Đây là nhấn mạnh của Thủ tướng Phạm Minh Chính tại Phiên họp Chính phủ về công tác phòng, chống dịch COVID-19; tình hình phát triển kinh tế - xã hội tháng 7 và 7 tháng năm 2021; những nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm tháo gỡ khó khăn, phát triển kinh tế - xã hội những tháng cuối năm 2021 (chiều 11/8)

Khắc phục những hạn chế, yếu kém để có sự phát triển toàn diện

Tại phiên họp, sau khi nghe báo cáo của các bộ, ngành và địa phương, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính kết luận, trong bài phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng về chỉ đạo, quan điểm, giải pháp cơ bản, có tính chất định hướng cả trước mắt và lâu dài các đại biểu tiếp thu, thực hiện.

Theo đó, phấn đấu bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, những cân đối lớn của nền kinh tế; chính sách tài khóa, tiền tệ phải hài hòa, hợp lý, giữ ổn định lạm phát. Phát triển bền vững, theo chiều sâu. Phát triển kinh tế hài hòa, hợp lý với phát triển văn hóa, phát triển bền vững bảo vệ môi trường. Phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa chính là bảo đảm an sinh xã hội, không hy sinh an sinh xã hội chạy theo tăng trưởng đơn thuần. Thực hiện cải cách hành chính, xây dựng bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, tinh giảm biên chế, gắn với thực hiện Chỉ thị 39 của Bộ Chính trị. Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, đẩy mạnh hơn nữa công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, chống suy thoái đạo đức lối sống, tự diễn biến, tự chuyển hóa, kiên định tư tưởng chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh.

Khâu tổ chức thực hiện phải được quan tâm, kiểm tra, giám sát thường xuyên, kiểm soát quyền lực. Nhanh chóng, kịp thời phát hiện nhân tố mới, cách làm hay, mô hình tốt, khắc phục những hạn chế, yếu kém để có sự phát triển toàn diện, tổng thể. Bên cạnh siết chặt kỷ luật, kỷ cương, xử lý nghiêm người vi phạm, song phải mở ra môi trường sáng tạo. Những vấn đề phát sinh, vấn đề mới cần sửa đổi, bổ sung thì kiến nghị các cấp thẩm quyển giải quyết. Đặc biệt, bảo đảm sự lãnh đạo thống nhất từ Trung ương đến cơ sở, trên nguyên tắc thiểu số phục tùng đa số, cá nhân phục tùng tập thể; thực hiện mạnh phân cấp, phân quyền, đi đôi với tăng cường kiểm tra giám sát, bảo đảm sự lãnh đạo thống nhất; tránh tình trạng “trống đánh xuôi, kèn thổi ngược”. Bảo đảm nguyên tắc tập trung dân chủ trong lãnh đạo, phù hợp điều kiện thực tế, cụ thể ở địa phương. 

Thực hiện 4 tại chỗ có nơi, có lúc chưa nghiêm nên khi có dịch còn lúng túng, bị động

Về công tác phòng, chống dịch COVID-19, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo Quốc gia phòng, chống COVID-19 đã có nhiều văn bản chỉ đạo thống nhất, với các giải pháp, cách làm thống nhất từ Trung ương cơ sở. Song đây là vấn đề chưa có tiền lệ, tình hình dịch bệnh lại diễn biến nhanh do chủng virus mới, do đó, trong quá trình thực hiện phải vừa làm, vừa rút kinh nghiệm, vừa tổng kết, sơ kết, kịp thời phát hiện những vấn đề chưa phù hợp để hoàn thiện dần.

Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 86/NQ-CP, các cơ quan, đơn vị, địa phương căn cứ Nghị quyết này để triển khai. Tuy nhiên, dù đầy đủ đến mấy, Nghị quyết không thể phủ hết, do đó, các ngành, địa phương ngoài phải chấp hành nghiêm, vận dụng sáng tạo Nghị quyết, cần phát hiện những vấn đề còn bất cập nảy sinh, kiến nghị các cấp thẩm quyền bổ sung ngay.

Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng, những thành tựu vẫn là cơ bản, tình hình dịch vẫn kiểm soát được; nhiều nơi kiểm soát được tình hình, một số nơi khống chế được các ổ dịch lớn. Một số địa phương triển khai hiệu quả Nghị quyết 68 của Chính phủ, hỗ trợ kịp thời người lao động, doanh nghiệp. Đó là nhờ sự nỗ lực cố gắng của cấp ủy, chính quyền, sự vào cuộc của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể, nhân dân và doanh nghiệp. Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng biểu dương, ghi nhận, đánh giá cao các địa phương, cơ quan, đơn vị đã huy động nguồn lực tối đa và sự đóng góp của nhân dân, doanh nghiệp cho phòng, chống dịch.

