đại dịch kéo dài.

Điểm nhấn trong chương trình nghị sự của Hà Nội cho chuyến thăm là đảm bảo hợp tác kinh tế lớn hơn.

Việt Nam đã thành công trong việc ngăn chặn sự lây nhiễm COVID-19 tốt hơn bất kỳ quốc gia Đông Nam Á nào khác, nền kinh tế định hướng xuất khẩu của Việt Nam đã không bị ảnh hưởng bởi đại dịch.

Theo dự báo của Quỹ Tiền tệ Quốc tế, tăng trưởng tổng sản phẩm quốc nội thực tế sẽ giảm xuống 1,6% trong năm nay từ mức hơn 7% trong hai năm trước đó.

Với việc dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài giảm so với đầu năm, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc dự kiến ​​sẽ kêu gọi ông Suga khuyến khích các công ty Nhật Bản bơm thêm vốn vào Việt Nam.

Nhật Bản đứng thứ hai sau Hàn Quốc về nguồn vốn FDI của Việt Nam trên cơ sở lũy kế trong năm 2019. Đây cũng là đối tác thương mại lớn thứ tư của Việt Nam, sau Trung Quốc, Hoa Kỳ và Hàn Quốc.

Cả hai nước đều thuộc hiệp ước thương mại Đối tác xuyên Thái Bình Dương. Hai quốc gia cũng có mối quan hệ ngày càng sâu sắc giữa các dân tộc, với hơn 400.000 người Việt Nam đang sinh sống tại Nhật Bản.

Các nhà sản xuất đã dẫn đầu đầu tư của Nhật Bản vào Việt Nam cho đến nay, thu hút bởi mức lương thấp hơn ở Trung Quốc. Nhưng mức thu nhập tăng đã mở ra cơ hội cho các công ty trong lĩnh vực dịch vụ nắm bắt được nhu cầu của người tiêu dùng ở một quốc gia có dân số trẻ hứa hẹn tiềm năng tăng trưởng lâu dài.

GDP bình quân đầu người của Việt Nam đã đạt ngưỡng 3.000 đô la mà tại đó các nhà bán lẻ thường chuyển sang mở rộng sự hiện diện của họ. Trong số các công ty Nhật Bản, chuỗi cửa hàng quần áo bình thường Uniqlo đã mở địa điểm đầu tiên tại đây vào tháng 12 năm ngoái và đang mở rộng thêm. Nhà điều hành hiệu thuốc Matsumotokiyoshi Holdings sẽ ra mắt tại Thành phố Hồ Chí Minh vào Chủ nhật.

Một trở ngại cho việc mở rộng kinh doanh song phương là hạn chế đi lại. Trong khi Tokyo và Hà Nội đã đồng ý mở cửa trở lại theo từng giai đoạn, khách doanh nhân Nhật Bản vẫn phải tự kiểm dịch trong 14 ngày sau khi đến Việt Nam.

Một giám đốc điều hành tại một công ty thương mại Nhật Bản cho biết: “Các chuyến đi ngắn về cơ bản là không thể bắt đầu trong mọi hoàn cảnh. Điều này đã trở thành một trở ngại cho việc kinh doanh".

Bên cạnh những hợp tác về kinh tế, Nhật Bản và Việt Nam tìm cách ký kết một thỏa thuận để bắt đầu xuất khẩu quốc phòng của Nhật Bản. Khi Trung Quốc mở rộng sự hiện diện quân sự ở Biển Đông, Tokyo coi Hà Nội là một đối tác cùng với Ấn Độ để tăng cường khả năng quốc phòng ở khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương.

Hầu hết vũ khí của Việt Nam đến từ Nga. Đối với Hà Nội, Nhật Bản đại diện cho một lựa chọn để đa dạng hóa các nhà cung cấp của mình trên quan điểm chi phí và chiến lược quốc phòng.

Phát biểu tại Tokyo hôm thứ Sáu, Thủ tướng Nhật Bản cho biết ông muốn chuyến đi đến Đông Nam Á "để cho quốc gia của chúng ta và thế giới thấy rằng Nhật Bản sẽ đóng vai trò hàng đầu đối với hòa bình và thịnh vượng của khu vực".

Người tiền nhiệm của Thủ tướng Suga, ông Shinzo Abe, cũng chọn điểm dừng chân đầu tiên của Việt Nam sau khi trở thành thủ tướng lần thứ hai vào năm 2012.

Sau Việt Nam, ông Suga sẽ đến Indonesia, nơi ông sẽ gặp Tổng thống Joko Widodo vào thứ Ba.