Theo Thủ tướng, trong phòng, chống dịch, vẫn có một số cơ quan, đơn vị, một bộ phận người dân còn chủ quan, lơ là, mất cảnh giác, chưa thực hiện nghiêm các quy định nên để dịch kéo dài, dây dưa. Việc thực hiện Chỉ thị 16 ở một số địa phương chưa nghiêm, chưa được giám sát chặt, khiến lãng phí thời gian. Việc thực hiện 4 tại chỗ có nơi, có lúc chưa thực hiện nghiêm nên khi có dịch lúng túng, bị động, không đáp ứng yêu cầu.

Vì vậy, Thủ tướng yêu cầu các ngành, địa phương phải nâng cao ý thức trách nhiệm của người dân, động viên, tuyên truyền cho người dân thực hiện nghiêm các quy định về phòng, chống dịch. Các cấp ủy đảng, hệ thống chính trị phải vào cuộc để thực hiện nghiêm các chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ. Mỗi cơ quan, doanh nghiệp, mỗi xã, phường phải là một pháo đài chống dịch; mỗi người dân phải là một chiến sĩ chống dịch; thực hiện ai ở đâu thì ở đó, xã cách ly với xã, huyện cách ly với huyện...

Cùng với thực hiện tốt giãn cách xã hội, cách ly người cách ly với người, phải tổ chức xét nghiệm một cách thần tốc để bao vây ổ dịch, khoanh vùng nguồn lây; tách và phân loại nguồn lây, có biện pháp xử lý phù hợp, theo phương châm phát hiện sớm, khoanh vùng nhanh, điều trị tích cực, dập dịch, nhanh chóng ổn định tình hình.

Đẩy mạnh công tác ngoại giao vaccine

Về vấn đề vaccine, Thủ tướng nêu rõ, hiện nay việc tiếp cận không bình đẳng trên thế giới, dẫn đến khả năng khan hiếm từ nay đến tháng 10. Chiến lược vaccine của chúng ta là hoàn toàn đúng đắn. Thủ tướng Chính phủ cũng nỗ lực thực hiện ngoại giao vaccine, đích thân tiếp xúc, gửi thư và điện đàm với hơn 20 lãnh đạo các nước, tổ chức quốc tế đề cập đến vấn đề vaccine. Tuy nhiên, tình hình vẫn rất khó khăn, do đó các cơ quan, đơn vị, địa phương cần hiểu và thực hiện tiếp cận bình đẳng các loại vaccine.

Bên cạnh thúc đẩy nhập khẩu vaccine, Chính phủ và các cơ quan liên quan cũng đẩy mạnh chuyển giao, nghiên cứu để sản xuất vaccine trong nước và đang có triển vọng tốt. Tuy nhiên, việc sản xuất, công nhận vaccine sản xuất trong nước cần thời gian do phải tuân thủ nghiêm ngặt quy trình khoa học và pháp lý.

Thủ tướng cho biết, vừa qua, chúng ta đã hoàn thành kết nối khám chữa bệnh từ xa tới 100% với cơ sở y tế tuyến huyện; kết nối với các nền tảng công nghệ đã có phục vụ phòng, chống dịch; đang nghiên cứu, thử nghiệm thuốc điều trị COVID-19; thực hiện đông, tây y kết hợp trong điều trị COVID-19… Như vậy, công tác chống dịch sẽ thực hiện theo quy trình “5K + vaccine + công nghệ + thuốc + các biện pháp khác”.

Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu, khi phong tỏa, cách ly, các địa phương không được để cho bất kỳ người dân nào thiếu ăn, thiếu mặc; đồng thời, chăm lo cả về tinh thần như vận động, động viên người dân, nhất là tuyên truyền, giải thích cho công nhân về nhận thức pháp luật.

Giữ vững cung ứng nguồn lao động, không để đứt gãy thị trường lao động…

Đối với doanh nghiệp, không để đứt gẫy chuỗi cung ứng, nhất là về hàng hóa và lưu thông. Chấp hành nghiêm quy định về lưu thông hàng hóa, không gây khó dễ, làm ách tắc lưu thông nhưng phải có biện pháp kiểm soát. Chú ý chuỗi cung ứng về lao động, chuỗi sản xuất toàn cầu không để đứt gãy. Những nơi an toàn, sản xuất được thì hỗ trợ để thúc đẩy sản xuất. Tiếp tục thực hiện sáng tạo, linh hoạt, phù hợp với từng địa phương về “3 tại chỗ” và "một cung đường, hai điểm đến".

Về tình hình kinh tế tháng 7 và 7 tháng năm 2021, Thủ tướng nhấn mạnh, kinh tế vĩ mô 7 tháng cơ bản ổn định, nhiều lĩnh vực đạt kết quả khá tích cực. Các lĩnh vực văn hóa, xã hội, môi trường được quan tâm chỉ đạo, an sinh xã hội được giữ vững. Đây cũng là đánh giá chung của các tổ chức, định chế quốc tế, song chúng ta không được chủ quan, thỏa mãn.

Theo Thủ tướng, trong lúc này, chúng ta tập trung ưu tiên cho chống dịch, vì chống dịch thành công, sẽ thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, phục hồi kinh tế - xã hội thuận lợi hơn. Tuy nhiên cũng cố gắng duy trì, phát triển kinh tế để có tiềm lực để phòng, chống dịch.

Về các nhiệm vụ, giải pháp cụ thể, Thủ tướng chỉ đạo, các ngành, địa phương, nhất là người đứng đầu căn cứ chức năng, nhiệm vụ của mình tập trung chỉ đạo thúc đẩy mạnh đầu tư công; rà soát để ưu tiên vốn cho các công trình trọng điểm; nỗ lực khôi phục lại sản xuất ở các nhà máy, xí nghiệp; củng cố chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản nhằm đảm bảo nguồn cung, gắn với tiêu thụ sản phẩm; nghiên cứu thêm các biện pháp tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp và giải quyết khó khăn cho một bộ phận người dân, người lao động do dịch bệnh; cương quyết giữ mạch lưu thông hàng hóa; bảo đảm lưu thông về tiền tệ, tài chính - mạch máu của nền kinh tế; giữ vững cung ứng nguồn lao động, không để đứt gãy thị trường lao động…

Nghiên cứu, xem xét việc mở rộng đối tượng hỗ trợ và mức hỗ trợ theo khả năng

Về nhiệm vụ cụ thể, Thủ tướng giao Bộ Quốc phòng tiếp tục hỗ trợ công tác phòng chống dịch, sản xuất kinh doanh, phát huy tinh thần ‘Anh bộ đội cụ Hồ’, là đội quân sản xuất, đội quân chiến đấu, đội quân công tác. Bộ Công an tiếp tục phát huy vai trò tuyến đầu bảo đảm an ninh trật tự, an toàn, an dân. 

Bộ Kế hoạch và Đầu tư nhanh chóng xây dựng kế hoạch phục hồi kinh tế; phối hợp với các cơ quan triển khai các nội dung tại Hội nghị trực tuyến của Chính phủ với đại diện doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp và các địa phương ngày 08/8.

Bộ Tài chính tăng cường kỷ luật, kỷ cương chi tiêu ngân sách để thực hiện các kết luận, Nghị quyết của Trung ương, Quốc hội, Chính phủ.

Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước phối hợp hài hòa, hợp lý, hiệu quả chính sách tài chính và chính sách tiền tệ, nếu cần thiết có thể lập tổ công tác đặc biệt dưới sự chỉ đạo của Phó Thủ tướng Lê Minh Khái. Hai cơ quan tiếp tục nghiên cứu các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp, trong đó có hỗ trợ xét nghiệm, cơ sở vật chất, tiền lương, về giãn nợ, khoanh nợ, lãi suất… với các doanh nghiệp tổ chức thực hiện được ‘3 tại chỗ’, ‘một cung đường, hai điểm đến’.

Bộ NN&PTNT và các địa phương tập trung đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp gắn kết với tiêu thụ nông sản; bảo đảm an ninh lương thực, thực phẩm trong bối cảnh dịch bệnh; tăng cường công tác bảo vệ rừng; phòng chống dịch bệnh trên gia súc.

Bộ Công Thương, các địa phương thực hiện đồng bộ các giải pháp khai thông thị trường trong nước, thúc đẩy phát triển thương mại điện tử, tạo kênh tiêu thụ thuận lợi, ổn định, bảo đảm không để xảy ra thiếu hàng hóa tiêu dùng. Đẩy nhanh việc cấp mã QR cho phương tiện đi “luồng xanh”, cải thiện điều kiện thuận lợi cho thông thương hàng hóa, không để xảy ra tình trạng đứt gãy chuỗi cung ứng, chuỗi sản xuất. Tăng cường quản lý thị trường hàng hóa, dịch vụ, xử lý nghiêm các hành vi lợi dụng tình hình để tăng giá hàng hóa, dịch vụ. Tập trung tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ tích cực thúc đẩy xuất khẩu trong bối cảnh dịch bệnh, có giải pháp hiệu quả hạn chế nhập siêu.

Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, các địa phương chú trọng bảo đảm an sinh xã hội, chăm lo đời sống nhân dân; Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội bám sát tình hình triển khai Nghị quyết 68, tiếp tục nghiên cứu, xem xét việc mở rộng đối tượng hỗ trợ và mức hỗ trợ theo khả năng.

Bộ Giáo dục và Đào tạo, các địa phương kết thúc năm học thành công, chuẩn bị tốt cho năm học mới 2021-2022, phù hợp với tình hình dịch bệnh của từng địa phương, bảo đảm an toàn.

Bộ Xây dựng phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư thúc đẩy, thực hiện tốt công tác quy hoạch; nhanh chóng đề xuất phương án xây dựng nhà ở tập trung cho công nhân tại các khu công nghiệp, khu chế xuất…

Bộ Nội vụ chủ trì việc thực hiện kiện toàn cơ cấu tổ chức, bộ máy tinh gọn và xây dựng chức năng, nhiệm vụ của các Bộ, cơ quan, cải cách hành chính theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII và Nghị quyết của Quốc hội. Các ngành, các cấp, các địa phương đẩy mạnh phòng chống tham nhũng, tiêu cực, sách nhiễu nhân dân, nhất là trong mua sắm phục vụ phòng chống dịch theo Nghị quyết 86.

Bộ Ngoại giao đẩy mạnh công tác ngoại giao vaccine. Bộ Thông tin và Truyền thông đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền, lan tỏa những yếu tố tích cực, đồng thời đấu tranh phản bác các luận điệu xuyên tạc, sai trái của các thế lực thù địch.

Thủ tướng yêu cầu chuẩn bị tốt cho kỳ họp thứ hai của Quốc hội khóa XV, trong đó có việc chuẩn bị các dự án luật trình Quốc hội khóa XV.

Báo cáo của Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết, đợt dịch thứ 4 từ ngày 27/4 đến nay, nước ta đã ghi nhận trên 225.000 ca mắc COVID-19, trong đó có trên 224.000 ca trong nước (99%), 77.531 người đã khỏi bệnh (34%), 4.110 ca tử vong; có 2/62 tỉnh đã qua 14 ngày không ghi nhận ca mắc mới, 12 tỉnh không có lây nhiễm thứ phát, có 1 tỉnh chưa ghi nhận ca mắc (Cao Bằng).

Nguyên nhân đợt dịch thứ 4 lây lan rộng và kéo dài là do biến thể Delta với khả năng lây lan rất nhanh và mạnh, có thể lây trong không khí và phát tán mầm bệnh ra môi trường xung quanh trong thời gian ngắn; chu kỳ lây nhiễm ngắn làm gia tăng khả năng lây nhiễm trong cộng đồng, lây lan rất nhanh, mạnh trong không gian kín, đặc biệt là trong nhà máy, khu công nghiệp, nơi tập trung đông người.

Dịch bệnh vẫn đang diễn biến phức tạp và có thể kéo dài, nhất là tại TP Hồ Chí Minh và các địa phương khu vực phía Nam. Một số tỉnh có nguy cơ bùng phát dịch trở lại đe dọa đến sức khỏe, tính mạng người dân, gây tác động lớn đến phát triển kinh tế - xã hội. Tại các địa phương khác, nguy cơ bùng phát dịch bệnh rất cao do số lượng lớn trường hợp đã đi về từ vùng dịch có thể vẫn chưa được giám sát, quản lý triệt để.

Báo cáo về tình hình phát triển kinh tế - xã hội tháng 7 và 7 tháng năm 2021, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, dưới sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, bên cạnh nhiệm vụ phòng, chống dịch COVID-19, kinh tế - xã hội nước ta tiếp tục duy trì ổn định và đạt được những kết quả tích cực. Kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn của nền kinh tế tiếp tục được bảo đảm. Trong đó, chỉ số CPI bình quân 7 tháng tăng 1,64%; thị trường tiền tệ ổn định; tăng trưởng tín dụng phục hồi tích cực, đạt 6,66%. Thu ngân sách nhà nước 7 tháng đạt 68% dự toán năm; thực hiện vốn FDI tăng 3,8%; giữ vững an ninh năng lượng; bảo đảm cung cấp nước an toàn, liên tục...

Sản xuất, kinh doanh 7 tháng được duy trì mặc dù bị tác động mạnh từ dịch bệnh, nhất là trong tháng 7. Trong đó, sản xuất nông nghiệp cơ bản ổn định; an ninh lương thực được bảo đảm, nhất là cung cấp lương thực, thực phẩm, hàng hóa thiết yếu cho các khu vực bị cách ly, phong tỏa, giãn cách xã hội... Chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp (IIP) tháng 7 tăng 1,8% so với tháng trước và tăng 2,2% so với cùng kỳ, tính chung 7 tháng IIP tăng 7,9%... Cải cách thể chế tiếp tục được quan tâm, nhất là quyết liệt tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong sản xuất, kinh doanh, đầu tư, mua sắm, đấu thầu; tăng cường hiệu quả công tác phối hợp giữa các bộ, cơ quan và giữa Chính phủ với các cơ quan trong hệ thống chính trị; cải cách thủ tục hành chính, sắp xếp bộ máy các cơ quan, đơn vị hành chính, sự nghiệp và cung ứng dịch vụ công tiếp tục chuyển biến tích cực.